Donderdagmorgen moest er worden gekozen uit drie sectievergaderingen. Onder
voorzitterschap van prof. Sandri uit Rome en aan de hand van het rapport van
zijn landgenoot en collega Califano werd gesproken over de invoering en het ge
bruik van mechanische hulpmiddelen in de archieven. De discussie in deze werk
groep duurde slechts zeer kort. Om een indruk te geven van de problemen, waar
het hier om gaat, citeren we van blz. 17 van het rapport van dr. Califano: 'Le
document original, sauf les cas oü il est indispensable de le conserver pour des
raisons scientifiques ou juridiques, peut être remplacé par un fac-similé ou par
des analyses accompagnées d'une copie du texte lui-même. La première tache
d'une administration archivistique sera toutefois de défendre l'existence des ori-
ginaux, la seconde de veiller a ce qu'une analyse quelconque d'un ou de plusieurs
documents, même si elle est trés étendue, ne puisse être mise sur le même plan
que les originaux analysés. Toutefois, il est inutile de se dissimuler qu'il n'y a
qu'un pas de l'usage de plus en plus fréquent des analyses sor fiches, bandes ou
rubans a l'élimination des originaux. D'oü les normes trés réalistes établies par
les Etats-Unis qui interdisent la destruction de tout document, dont la mise sur
fiches, bandes ou rubans des principales données n'aurait pas été accompagnée
d'un microfilmage de l'original lui-même'.
Aan de hand van een rapport van de Spaanse archief-inspecteur Antonio Matilla
Tascon besprak een tweede groep onder voorzitterschap van prof. Lieberich uit
München de archiefpublicaties en hun methode. Er waren elf sprekers, die veelal
een overzicht gaven van wat er in hun land door de archiefdiensten wordt gepu
bliceerd. De heer Duchein uit Parijs noemde als vereisten voor een 'guide':
1 een korte geschiedenis van het desbetreffende archiefdepot;
2 een lijst van de archieven berustende in dat depot en
3 een opsomming van de aanwezige inventarissen, lijsten, enz.,
eventueel aan te vullen met aanwijzingen voor genealogisch onderzoek of voor
de plaatselijke geschiedbeoefening. Een der Joegoslavische deelnemers wees er op,
hoe belangrijk een publicatie kan zijn om bekendheid te geven aan de mogelijk
heid de leemten, die bestudering van het ene achief laat bestaan, op te vullen met
gegevens, die elders bewaard worden. Madame Radmilla Petrovitch uit Belgrado
vroeg de Unesco een schema voor archiefpublicaties te laten opstellen. Dr. Bein
uit Israël vroeg zich af, wat de gebruikers aan de publicaties hebben. Ze bestrij
ken dikwijls alleen het taalgebied van het eigen land.5 Verder is er de moeilijk
heid, dat soms stukken opgesomd worden, die men in het geheel niet kan raad
plegen, of slechts met moeilijk te verkrijgen toestemming. Dr. Wagner uit Koblenz
prees de liberaliteit van West-Duitsland op dit gebied, waar de Beniitzungsgrenze
der archieven in 1945 ligt. Hij stipte verder de waarde aan van microfilms als
Ersatziiberlieferung voor jonge landen, die geen of weinig originele stukken uit
hun koloniale periode hebben, maar vroeg zich daarbij af, of er niet een registratie
5 Hieraan is tegemoet te komen door een summary in een der wereldtalen. Wil men
zich intens in de archieven verdiepen, dan zal men toch ook de taal van de bescheiden
zelf moeten kunnen lezen.
[120]
zou moeten zijn om een zeker toezicht te houden op de hoeveelheid en versprei
ding van die microfilms.
De derde groep op donderdagmorgen besprak onder voorzitterschap van mon
seigneur Giusti, prefect der Vaticaanse archieven, diens rapport over de kerke
lijke archieven, dat naar de bedoeling van de opsteller is: 'une large synthèse et
pas un long rapport'. Met instemming citeert mons. Giusti de uitspraak uit 1958
van mons. Montini, de huidige Paus Paulus VI, dat 'L'Eglise ne doit pas se priver
de son patrimoine, auquel elle est attachée et qui lui est précieux a tant de titres',
waaraan de rapporteur toevoegt: 'Les archives ecclésiastiques sont nées avec
L'Eglise et elles en reflètent la vie et l'activité de siècle en siècle: c'est pourquoi
il faut éviter leur cession a d'autres sous quelque forme que ce soit, même sous
celle de simple dépot'.0 Hoe belangrijk de kerkelijke archieven ook voor der-
0 Rapport, blz. 13-14.
De recipiërende burgemeester van Brussel
[121
