Structuurbeginsel contra beginsel van herkomst?
3 opbergmateriaal.
4 inrichting depots.
5 brandblusmiddelen.
5 Representatieve taak.
(voorlichting aan publiek, scholen, instellingen, verenigingen, krantenredac
ties, tijdschriftenredacties, radio, televisie; hierbij komen ook internationale
contacten voor).
1 lezingen.
2 rondleidingen.
3 heemkundelessen.
4 publicaties.
5 tentoonstellingen.
6 Opleiding.
1 personeel.
2 volontairs.
Taak
7 Documentatie.
1 bibliotheek.
1 vaklitteratuur.
2 algemene geschiedenis.
3 vaderlandse geschiedenis.
4 streekgeschiedenis.
5 plaatselijke geschiedenis.
2 topografie verleden en heden.
1 prenten.
2 dia's.
3 foto's.
3 andere beelddocumentatie (ook geluids-).
1 films.
2 geluidsbanden.
3 grammofoonplaten.
8 Reprografie.
1 vermenigvuldigingsapparatuur.
2 copiëerapparatuur.
9 Binderij.
[12]
Enige kernpunten uit het rapport over de methoden van ordening van ar
chieven, daterende van vóór 1800, uitgebracht op het Ve Internationale
Archief-congres te Brussel, 1-5 september 1964.*)
Het Bestuur van onze Vereniging heeft mij verzocht voor U te spreken over het
rapport betreffende de 'Neuzeitlische Methoden der archivischen Ordnung' voor
'Schriftgut', daterende van vóór 1800, dat Dr. J. Papritz uit Marburg heeft uitge
bracht op het vijfde Internationale Archief-Congres te Brussel 1-5 september
1964.
Ik heb deze uitnodiging aanvaard, maar met een belangrijke beperking. Dr. Pa
pritz had de opdracht rapport uit te brengen over de methoden van ordening,
welke in de vele landen, aangesloten bij de 'Conseil international des Archives',
worden toegepast. Om deze gegevens te verkrijgen volgde hij de gebruikelijke
wijze: hij zond in groot getal vragenlijsten, de zogenaamde 'questionaires', naar
alle landen met het verzoek de daarin gstelde vragen zo volledig mogelijk te be
antwoorden. De materie waarover hij inlichtingen vroeg, was echter zo ingewik
keld, dat alléén al deze vragenlijst een brochure vormde van 27 bladzijden. Op
deze vragenlijst zijn 79 antwoorden binnengekomen uit 21 verschillende landen
vele van deze antwoorden waren 20 tot 30 bladzijden groot en zij vormen volgens
Papritz 'gelehrte Abhandlungen zur Archivwissenschaft auf höchstens niveau'. Te
samen tellen zij ongeveer 1.000 bladzijden. Papritz heeft de zware taak volbracht
in zijn rapport het essentiele uit al deze antwoorden samen te vatten: dit rapport
zelf telt 142 bladzijden druks.
Ik kan dan ook op deze achternamiddag niet veel meer doen dan Uw aandacht
vestigen op enige van de vele problemen, die in het rapport ter sprake komen, en
kóós daarvoor die, welke daarvan mijns inziens kern-punten uit maken.
Het lijkt mij van groot belang, dat wij ons in ons eigen land en bij ons eigen
werk bewust zijn van de opvattingen welke internationaal omtrent enkele zeer be
langrijke beginselen van ordening worden aangehangen en verkondigd, hoe wij
dan ook verder over deze opvattingen denken.
Daarom zou ik achtereenvolgens willen samenvatten, wat in het rapport van
Papritz wordt gezegd over: het beginsel van herkomst (Provenienz - prinzip,
respect des fonds), over het 'structuur-beginsel', en over de zogenaamde 'Misch-
fonds' of 'Mischbestande'.
1 Het herkomstbeginsel
Het herkomstbeginsel is het beginsel, dat 'ieder archiefstuk behoort te worden
1 Voordracht gehouden op de jaarvergadering van de Vereniging van Archivarissen in
Nederland op 18 maart 1965 te Zeist.
[13]
