Het eerste en verreweg het omvangrijkste deel hiervan (84 kwarto blzz.) handel
de over Les archives et le droit international'; aan de bespreking van deze kwestie
werden twee zittingen gewijd.
De archieven hebben reeds gedurende eeuwen in het internationale recht een
probleem opgeleverd; in alle tijdperken is het voorgekomen, dat zij buiten de
grenzen van de heerlijkheden of staten, waarin zij ontstonden, zijn weggevoerd
aanvankelijk alleen m feite, later op grond van verdragen en overeenkomsten
och is het uiterst moeilijk een 'droit universel des archives' te definiëren Want
men ,s het op internationaal plan nog lang niet eens over de grote fundamentele
principes territonal.te des arch.ves, principe de provenance, principe de per-
mence) nog minder over hun praktische toepassing. Toch komen de moeilijk
heden vaker voort uit de terminologie waarin de bepalingen betreffende de ar
chieven m de internationale verdragen zijn vervat, dan uit verschil van mening
over de grondslagen der archivistiek. Het feit, dat de clausules betreffende de
archieven m deze verdragen gewoonlijk het werk zijn van diplomaten, verklaart
zoals Bautier terecht rapporteerde, dat hun naar ons archivistisch inzicht vaak
ubbelzinmge redactie en hun tenuitvoerlegging het gevaar opleveren ingewikkel-
de problemen in het leven te roepen.
De gebeurtenissen van onze eigen tijd hebben deze problemen nog moeilijker
gemaakt. Het uiteenvallen van één staat in twee of meer opvolgende staten be-
voegd om aanspraken te maken op de successie, de bezetting door de tegenstander
an Staten die door een onvoorwaardelijke capitulatie 'terra nullius' geworden zijn
de verplaatsing van gehele bevolkingen tengevolge van zekere grenswijzigingen
he verkrijgen van onafhankelijkheid van gebieden eertijds bestuurd door een
kolomaal regiem, en nog andere gevallen plaatsen de regeringen voor zeer netelige
problemen op het gebied van het internationaal archiefrecht.
De Table ronde te Warschau heeft na de behandeling van deze materie de vol-
gende conclusies aanvaard.
1 La Vlme Conférence de la Table Ronde des Archives estime indispensable
que dans tous les cas ou des clauses archivistiques viendraient a être incluses dans
un traite international, les fonctionnaires responsables des archives des Etats con
tractante so.ent toujours consultés par leurs gouvernements sur le fond et sur la
forme de ces clauses.
2 La Vlme Conférence Internationale de Ia Table Ronde des Archives recom-
mande au Comité exécutief du Conseil International des Archives de constituer
une Commission chargée d'étudier les questions pratiques du droit international
rchives, hees notamment aux modifications territoriales des Etats.
Op grond van de besprekingen, gevoerd over de talrijke archieven, welke tijdens
en na de tweede wereldoorlog uit hun land en plaats van oorsprong zijn wegge
voerd, werd geconcludeerd:
3 La Vlme Conférence Internationale de la Table Ronde des Archives, considé-
rant que les archives constituent un bien précieux de chaque nation et que chaque
nation a droit a ses propres archives, estime souhaitable, sur la base des principes
u droit international et dans le souci de renforcer la paix et l'amité entre les
peuples, d'adresser un appèl aux institutions archivist ques de tous les pays et aux
archivistes du monde entier pour que soient prises toutes les mesures possibles en
vue de remetttre les fonds et documents d'archives déplaces au cours de la Ilme
guerre mondiale a leurs propriétaires légitimes.
In deze conclusie ligt de opvatting besloten, dat onderhandelingen over het te
ruggeven van deze 'verplaatste' archieven de meeste kans op succes zullen hebben,
indien zij in eerste instantie door de archiefbeherende autoriteiten zelf worden
gevoerd.
Over de internationale samenwerking op het gebied der archieven is eveneens
zeer uitvoerig van gedachten gewisseld.
Als een der belangrijkste vormen van deze samenwerking voor onze tijd werd,
op suggestie van Zweden, beschouwd: de hulp, welke de oude landen met de
meeste ervaring op het gebied van archiefbeheer zouden kunnen en moeten bieden
aan de jonge staten die in onze tijd zijn gevormd in het Oosten, in Afrika, enz.
De Table ronde was van mening, dat dergelijke hulp zo goed en volledig mogelijk
behoort te worden verleend, en dat het noodzakelijk is het permanente secretariaat
van de Conseil International des Archives met deze taak te belasten; dit secreta
riaat zou daartoe met financiële steun van de Unesco belangrijk moeten worden
uitgebouwd. Het resultaat van de beschouwingen werd vastgelegd in de volgende
conclusie.
1 La Vlme Conférence Internationale de la Table Ronde des Archives considère
qu' il est du devoir des Etats les plus avancés dans le domaine scientifique et écono-
mique aider dans toute la mesure du possible les Etats récemment promis a
l'indépendance et ceux qui n'ont pas encore atteint le niveau d'expérience néces
saire a la gestion de leurs archives. Elle recommande spécialement a VUnesco de
prendre en considération la nécessité de prêter a ces Etats l'assistance la plus
compléte possible et, en conséquence, de prévoir les crédits indispensables pour
des missions d'experts, pour des stages professionnels d'archivistes et de function-
naires responsables des archives, pour des microfilmages de sources relatives a
l'histoire de ces pays conservées dans les archives d'autres pays. Elle estime que
pour permettre au C.I.A. de réaliser cette assistance technique, il lui serait néces
saire de disposer, avec l'aide de l'Unesco, d'un Secrétariat permanent et étoffé,
laquel pourrait notamment procéder a la diffusion d'une documentation technique/
bulletins, traduction d'articles, manuels etc./destinée aux Archives de ces Etats.
Het microfilmen van archiefbescheiden is in het algemeen in alle landen aan
vreemdelingen toegestaan op dezelfde voorwaarden als aan de eigen landgenoten.
Sommige landen echter (speciaal Spanje) maken bezwaar tegen het microfilmen
van hele series van archiefbescheiden of van een heel archief ten bate van buiten
landse instellingen. De meningen liepen op dit punt ook op de Table ronde uiteen;
tenslotte achtte men het nuttig een commissie in te stellen, die deze kwestie nader
zal bestuderen; het besluit werd vastgelegd in de conclusie:
2 La Vlme Conférence Internationale de la Table Ronde des Archives recom
mande au Comité exécutif du Conseil International des Archives de constituer un
Comité spécialement chargé d'étudier les problèmes posés par le micro filmage
[45]
[44]
