archiefbegroting, tot publicatie van hiervoor in aanmerking komende scripties in
een reeks, getiteld Bijdragen tot de geschiedenis van Arnhem, over te gaan. Als uit
gever van deze reeks treedt het archief op en de deeltjes, waarover de auteur een be
scheiden honorarium ontvangen, zijn in de boekhandel verkrijgbaar. Het ligt in het
voornemen ieder jaar tenminste één werkstuk van een student op deze wijze te
doen verschijnen, ook andere studies over onderwerpen uit de Arnhemse geschie
denis kunnen in de reeks worden gepubliceerd, mits zij aan redelijke weten
schappelijke en stilistische eisen voldoen. In het najaar van 1966 verscheen als
eerste deel in de reeks de Utrechtse doctoraalscriptie van E. van Laar: Hoop op
gerechtigheid, de arbeiders en hun organisaties in Arnhem gedurende de tweede
helft van de negentiende eeuw. Tezelfdertijd werd in het archiefgebouw de ten
toonstelling Een eeuw sociale vooruitgang in Arnhem gehouden, die ruim 1100
belangstellenden trok tussen 1 en 14 oktober 1966.
De bezwaren, voortvloeiende uit het feit, dat de huidige archiefhuimte niet voor
dit doel gebouwd werd, doen de archivaris de hoop uitspreken, dat het voorbeeld
van de vele gemeenten, die in de> laatste jaren tot de bouw van een eigen archief
kwamen, of welker plannen op het punt staan te worden uitgevoerd, voor de ge
meente Arnhem een stimulans tot een dergelijke bouw zullen zijn. Het archief
werd bezocht door 250 (v.j. 136) personen, die 749 (v.j. 604) bezoeken brachten.
Bergen op Zoom. In 1966 werd de in 1965 begonnen interne reorganisatie van
het archief, gericht op grotere overzichtelijkheid, toegankelijkheid en een doel
matiger gebruik, voortgezet. Door vernietiging van daarvoor in aanmerking ko
mende stukken werd enige ruimte gewonnen. De inventarisatie van de archieven
van de maire, de municipaliteit en de bijzondere commissie uit het stadsbestuur
in de Franse tijd werd voltooid. De inventarisatie van het archief van de plaatse
lijke Kamer van Koophandel kwam nagenoeg gereed. Verder werden voorlopige
tafels gemaakt op de keurenboeken en kwam een overzicht van de stedelijke
rechtsbronnen tot stand. Het aantal bezoekers van de archiefleeszaal steeg tot 83
met in totaal 268 bezoeken (in 1965 40 bezoekers met 76 bezoeken in de pe
riode van 1 juni31 december).
Gouda. In zijn verslag over 1967 wijdt de archivaris bijzondere aandacht aan het
bezoek dat onze vereniging op 3 maart ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan
van de gemeentelijke archiefdienst aan Gouda bracht2 en de overbrenging van
het archief uit de Gasthuiskapel aan de Oosthaven, die wegens bouwvalligheid
ontruimd moest worden, naar de voormalige Klaas de Vriesschool. De verhuizing
naar dit gebouw op de hoek van Patersteeg en Groeneweg was op 11 oktober
voltooid. De inventaris van het archief van de Bank van Lening, welke in 1962
door de heer C. H. J. Helders vervaardigd was, werd door hem bijgewerkt en is
in gestencilde vorm gepubliceerd. De fonetische documentatie, genaamd Goudse
klanken, waarvoor in 1966 de grondslag was gelegd, werd enigszins uitgebreid.
2 Zie het verslag in Ned. Archievenblad 1967, blz. 103118.
[252]
Het archief werd bezocht door 55 (v.j. 65) personen, die 304 (v.j. 403) bezoeken
brachten.
Groningen. In 1966 werd in bescheiden mate begonnen met het verzamelen van
Groningse grammofoonplaten, d.w.z. platen, waarop muziek, zang of voordrachts
kunst van Groningers is opgenomen. De archivaris acht vooral ook het gesproken
woord een waardevolle aanvulling op hetgeen reeds in geschrifte werd verzameld.
Begonnen werd met het maken van een repertorium op de resoluties van het
stadsbestuur uit het einde van de 18e en het begin van de 19e eeuw. De beschrij
ving van het archief van het Klerkenhuis vorderde bevredigend. Alle stukken
zijn thans beschreven en van de meeste charters zijn regesten gemaakt; om het
raadplegen van de oorkonden voor bezoekers te vergemakkelijken, werden van
deze stukken afschriften vervaardigd. Verkregen werden van het gemeentelijk
electriciteitsbedrijf stukken betreffende de vroegere electrische centrale in de
Bloemstraat en van de stadsontvanger te Stadskanaal en de opzichter van het land
bouwbedrijf van de gemeente Groningen bij de Dollard vele voor hun diensten
overbodig geworden stukken. Het aantal bezoeken bedroeg 1255 (v.j. 1137), ge
bracht door 225 (v.j. 200) personen.
Leiden. Het gecombineerde verslag over 1965 en 1966 verscheen onder de nieu
we benaming Gemeentelijke Archiefdienst, die door de gemeenteraad op 19 de
cember 1966 ook voor de tot dan toe geheten Commissie voor het Oud-Archief
werd ingevoerd. Het bestaan van enige vacatures bracht algehele stilstand van
de archiefinventarisatie mee. Aan het gebrek aan ruimte werd aanzienlijk tege
moet gekomen door de vergroting van de studiezaal, die in haar nieuwe vorm
begin 1967 heropend werd. Aan ondertrouwregisters en notariële protocollen
werd geklapperd. Een belangrijke klapper die voltooid werd is die op de registers
van de concessies 15451862, die alle door het stadsbestuur aan particulieren
verleende vergunningen bevat voor het leggen van stoepen, het stellen van stoep-
palen en -hekken, het aanbrengen van keldergaten, hijsbalken, over de straat
openslaande deuren enz. Voor de prentverzameling wordt overgegaan op een
geheel nieuw systeem van catalogisering, daar het in 1966, 1907 en 1920 door
mr. dr. J. C. Overvoorde ingevoerde stelsel bij de tegenwoordige geweldige aan
was van afbeeldingen niet goed meer bruikbaar bleek.
Het aantal bezoeken bedroeg 2073 en 1623, gebracht door 310 en 331 bezoekers.
De onderwerpen van de werkcolleges der studenten waren in 1966 de 14e eeuwse
geschiedenis van de stad en de gebeurtenissen in 1749.
Tilburg. De gemeentearchivaris H. J. A. M. Schurink vierde op 3 januari 1966
zijn zilveren ambtsjubileum. Het belangrijke werk aan de huizenregisters werd
voortgezet, zodat de genealoogonderzoeker in de toekomst naast de doop-, trouw
en sterfdata van de door hem nagevorste personen ook hun woonhuis en maat
schappelijke status zal kunnen vinden. De inventarisering van de nieuwe archie
ven (na 1810) maakte goede vorderingen. De collectie bidprentjes telt reeds 12000
253