Breda. N.a.v. het 100-jarig bestaan van het gemeentearchief als dienst is in het
cultuieel centrum De Beyerd een historische tentoonstelling 'Geschreven verleden'
gehouden, die 18 dec. 1962 door de burgemeester werd geopend. Zij gaf een beeld
van de geschiedenis der stad. Prof. mr. F. F. X. Cerutti hield daarbij een lezing:
Stadsarchief en stadsgeschiedenis.
Heerlen. Op 1 november 1962 herdacht drs. L. E. M. A. van Flommerich het
feit van zijn zilveren ambtsjubileum als stadarchivaris van Heerlen.
Tijdens een officiële ontvangst door het gemeentebestuur van Heerlen, in de
voormiddag van 5 november, werd bij monde van de burgemeester hulde en dank
gebracht aan de jubilaris voor het vele en verdienstelijke werk, dat hij gedurende
de afgelopen periode voor de Heerlense archiefdienst, het gemeentelijk oudheid
kundig museum en zeker ook voor de geschiedschrijving heeft verricht. Voor deze
bijzondere gelegenheid was de archivaris vergezeld van zijn echtgenote en kin
deren, alsmede van zijn vader, die allen mede in de hulde betrokken werden. Bur
gemeester dr. mr. Ch. J. M. A. van Rooij ging in zijn dankwoord nader in op de
taak van een archivaris en van het belang van een goed functionerende archief
dienst met inspectiebevoegdheid, waarbij vooral aandacht werd geschonken aan
het wetenschappelijk karakter van deze instellingen. Hij sprak zijn bewondering
uit over de wijze waarop het Heerlense archief is georganiseerd en opgebouwd,
waardoor het niet alleen in de stad zelf, doch ook in binnen- en buitenland be
kendheid geniet.
De heer Van Hommerich schetste in zijn toespraak de groei en de ontwikkeling
van de onder zijn beheer gestelde gemeentelijke tak van dienst, waarbij vanzelf
sprekend de nieuwbouwplannen ter sprake kwamen. Deze stijlvolle ontvangst werd
met een heildronk besloten.
In aansluiting op de officiële huldigingsbijeenkomst bestond er gelegenheid de
jubilaris in het Grand Hotel alhier te feliciteren. Zeer velen hebben hiervan een
dankbaar gebruik gemaakt. Vooral de belangstelling uit de archiefwereld voor
dit gebeuren was zeer groot. Hierbij valt vooraf te vermelden het gelukwenstele-
gram, dat de jubilaris van mr. H. Hardenberg, algemeen rijksarchivaris, ontving.
Naast vertegenwoordigers uit de provinciale overheidssfeer merkten we ook vele
ambtsbroeders uit het bedrijfsmilieu op.
Practisch alle gemeentebesturen uit het oude historisch Heerlener land betuig
den eveneens hun hulde, hetzij persoonlijk, hetzij door een afvaardiging of schrif
telijk. De streekfunctie van de dienst bleek duidelijk hieruit.
Des avonds werd de jubilaris in een openbare vergadering van de gemeenteraad
ontvangen en bij monde van het raadslid ir. C. Raedts, directeur van de Oranje
Nassau Mijnen, hulde gebracht, waarbij de voorzitter zich gaarne aansloot. Door
handgeklap betuigden alle leden van de raad hiermede hun instemming.
Op maandagavond 12 november werd de heer Van Hommerich gehuldigd in een
feestelijke bijeenkomst van de werkgroep van de historische Kring 'Het Land van
Herle', waarvan de jubilaris de functies van secretaris en eindredacteur van het
gelijknamige tijdschrift vervult. De voorzitter, de heer J. J. Jongen, belichtte na
der de vele verdiensten, die de jubilaris op dit terrein heeft gehad en overhandigde
[238
hem een kostbaar boekwerk. Mevrouw Van Hommerich en ir. C. Raedts waren
hierbij mede aanwezig.
Oosterhout (streekarchivariaat in de kring). Door het vertrek van de heer Sluijters
(benoemd tot archivaris van het Streekarchivariaat Land van Ravenstein en Graaf
schap Megen) ontstond hier een vacature. Het bleek niet mogelijk een geschikte
kracht hiervoor in de rang van adjunct-archivist of adjunct-archivist A aan te
trekken. De archiefcommissie van dit omvangrijke streekarchivariaat heeft daar
om besloten een tweede archivaris aan te stellen in de rang van hoofdarchivist en
deze een zelfstandige functie te geven.
Tot tweede streekarchivaris werd m.i.v. 1 december 1962 benoemd de heer G.
J. Rehm, tot dusver archivist bij het gemeentearchief te Breda.
Het streekarchivariaat wordt nu met ingang van diezelfde datum gesplitst in twee
rayons, waarbij de taken als volgt verdeeld zijn:
De heer J. H. van Mosselveld (correspondentie-adres: Commandeurstraat 5 te
Oosterhout) blijft de algemene zaken van het streekarchivariaat behartigen en zal
voorts beheren de gemeentearchieven van: Alphen en Riel, Baarle-Nassau, Chaam,
Geertruidenberg, Raamsdonk en Waspik.
De heer G. J. Rehm (adres: Gemeentehuis Oosterhout) zal beheren de gemeente
archieven van: Gilze-Rijen, Oosterhout, Terheijden en Teteringen.
Rotterdam. In de expositiezaal van het gemeentearchief werd op 30 november
1962 afscheid genomen van de eerste-commies W. van der Gaag, die wegens het
bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd de gemeentelijke dienst heeft verla
ten. Bijna 46 jaar, sedert 1 januari 1917, is de heer Van der Gaag aan het archief
verbonden geweest. Als chef van de studiezaal heeft hij in de loop der jaren zeer
velen aan zich verplicht door zijn alom bekende speurzin en hulpvaardigheid.
Geen wonder dan ook dat de belangstelling van de zijde der trouwe archiefbe
zoekers bij dit afscheid uitzonderlijk groot was en dat verscheidene sprekers ge
tuigenis hebben afgelegd van hun bewondering en sympathie. Wethouder J. U.
Schilthuis bracht de dank over van het gemeentebestuur en deelde mede dat aan
de scheidende functionaris de eremedaille in goud, verbonden aan de orde van
Oranje-Nassau, was verleend. De archivaris drs. R. A. D. Renting bracht in her
innering onder welke gans andere omstandigheden de heer Van der Gaag vroeger
zijn taak had verricht en gaf een schets van diens persoonlijkheid, welke geken
merkt wordt door bekwaamheid, hulpvaardigheid, geduld en een fabelachtig ge
heugen. Namens het archiefpersoneel bood hij een geschenk aan. Nadat ook de
oud-archivaris mr. H. C. Hazewinkel, onder wie de heer Van der Gaag vele jaren
heeft gewerkt, diens verdiensten had geprezen, werd namens de archiefrelaties ge
sproken door mr. W. F. Lichtenauer, voorzitter van het Historisch Genootschap
'Roterodamum'. Archivarissen zijn gekomen en gegaan, maar de heer Van der
Gaag bleef en werd zo gewaardeerd dat sommigen wel eens gedacht zullen hebben
beter het archief te kunnen missen dan de heer Van der Gaag, aldus deze spreker,
die een chèque overhandigde als begin van afbetaling op de velen verschuldigde
dankbaarheid. Twee bezoekers, die 46 jaar geleden ook reeds de weg naar het
Rotterdamse gemeentearchief kenden, de heren mr. O. A. van der Meer en W.
[239