meentehuis op eigen erf dat na overleg met de gemeentesecretaris onder zijn
redactie werd samengesteld en ter gelegenheid van de opening van het nieuwe ge
meentehuis daags voor Kerstmis toegezonden aan alle gezinnen in de gemeente.
De aanwinsten bestonden uit foto's, boeken en microfilms.1 Inlichtingen
werden o.a. verstrekt over straatnamen en het orgel in de parochiekerk.
Tilburg. Volgens het verslag over 1963 werden de charters van de 15e en 16e
eeuw opnieuw beschreven, in betere enveloppen gestoken en verticaal geborgen
in stalen kartotheekkastjes van groot formaat.
De beschrijving van het 19e eeuwse archief (1811-1907) werd voortgezet, die
van het nieuw-archief (1908-1937) ter hand genomen. Na maandenlange ar
beid voltooide de assistent L. Langeweg zijn getrouwe copie op Kodatrace-trans-
parantpapier van de gehavende Kaarte der heerlijkheeden van Tilborg en Goirle
uit 1760. Deze kaart heeft een oppervlakte van 3,15 x 4,15 meter en werd door
Diederik Zijnen getekend met gebruikmaking van opmetingen uit 1732 van de
Tilburgse landmeter Daniel Verhoeven. In het Tijdschrift van het Koninklijk
Aardrijkskundig Genootschap van 1963 wijdde dr. Koeman waarderende woor
den aan deze meer dan duizend uren kostende copieerarbeid. Met behulp van
huizenkohieren, schepenprotocollen, verpondingsregisters en kadastrale leggers
werd een huizenregister van de wijk Veldhoven samengesteld, waarbij gegevens
aan het licht kwamen over acht textielfabrieken en een tot nu toe onbekende
synagoge. De oude archieven van de Hervormde Gemeente te Tilburg en
Goirle, die reeds enige tijd in de gemeentelijke archiefbewaarplaats berustten,
werden op 1 oktober officiëel aldaar in bewaring gegeven. Door de gemeente
archivaris van 's-Hertogenbosch werden vier Bossche schepen-akten uit 1395,
1507, 1629 en 1655, die betrekking hebben op goederen onder Tilburg, overge
dragen. Regesten van deze charters zijn als bijlage bij het verslag gevoegd.
Het aantal bezoekers bedroeg 185 (v.j. 188), die 1171 (v.j. 1117) bezoeken
brachten.
Schiedam. Van 1 maart tot 1 december 1964 was de functie van archivaris
vacant en trad de gemeentesecretaris als waarnemend archivaris op. De dienst in
het archief werd in deze periode geleid door de adjunctcommies A. C. de Voogd
van der Straaten. Aan het gebouw werden wederom verschillende verbeteringen
aangebracht. De restauratie van de doop-, trouw- en begraafboeken werd voort
gezet. Ondanks de geringe personeelsbezetting werden nog enige inventarissen
en indices samengesteld, o.a. van het archief van de Gemeenteontvanger (1910-
1955) en de collectie handschriften. Ook in Schiedam werd begonnen met de
vorming van een film- en geluidsdocumentatie, waarin een voor de televisie ver
toonde film over de jeneverfabricage, een film over het koninklijk bezoek in sep
tember 1962 en een geluidsband over de in Schiedam geboren schrijver Adriaan
van der Veen werden opgenomen. In de studiezaal werd geplaatst de door de
1 De aanwinsten van 1962 zijn in Ned. Archievenblad 1964, blz. 45, niet juist weer
gegeven. Men leze daar: De aanwinsten bestonden uit een aantal foto's en boeken,
waarbij foto's van de molens te Bavel en te Ulvenhout.
[68]
Vlaardingse beeldhouwer Van Heest in gips vervaardigde portretkop van dr. K.
Heeringa, van 1899 tot 1910 archivaris van Schiedam. Door 108 personen werden
495 bezoeken gebracht (v.j. 168 en 410).
Streekarchivariaat 'De Liemers en Doesburg'. In 1962 zette de archivaris zijn
werkzaamheden in de vijf aangesloten gemeenten zowel als op het rijksarchief te
Arnhem voort. In Angerlo maakte hij een begin met het opzetten van de omvang
rijke verzameling foto's der gemeente. Het historisch kadaster van Doesburg is
nu teruggewerkt tot 1685. Daar de stad in de 17de eeuw en vroeger van groter
belang was dan in de 18de en 19de, hetgeen zijn weerslag vindt in de bewaard
gebleven akten, vordert deze arbeid steeds langzamer. Het in het verslag over
1961 genoemde Nutsarchief kon wegens tijdgebrek nog niet geïnventariseerd
worden. In Duiven werd een beschrijving gemaakt van de stukken van vóór 1811
betreffende de drie R.K. kerkfabrieken, nl. Duiven, Groessen en Loo. De trouw
boeken van Wehl werden volledig geficheerd, die te Zevenaar op één na. In het
archief van laatstgenoemde gemeente werd een onderzoek ingesteld in verband
met de historie der tabaksteelt in Nederland. De in het Gelderse inspectiever-
slag over 1962 reeds aangekondigde toetreding van de gemeente Westervoort tot
het streekarchivariaat 'De Liemers en Doesburg' kreeg per 1 juni 1963 haar be
slag. Alvorens collega Zondervan een voorlopig overzicht kon krijgen van de in
het gemeentehuis te Westervoort aanwezige stukken, heeft hij, met behulp van
een stofzuiger van grote capaciteit, twee volle werkdagen moeten gebruiken om
de dikke stoflagen te verwijderen, waaronder ze verscholen lagen. Hij vond ten
slotte de nagenoeg volledige bestanddelen van een Gelders 19de en 20ste eeuws
plattelandsarchief. Vele stukken van vóór 1811 bevinden zich in het gemeente
archief van Arnhem, welke stad sedert 1735 eigenares was van de heerlijkheid
Westervoort. Van 1811-1813 vormde Westervoort met Duiven één gemeente,
waarvan het archief zich in Duiven bevindt. Bij de bouw van het huidige gemeen
tehuis in 1924 was vergeten een archiefkluis te projecteren, Er is toen een muur
kast op de secretarie brandvrij gemaakt en van een kluisdeur voorzien. De zo
ontstane kluis is nu veel te klein, uitbreiding zou te verkrijgen zijn door bijtrek
king van een aangrenzend, niet meer gebruikt, bewaarlokaal voor arresstanten.
-Het Doesburgse archief wordt gedurende het zomerhalfjaar regelmatig door
belangstellenden bezocht. Het wegbreken van de muur tussen de archiefruimte
en de aangrenzende kelder leidde tot een bedenkelijk verhoogde vochtigheids
graad in eerstgenoemde. Van overbrenging der Doesburgse archiefstukken uit het
rijksarchief te Arnhem kan dus voorlopig geen sprake zijn. In de overige ge
meenten werden de normale werkzaamheden regelmatig voortgezet.
Streekarchivariaat Noordoost-Friesland. In 1963 werkte de streekarchivaris ver
der volgens het in 1961 ontworpen werkrooster. Hij publiceerde bovendien
wederom diverse bijdragen over de geschiedenis van de Friese Noordoosthoek en
de aldaar gelegen historische monumenten. Nu de gemeente Dokkum eigenar
esse is geworden van een aan het stadhuis grenzend pand, bestaat er bij eventuele
uitbreiding van de secretarieruimte de mogelijkheid ook de veel te kleine archief-
[69]
