204
BERICHTEN
H. Hoekstra, Het archief van de Geref. Kerken in Nederland (gestencild).
G. Stadermann, Voorlopige, beknopte opgave van de inhoud van het oud
archief van de gemeente Goes, 1449-1851 (alsv.).
J. Th. de Win, Het oud-archief der gemeente Weert c. 1300-1795, 2 dln.
(getypt).
J. P. Kamermans, Inventaris van het archief van Zouteveen (bijl. archief-
verslag Vlaardingen 1957) (gestencild).
G. J. ter Kuile, Archief Van Haersolte en andere familie-archieven, afkom
stig van de Vereeniging tot beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiede
nis (1957).
W. Zondervan, Geschiedenis van de zeepolder Arkemheen 1356-1956; in
opdracht van het polderbestuur samengesteld (1956).
Drs. J. Taal, De archieven van de Goudse kloosters (1957).
ALGEMEEN
De onderafdeling Musea en Archieven van het ministerie van O. K. en W.
Bij beschikking van 5 maart 1958, kabinet nr 833/57, is de taak der onder
afdeling II van de afd. Oudheidkunde en Natuurbescherming als volgt om
schreven: Bureau 1: Musea; Bureau 2: Archieven (de zorg voor het archief
wezen en de beoefening der geschiedenis en haar hulpwetenschappen, de rijks
archieven, de Rijkscommissie voor Vad. Geschiedenis en haar bureau, het
Centraal bureau voor Genealogie, het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumenta
tie). Tot hoofd der onderafdeling is benoemd dr. mr. F. Duparc, tevens
belast met de leiding van bureau 1, tot hoofd van bureau 2 de heer F. Hinrichs.
Genealogisch-heraldische tentoonstelling. Deze van 21 juni-15 aug. ter ge
legenheid van het 75-jarig bestaan van het Genootschap De Nederlandsche
Leeuw in het museum Het Prinsenhof te Delft gehouden tentoonstelling bracht
een aantal der belangrijkste wapenboeken (van einde der 13e eeuw af), rouw-
borden (17e en 18e eeuw), schilderijen, penningen, porcelein, enkele landkaar
ten met wapens versierd, en natuurlijk het Remissorium Philippi, Genoemd mo
gen ook worden de vitrines met ridderorden. De tentoonstelling had tweeëerlei
nut: zij bood de belangstellende leek in overzichtelijke opstelling een beeld van
het onderwerp in de loop der eeuwen, terwijl de ingewijden details te zien
kregen, die hun niet of minder bekend waren: de memorietafel van heer Raes
van Haemstede, gesneuveld 1426 in de slag bij Brouwershaven, de fragmenten
van het grafmonument van Elisabeth van Marnix, de huwelijksprent van Jan
de Witt en Wendela Bicker.
Instructief was de opzet van een genealogie, waarbij aan de hand van foto-
copieën van de originele akten de gang van zaken bij de samenstelling van
een genealogie (hier van Scheurleer, van 17e tot 19e eeuw) werd gede
monstreerd. Het andere beeld was: Een mens op zoek naar zijn voorouders
(parenteel-genealogie-kwartierstaat), waarboven deze gulden regel: om de eigen
genealogie samen te stellen dient men zich zelf als uitgangspunt te nemen.
Mochten alle heilbegerigen deze raad verstaan. Tot hun en ons voordeel!
205
GEMEENTE- EN WATERSCHAPSARCHIEVEN
Gouda. Aan drs. J. Taal is wegens het bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd m.i.v. 1 sept. 1958 eervol ontslag verleend als archivaris.
's-Gravenhage. De depotruimte is volgens het verslag over 1956 vrijwel ge
heel bezet. Door het geregeld in bedrijf houden der ontvochtingsapparaten kon
de vochtigheid binnen redelijke grenzen worden gehouden. De inventarisatie
maakte goede vorderingen. Het archief der gemeente 1313-1815 kwam nage
noeg gereed [is inmiddels in druk verschenen]; dat van de Sociëteit kwam
gereed, maar nodig was nog een onderzoek naar archiefstukken in de archieven
der Hoge Colleges, welke met Den Haag deze instelling vormden. Aan de
inventaris van gilden en bussen werd de-laatste hand gelegd. Beschreven werd
een collectie stukken, w.o. zeer vele plattegronden betr. het landgoed Clin-
gendael. De inventarisatie van het oud-archief van het Oude-mannen, -vrou
wen- en weeshuis te Scheveningen werd voltooid. Aan de klappering der
notariële protocollen werd voortgewerkt. De kwestie van bewaring en
eventuële vernietiging van de talrijke (c. 4500) bestektekeningen, afkomstig
van de dienst van Gemeentewerken, werd met deze dienst en de Prov. archief
inspectie bestudeerd; een groot aantal ervan, waarvan bewaring noch voor
die dienst, noch voor historisch onderzoek van belang is, zal kunnen worden
vernietigd. Tenslotte zij vermeld dat de historisch-topografische prentenver-
zameling belangrijke uitbreiding onderging.
Groningen. Het verslag over 1956 vermeldt dat de inventarisatie van het
archief van het Fraterhuis, rijk aan charters, werd voortgezet. De controlering
van het stadsarchief van vóór 1594 vond voortgang. Een voorlopige inventaris
werd vervaardigd van het aan het archief geschonken vrijwel volledige archief
van de houthandelsfirma Van Houten 1831-1950; bijna voltooid werd de
voorlopige beschrijving van het in bewaring ontvangen familie-archief Quintus,
dat tot de 16e eeuw teruggaat. De indicering werd met kracht voortgezet,
o.a. van de registers der Waalse gemeente en van de doopboeken der Ned.
Herv. gemeente en de ondertrouwregisters der stad Groningen. -De belang
rijkste aanwinst vormden de archieven van kerkeraad, kerkvoogdij en diakonie
der Ned. Herv. gemeente, die in bewaring werden gegeven; ook het gedeelte
van vóór de Hervorming, bewaard in het rijksarchief in Groningen, omvattend
de archieven der Groningse parochiekerken van vóór 1594 en het archief der
broederschap der Kalenden, bevattende samen ruim 800 charters uit de 14e-16e
eeuw, gingen naar het gemeentearchief over. Belangrijk, doch niet omvangrijk,
is het van 1604 daterende archief van het Aduardergasthuis, door de voogdij
ervan in bewaring gegeven. Voor het eerst kon dit jaar worden overgegaan
tot het op vrij grote schaal vervaardigen van foto's van stadsgedeelten, die
eerlang van karakter zullen veranderen.
's-Hertogenbosch. Het Refugiehuis van Sint-Geertrui, voor archiefbewaar
plaats bestemd, werd bij wijze van tijdelijke maatregel voor een andere dienst
gebruikt; het verslag over 1956 bericht, dat de burgemeester zich duidelijk heeft
uitgesproken voor de uiteindelijke bestemming tot gemeentearchief. De
beschrijving van een groot aantal (ruim 2200) schepenakten, daterende over
de jaren 1300-1800, zich bevindende in loketkast II, werd voltooid; de her
komst ervan kan nog niet worden vastgesteld. Zij vormen in ieder geval een
belangrijke aanvulling der „Bossche protocollen" en een rijke bron van kennis
voor de geschiedenis der stad. Blijkens de indrukwekkende lijst der verstrekte