Centraal register van familiearchieven
De hieronder gepubliceerde circulaire is in de maanden april en mei 1965 aan
ca 5000 adressen gezonden, maar zal niet iedere belangstellende hebben bereikt.
Wie advies kan geven over personen, die in aanmerking komen voor een circu
laire, of wie over gegevens beschikt betreffende 'familiearchieven', wordt vrien
delijk verzocht dit te berichten aan het Centraal Register van Familiearchieven
Drift 27, Utrecht.
Ook persoonlijke archieven, brievencollecties en andere kleinere verzamelingen
komen in aanmerking om geregistreerd te worden.
E. P. Polak-de Booy
Den Haag, maart 1965
Aan de leden van het Historisch Genootschap,
Aan de leden van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Geslacht
en Wapenkunde,
Aan de vrienden van het Centraal Bureau voor de Genealogie,
Aan de leden van de Nederlandse Genealogische Vereniging en aan allen,
die belang stellen in het hieronder beschreven onderzoek:
Hoeveel oorkonden, akten, brieven, eigendomsbewijzen, dagboeken, kasboeken
en andere stukken uit vroeger dagen in Nederland nog bij de afstammelingen van
de oorspronkelijke eigenaars berusten, is niet bij benadering te zeggen. Helaas
leert de ervaring, dat deze papieren niet steeds de eervolle plaats innemen, die
hun toekomt, en door boedelscheiding, verhuizing of kleiner gaan wonen soms
dreigen verloren te gaan.
Een dergelijk verlies is nooit te herstellen. Juist deze familiepapieren verschaf
fen gegevens voor onze geschiedschrijving, die de officiële stukken niet of nau
welijks kunnen bieden. Dit geldt niet alleen voor brieven en dagboeken, maar
eveneens voor kasboeken, kwitanties en andere papieren, die in de tijd van hun
ontstaan relatief onbelangrijk schenen. Belangrijk is ook het verband; een fami
liearchief, dat onder erfgenamen verdeeld is, heeft een groot deel van zijn waarde
verloren, vooral wanneer niet meer bekend is, waar de verschillende delen van
dit archief zijn gebleven.
Indertijd heeft het Historisch Genootschap te Utrecht een eerste stap gedaan om
de leemte in onze kennis over familiepapieren aan te vullen. Bij het Algemeen
Rijksarchief is thans een chartermeester aangesteld, mevrouw drs. E. P Polak-
de Booy, die tot taak heeft zich met de voortzetting van het onderzoek bezig te
[50]
houden, waarbij zij dankbaar gebruik kan maken van de door genoemd Genoot
schap verzamelde gegevens. Zij heeft haar zetel in het centraal gelegen Utrecht
en zal een register aanleggen en bijhouden van alle verzamelingen van familie
papieren, zowel in openbaar als in particulier bezit. Daarnaast zal zij desgewenst
assistentie verlenen aan eigenaren van particuliere collecties, die problemen heb
ben ten aanzien van hun verzamelingen.
Met de voortzetting van dit onderzoek heeft zij reeds een begin gemaakt; bij
alle archiefdepots, musea, verenigingen enz. wordt navraag gedaan naar de aan
wezigheid van 'familiearchieven', en zo nodig worden deze archieven daarna ter
plaatse onderzocht en de gegevens in een kaartsysteem genoteerd. Het zal uiter
aard jaren duren, alvorens de aldus verzamelde gegevens aanspraak kunnen
maken op enige volledigheid.
Voor het verkrijgen van gegevens over archieven in particulier bezit behoeft zij
Uw medewerking en dit is de reden, dat U deze circulaire ontvangt. U kunt aan
dit onderzoek medewerken door als eigenaar van een collectie als hierboven be
doeld bijgaand enquêteformulier in te vullen en toe te zenden aan mevrouw E.
P. Polak- de Booy, Drift 27, Utrecht.
Het is wellicht goed hier nadrukkelijk te verklaren, dat het genszins de bedoe
ling is het eigendomsrecht van de archiefeigenaars aan te tasten. Zo nodig zal
rekening worden gehouden met de wens het bestaan van Uw archief voorlopig
voor derden geheim te houden.
Voor Uw medewerking bij dit onderzoek betuig ik U bij voorbaat mijn grote
erkentelijkheid.
Mr. H. Hardenberg
Algemeen Rijksarchivaris
Enquêteformulier betreffende Familiearchieven
Naam, voornamen en adres van de
eigenaar of eigenares:
Plaats, waar het archief is onderge
bracht:
Korte inhoudsopgave van het archief
(boedelpapieren; ambtelijke stukken;
correspondenties etc.)
Families, waar het archief voorname
lijk betrekking op heeft:
Is een inventaris aanwezig?
Gedrukt of in handschrift?
Bent U bereid inzage van Uw ar
chief te verlenen ten behoeve van
wetenschappelijk onderzoek?
Verlangt U een inventarisatie of be
schrijving van Uw archief?
Opmerkingen:
[51]
