omvang. Bij de inspectie van de archieven der diensten en bedrijven werd ge
constateerd dat bij sommige de ordeningsstelsels van de registratuur niet meer
voldoen aan de huidige eisen; het gemeentebestuur werd geraden zich ter zake
te laten voorlichten. Geïnventariseerd werden de archieven van Gasthuis en
Weeshuis, 15e20e eeuw; het maken van toegangen op de archieffragmenten en
het bijhoud ender algemene documentatie werd met kracht voortgezet. Van
bijzondere aanwinsten wordt geen gewag gemaakt. Het aantal bezoekers be
droeg 123 (v.j. 119), die in totaal 278 (v.j. 292) bezoeken brachten.
Andere archieven
Economisch-Historisch Archief. Het verslag over 1961 maakt o.a. melding van
de verwerving van het archief der N.V. Insulinde Oliefabrieken te Amsterdam
1916-1936. Een verzoek van het Kantoor vir Bronne Navorsing van die Unie
van Suid-Afrika het archief van de Zuid-AfrikaanscheSpoorweg Maatschappij
dat in de Econ.-Hist. Bibliotheek wordt bewaard aan de regering van Zuid-
Af rika over te dragen, werd afgewimpeld 'aangezien het bedoelde archief, af
komstig van een in Nederland gevestigde maatschappij, niet geacht kon worden
in Zuid-Afrika thuis te behoren'.
Spaanse archieven
Over Spaanse archieven weten wij hier te lande, met uitzondering uiteraard van
die te Simancas, naar wij menen uiterst weinig, maar zeker is dat sinds prof.
Bussemaker in 1905 verslag uitbracht van zijn Spaanse archiefreis veel ten goede
is veranderd. Naar aanleiding van het eeuwfeest van de Cuerpo Facultativo in
1958 verscheen in 1960 van de hand van Luis Sanchez Belda een Guia del Ar-
chivo Histórico Nacional, waarover The American Archivist 1961 p. 463-464
ons beknopt inlicht. Spanje heeft vier archiefinstellingen van wereldnaam: het
Archivo Histórico Nacional, het Archivo de Indias, het Archivo de Simancas en
het Archivo de la Corona de Aragón. Het eerste omvat meer dan de drie andere
tezamen; het is ook het jongste, ingesteld bij besluit van 1866; de stukken gaan
terug tot 893; het is gevestigd in een modern gebouw van drie verdiepingen, met
een fotografisch laboratorium, een binderij en mogelijkheid voor restauratie der
documenten. Er zijn voor bezoekers speciale vertrekken met mikrofilmtoestellen
en ultraviolet licht om verbleekte stukken te kunnen lezen. De inhoud is zowel
van private als publieke aard. De stukken zijn verdeeld in 12 'seciones'. Met be
langstelling zien wij dat 'the office of origin as well as the place of origin are
acknowledged to be important factors in arranging records. The principles of
provenance and original order have been taken into account in the arrangement
of records whenever it was possible'.
Wij hopen dat ook van de andere archieven, waarvan met name de tweede en
derde voor ons van zo uitzonderlijk belang zijn, eerlang een overzicht moge
verschijnen. U.
[164]
Personalia
Aan onze ambtgenoot dr. M. P. van Buijtenen, rijksarchivaris in Friesland, is
door de Staten dier provincie toegediend de Joost-Halbertsmaprijs, die beschik
baar is gesteld voor het beste werk op het terrein der Friese geschiedenis en heem
kunde.
Commissie Oorkondenboek Gelre en Zutphen. Tot lid van de commissie tot de
uitgave van dit oorkondenboek is benoemd drs. P. J. Mey, rijksarchivaris in Gel
derland.
Op 25 mei overleed op ruim 77-jarige leeftijd te Washington D. C. dr. Solon
Jussuns Buckvan 1941-1948 'archivist of the United States', van 1948-1954
bibliothecaris aan de Library of Congress. Hij doceerde sinds 1908 tot 1935,
toen hij aan de National Archives als Director of Research and Publications
werd verbonden, geschiedenis aan diverse Amerikaanse Universiteiten. Dr. B. heeft
op de ontwikkeling van het archiefwezen der Verenigde Staten grote invloed
gehad. Bekend ook hier te lande is zijn rede als voorzitter van de vereniging van
Amerikaanse archivarissen: The Archivist's One World, inleiding van die kant
tot de internationale samenwerking in het archiefwezen, die wij allen kennen.
Varia
Aan Vrij Nederland van 22 september ontlenen wij de volgende boutade,
getiteld: Erfgenamen:
Voor één rijksdaalder kan iedereen bij de Gemeentelijke Archiefdienst in Am
sterdam het boekje 'Inventarissen van de familie-archieven Heshuysen, Hooft
Hooft van Woudenberg kopen. Het is geen gemakkelijk leesbaar werkje, maar
een uitvoerige lijst van alle mogelijke stukken die op de genoemde families be
trekking hebben. Waarom dergelijke inventarisaties in boekvorm worden uitge
geven? Omdat 'familie-archieven en daarover zeker die van Amsterdamse rege
ringsfamilies van vóór 1789 voor de geschiedenis van onze stad van veel belang
(kunnen) zijn..' Met waar monnikengeduld werkt men aan dergelijke opsommin
gen. Men rangschikt de stukken betreffende de militaire loopbaan van Adolf
Frederik Hendrik Heshuysen, de brieven (van Emilie Jeanne Hélène Gerlings te
Bex) aan Gerrit Heshuysen, de schuldbekentenis van Judith de Nijs voor Aletta
Kruyskerk en de begraafbriefjes van Sara de Vries, weduwe Jacobus van Hol'ij
ken en Abraham van Hoboken.
Voor dergelijke intieme brokjes geschiedenis bestaat meer belangstelling dan
men zou denken. Het verleden in een dergelijke menselijke vorm trekt. Niet al
leen voor allerlei romantici, maar ook voor schatgravers, de jagers op erfenissen,
die menen nimmer aan hun trekken gekomen te zijn. De afgelopen jaren is er een
hele reeks van dergelijke erfeniszaken geweest. Het nu al enkele honderden jaren
[165]