Riemkappen van papierverpakking
Een Model-Archivaris
Voor de verpakking van riemen papier werd vroeger gebruik gemaakt van z.g.
riemkappen, een stevig verpakkingspapier (soms ook schrijfpapier) bedrukt met
het merk van het papier en vaak vergezeld van de naam van fabrikant of han
delaar. Collecties van dergelijke riemkappen worden bewaard in de Rijksarchie
ven van Noord-Holland en van Limburg, in het Gemeente-archief van Amster
dam, en enkele particuliere collecties zijn bekend.
De Stichting Papiergeschiedenis, destijds opgericht door de Vereeniging van Ne-
derlandsche Papierfabrikanten, tracht een zo volledig mogelijke inventarisatie
van de nog bewaard gebleven riemkappen te verwezenlijken, en verzoekt daarom
opgave van collecties (eventueel ook van enkele stuks) die aanwezig mochten zijn
in de hier niet genoemde archieven, en voor zover bekend, in particuliere ver
zamelingen.
Het adres van de Stichting Papiergeschiedenis is: Lorentzkade 186 te Haarlem.
T.L.-buizen voor het lezen van verbleekt schrift
Met succes gebruik ik al enige jaren TL-buislampen, die ultra-violet licht uit
stralen. De voordelen van deze kwikdamp-buislampen boven de tot nu veel ge
bruikte kwartslamp zijn de volgende:
een groter en regelmatig verlicht leesoppervlak,
- geen aanlooptijd: de buislamp knippert direct aan;
directe aansluiting op het lichtnet: transformator ingebouwd;
betrekkelijk goedkope aanschaf; een eenvoudige montagebalk met twee korte
TL-buizen van 60 cm lengte naast elkaar kosten ongeveer (winkelprijs):
T M V-armatuur voor 2 x 20 watt 30,
2 TL-buislampen 'black-light', 20 watt, 60 cm 15,
45,—
Het licht is onschadelijk voor de ogen: deze buizen worden veelvuldig gebruikt
bij analyse van textiel, zaden, metaal, recherche enz. Het soms hinderlijke, blauwe
mist-effect kan men opheffen door de voorste buis gedeeltelijk af te dekken met
een strook doorzichtig plastic.
H. van Bavel. O.Praem.
archivaris Abdij van Berne
H e e s w ij k.
228
Henry Havard, wiens werk over de 'céramique hollandaise' nog niet vergeten is,
heeft drie min of meer populaire boeken over Nederland geschreven: 'Les Fron-
tières Menacées' toen kort na de Frans-Duitse oorlog ook Nederland door het
nieuwe Duitse Rijk bedreigd leek, daarna 'Le Coeur du Pays' en de 'Voyage aux
villes mortes du Zuiderzée' (2e dr. Paris et La Haye 1875). Hierin nu maken wij
op p. 200 kennis met een Nederlandse 'archiviste madèle'. Dit blijkt te zijn
W. Eekhoff, de gemeente-archivaris van Leeuwarden.
Over hem lezen wij in A. M. Ledeboers Alfabetische Lijst der Boekdrukkers,
Boekverkoopers en Uitgevers in Nederland (Utrecht 1876) op bl. 54, dat hij in
1809 te Leeuwarden geboren was, een bijzonder ijverig en verdienstelijk man,
die, tot 20 juli 1873, 50 jaren lang in den boekhandel werkzaam is geweest en
ruim 34 jaren daarvan in eigen zaken; 1 jan. 1874 deed hij die over aan zijn zoon
J. T. Eekhoff, onder de firma W. Eekhoff en Zoon. Dat hij woonde en werkte
in het huis op de Wirdumerdijk hoek Peperstraat, in het huis De Keizerskroon,
is ons onlangs uit een populaire publikatie opnieuw bekend geworden.
Eekhoff was niet vrij van eigen roem. Dat hij 'in zijn eentje' meer heeft gedaan
voor de geschiedenis van Friesland dan al zijn voorgangers, zal Havard, bij wien
men dit kan lezen, wel niet zelf bedacht hebben; intussen is zijn Geschiedenis
van Friesland (1851) een verdienstelijk boek, dat eerst door de binnenkort door
de Fryske Akademy te publiceren geschiedenis vervangen zal worden. Hij heeft
ook blijkbaar aan Havard de notie bijgebracht dat hij, Eekhoff, de enige archivaris
van Friesland zou zijn; geen wonder dat de provinciale archivaris J. van Leeuwen
niet te best met hem overweg kon, zoals wij hebben aangewezen in 'It Beaken'
van dec. 1967, bl. 218219. Van Leeuwen nam het Eekhoff o.a. kwalijk,
dat deze zijn belangen als uitgever en boekhandelaar niet van zijn ambtelijke
verrichtingen wist te onderscheiden.
Wat Havard van Eekhoff zo verdienstelijk vindt zullen wij, modernen, nu juist
niet zo mooi vinden. Het is zijn neiging om collecties van 'historische handschrif
ten' te vormen en die dan grondig te beschrijven. Het gemeente-archief van
Leeuwarden, dat uit een 'opgesierde charterkast' en seriën bestaat (vgl. Gids voor
de archieven van gemeenten en waterschappen in Nederland, Gron. 1945, bl. 78
vlg.), lokt hiertoe uit; men kan Eekhoffs werkwijze ook leren kennen in andere
archieven waarin hij de hand heeft gehad, zoals de gemeente-archieven van Het
Bildt, Bolsward en Wonseradeel, die opnieuw zijn of worden bewerkt, en in het
archief van het Oldburger-Weeshuis te Leeuwarden, dat onveranderd is gebleven.
Hier ziet men hoe Eekhoff uit de bewaarde stukken een 'keurcollectie' van z.i.
belangrijke stukken heeft gemaakt en deze dan ook uitvoerig beschreven, terwijl
[229]
