cartularia voor een te vormen eventuele bronnenpublikatie: Peellandse cartularia.
In de aangesloten gemeenten is een begin gemaakt resp. voortgegaan met de ver
zameling van de daarop betrekking hebbende foto's enz. en van bidprentjes.
Door een maecenas werd een bedrag in geld geschonken voor de aankoop van
mikrofilms van v. 600 din retroacta B.S. uit Peelland met bijbehorend leesappa-
raat, die in bruikleen komen bij het streekarchivariaat en te Deurne worden
bewaard.
T.a.v. de aangesloten gemeenten kan het volgende worden gemeld. In Asten
c. 80 strekkende m archief is een nieuwe archiefbewaarplaats ingericht in
de v.ni. brandweerkazerne in het souterrain van het gemeentehuis; daarin een
werkhoek voor de archivaris. Het oud-archief (10 m) berust nog in 's-Hertogen-
bosch in afwachting van nieuwe rekken. Een aanvang is gemaakt met de ordening
en voorlopige beschrijving van het nieuw-archief 1813-1947. Door de opstelling
der archieven in de nieuwe bewaarplaats was de archivaris in 1960 verplicht zijn
aandacht te schenken aan het registratuur-archief, daar de dienst deze het meest
nodig had. In Bakel en Milheeze (c. 70 m archief) was de bewaarplaats aan
vankelijk naast de secretarie, het werkvertrek van de archivaris elders in een
huis. In 1959 werd een aan alle eisen voldoende ruime archiefbewaarplaats in
gericht in de v.m. koelcellen der v.m. zuivelfabriek; de oude ruimte in het ge
meentehuis werd gereed gemaakt voor het statisch geworden deel van het regis
tratuurarchief. De herordening en beschrijving van het oud-archief werd voltooid;
voor stofvrije opberging der 22 charters, waarvan een regestenlijst is gemaakt,
werd een kast vervaardigd. Met de bewerking van het nieuw-archief werd een
aanvang gemaakt. Het omvangrijke Vercrijghboek van de Peel werd ter inpassing
in de te vormen eventuele bronnenpublikatie Peellandse cartularia als vrijetijds
besteding door de archivaris gecopieerd. Aan een particulier werd een rapport
uitgebracht over het verloop van het gemeenschapsbezit, c.q. de Peel of ge-
meynten, aan woeste gronden van 1325 af. Deurne (c. 265 m, waarbij de
opgeheven gemeente Vlierden) beschikte in 1958 reeds over een aan de eisen
voldoende archiefbewaarplaats annex archivariskamer, die echter ondanks kleine
verbeteringen onvoldoende ruimte biedt om alle archieven te bergen. In plaats van
in portefeuilles werden ter wering van stof de archivalia in dozen geborgen. Be
schreven werden de notulen van B. en W. en Raad 1813-1952, de comptabele
stukken 1851-1951, en bescheiden betr. eigendommen 1821-1951. Ten behoeve
van bovengenoemde publikatie werd een copie vervaardigd van het Register
van de vercrijghbrieven en andere privilegiën van Deurne en Liessel. Ten ge
schenke werd o.a. ontvangen een armregister 1797-1798, behorende tot het ar
chief van de Tafel van de H. Geest te Deurne en Liessel. In Mierlo (c. 52 m)
was in 1958 het archief ten dele geborgen in een kleine kluis ter secretarie, ten
anderen dele in de politiecel in het souterrain. Beide delen werden nog dat jaar
overgebracht naar het v.m. bureau der gemeentewerken, en daarna naar het in
structielokaal in de nieuwgebouwde brandweerkazerne. Daar deze wat excentrisch
is gelegen, hoopt de archivaris op de bouw van een nieuw gemeentehuis. Met de
ordening van het oud-archief is een begin gemaakt. Van het nieuw-archief wer-
[118]
den drie ordeningssystemen geconstateerd: 1813-1922 chronologische opberging,
1923-1932 rubriekmatige opberging, 1813-1932 chronologische opberging van
uitsluitend comptabele bescheiden. Ook hiervan werd herordening aangevat.
N.a.v. een ingesteld onderzoek werd door de hoge Raad van Adel een nieuw
gemeentewapen vastgesteld. De archiefbewaarplaats van Someren (incl. Lierop
c. 70 m) voldoet aan de eisen, maar had geen werkruimte voor de streekarchivaris,
zodat in den beginne weinig of niets aan de beschrijving kon worden gedaan.
In 1960 werd hem tijdelijk een werkkamer toegestaan, waarna een aanvang werd
gemaakt met de rubricering der serie ingekomen bescheiden 1825-1919; het
daarop aansluitend dossierstelsel werd eveneens in afwachting van de blijvende
beschrijving naar onderwerpen gerangschikt. De comptabele bescheiden werden
over 1813-1922 herordend en beschreven. Een aanvang werd gemaakt met het
copieëren van het Liber privilegiorum pagi de Someren, daterend van 1621, ter
inpassing in de bovengenoemde eventuele bronnenpublikatie. Een regestenlijst
werd vervaardigd van de Resolutiën van het corpus en de schepenen van het
dorp, de vrijheid en de dingbank van Someren 1681-1814, bevattend 916 reges
ten. Begonnen werd met vervaardiging van excerpten van overheidsdirectieven
aan de steden en Generaliteit, 1648-1795 (met retroacta van vóór 1648 gevigeerd
hebbende en daarna alsnog executoor verklaarde directieven). T.z.t. zal deze
verzameling uit de andere archieven van het streekarchivariaat worden aangevuld.
Dan zullen daarvan ook de andere, in Generaliteitsgebied gelegen, gemeenten
kunnen profiteren.
Tilburg. Met voldoening maakt het verslag over 1960 melding dat de verbouwing
en uitbreiding van het archief geheel aan de verwachtingen hebben beantwoord;
de veranderde opstelling der archieven voldoet zeer goed en de nieuwe huisvesting
mag uitstekend worden genoemd. -De alfabetische klapper op de persoons
namen in de delingsakten en testamenten in de schepenprotocollen is thans be
werkt over de jaren 1580-1700. Een kaartsysteem is aangelegd op de oude hin
derwetsvergunningen en dergelijke akten; dit levert waardevolle en nu terstond
vindbare gegevens met betrekking tot de Tilburgse industrieën. Bij de inven
tarisatie-werkzaamheden aan het 19e eeuwse archief werden herhaaldelijk in
portefeuilles, waarin zij helemaal niet thuis behoorden, stukken aangetroffen
welke tot nu toe als verloren waren beschouwd. Door de vroegere 'slordige or
dening' van dit archief vordert de nieuwe inventarisering slechts langzaam. De
hier gedeponeerde archieven van kerkeraad en kerkvoogdij der Hervormde Ge
meente werden onder leiding van de archivaris dier Kerk te 's-Gravenhage geïn
ventariseerd. Het aantal bezoeken bedroeg 1063, waarvan niet minder dan
één vierde der avonds.
Vlaardingen. Het verslag over 1960 vermeldt dat de taak van de archivaris
werd uitgebreid met het verrichten van werkzaamheden t.b.v. de Stichting Na
tionaal Visserij Museum. N.a.v. de opmerking van de provinciale inspecteur
dat hij wederom constateerde dat de in gebruik zijnde depots niet aan de mini
male eisen van brandveiligheid en doelmatigheid voldeden besloten B. en W. de
directeur van gemeentewerken op te dragen een voorlopig schetsplan met globale
[119]
