air-conditioning, temperatuur- en vochtigheidsgraad controlerende apparatuur en
een nachtelijk alarmsysteem. Er zijn geen ramen. De stellingen vormen lange, vrij
brede gangen. Het viel mij op, dat tenminste in de afdeling die wij zagen
bijna alle archiefbescheiden opgeborgen waren in staande kartonnen archiefdo
zen, oneindige rijen, gelardeerd als het ware met even lange reeksen liggende ge
bonden delen in folio-formaat, niet meer dan twee op elkaar.
Ik laat in het gesprek vallen, dat 'mijn' archief begint met een stuk van 1122.
Onze geleider herhaalt het jaartal zonder van enige verrassing of wat dan ook te
doen blijken en zwijgt. Als ik dit later aan langer in Amerika wonende Ne
derlanders vertel, glimlachen zij begrijpend: wat niet amerikaans is, wat van vóór
hun geschiedenis dateert, telt eigenlijk niet mee. Het is ook wel moeilijk je iets
zó ouds in te denken.
We staan weer buiten, op de Pennsylvania Avenue. De zon schijnt nog altijd,
de lucht is blauw en de 'Indian summer', die New England zo feestelijk maakt,
heeft de bomen aan de overzijde in felle kleuren gezet. Ik ben nog onder de in
druk van het imposante gebouw waarin Amerika zijn staatsarchieven bewaart,
van de eerbiedige belangstelling die de stukken, waarop het staatsbestel berust,
genieten. Wat gaat er in ónze landgenoten om. wanneer zij in Den Haag de
Unie van Utrecht, het Placcaet van Verlatinge, de Vrede van Munster, de Con
stitutie van 1798, elders de stadsrechten gaan bekijken? Pardon als zij ze
zouden gaan bekijken en als ze tentoongesteld waren. Wie heeft ook weer ge
zegd, dat de zorg van een natie voor de monumenten van zijn verleden een juiste
maatstaf is voor de graad van beschaving die zij heeft bereikt? Er komt een
woord in mijn gedachten: geloof. Zij daar gelóven dat het een nationaal belang is
goede zorg te hebben voor hun archieven. Voor nu en ook voor de toekomstige
geslachten
THE HERITAGE OF THE PAST IS THE SEED THAT BRINGS FORHT
THE HARVEST OF THE FUTURE
Men kan het vierde opschrift op de National Archives goedkope wijsheid, vin
den, iets in de trant van In t Verleden ligt het Heden, in het Nu wat worden
zal ik wou toch maar dat in Nederland Nee, ik denk nu toch maar liever
niet aan Nederland.
J. W. C. van Campen.
Model op schaal van de kelder onder de vrijheidscharters.
Om het halve uur wordt voor de bezoekers de werking van dit model gedemon
streerd. De vrijheidscharters worden 's nachts en in geval van nood in deze brand
en bomvrije kluis, die 7 meter onder de vloer van de tentoonstellingshal is gelegen,
neergelaten. Foto National archives, U.S.
[42]
Ui