38
verdient voorts de vrijstelling van leges voor onderzoekingen van wetenschap
pelijke aard, welke uitzondering tot dusver niet in de verordening was opge
nomen, en de afschaffing van het afzonderlijke tarief voor onderzoekingen in
de doop- en begrafenisfiches. De herziening is op 1 oktober j.l. in werking ge-
freden. Exemplaren van de herziene verordening zijn bij de Gemeentelijke
Archiefdienst op aanvraag verkrijgbaar.
RIJKSARCHIEVEN
Algemeen Rijksarchief, Tot hoofdarchivist is benoemd de heer J. Steur
(II), thans als zodanig aan het rijksarchief in Utrecht; tot adjunct-archivist in
tijdelijke dienst m.i. van 1 okt. 1956 de heer L. J. van der Klooster (II).
Rijksarchief in Friesland. Op de rijksbegroting voor 1957 is de helft uit
getrokken van een bedrag van f 500.000, als bijdrage in de bouw van een
nieuw gebouw voor de Prov. Bibliotheek van Friesland. Hierdoor zal het: moge
lijk zijn dat binnen afzienbare tijd het kanselarijgebouw geheel ter beschikking
van het rijksarchief kan komen.
Rijksarchief in Utrecht. Tot adjunct-chartermeester in tijdelijke dienst is
benoemd mr. J. H. de Vey Mestdagh (I). Tot archivist is benoemd de heer
F. H. C. Weytens (II), thans als zodanig aan het Algemeen Rijksarchief.
Rijksarchief in Zeeland. De adm.-ambtenaar C 2e klasse, J. de Kuyper is,
te rekenen van 1 jan. 1956, bevorderd tot adm.-ambtenaar C le klasse.
GEMEENTE- EN WATERSCHAPSARCHIEVEN
Het verslag, betreffende de inspectie van archieven van gemeenten en water
schappen in Gelderland over 1955 vermeldt dat bij besluit van G. S. van 22
juni 1955 een. ..Reglement inzake de archiefinspectie in Gelderland'' is vast
gesteld. Met de voorbereiding van de instelling van enige streekarchivariaten,
te weten langs de v.m. Zuiderzee en in de Achterhoek, werden vorderingen
gemaakt; ook bij de gemeentebesturen in de Bommelerwaard werd hiervoor
belangstelling gewekt. ,,De samenvoeging van een aantal gemeenten in dit ge
bied stelde de betrokken besturen immers voor nieuwe vraagstukken inzake
de opberging en verzorging van de archieven". De aandacht verdient de
klacht van de inspecteur over te vroeg in gebruik genomen nieuwe kluizen in
diverse gemeenten, waarvan een vochtig archief het gevolg was.
Amersfoort. Tot gemeentearchivaris is m.i.v. 1 dec. 1956 benoemd de heer
J. Hovy, hist, docts (I).
Streekarchivariaat Baronie^West (opgericht door de gemeenten Etten en
Leur, Hoeven, Oudenbosch, Prinsenbeek en Standdaarbuiten)Tot archiva'ris
is m.i.v. 1 jan. 1957 benoemd de heer C. Th. Lohmann, hist, docts (I), afge
treden archivaris der gemeente Breda.
Delft. Tot adjunct-archivist is benoemd de heer W. H. van Leeuwen (II).
s-Hertogenbosch. Van een aanzienlijk deel der oorkonden, berustend in de
oude loketkast en tot nog toe volledig ontoegankelijk, konden, zoals het verslag
over 1955 meldt, regesten worden gemaakt (1085 nrs.). Zij bleken afkomstig,
behalve van de stedelijke archieven, voor de grote meerderheid te behoren tot
enige familie-archieven, terwijl ook het archief van het fonds voor de arme
gevangenen kon worden gereconstrueerd. Verworven werd het archief van
39
de Confrérie Sint-Eloy, 1848-1955; het feit, dat de goud- en zilversmidsknech
ten een afzonderlijke en geprivilegieerde positie innamen in de arbeiderswereld
van vóór 1914, maakte deze schenking bijzonder welkom.
Leeuwarden. Het verslag over 1954 maakt melding van de moeilijkheden,
veroorzaakt door het secretarie-archief 1905-1941, dat ,,in een soort beheers-
vacuum valt". Het is niet aan de archivaris overgedragen, maar wel ter be
waring toevertrouwd, terwijl ter secretarie wel enige ambtenaren belast zijn
met de zorg over het dynamische archief sinds 1943, maar naar het schijnt
niemand met dat over het statische gedeelte, daaraan voorafgaand. Dit deel
„dreigt te vervallen tot een onbeheerde massa oud papier, waar dagelijks ambte
naren in rondsneupen op zoek naar voor hen interessante documenten, die dan
meestal voor goed in de decimale dossiers verdwijnen, ook al beginnen die
officieel pas met 1942"1Op een andere wonde plek legt het verslag over
1955 de vinger: de archivaris heeft „tot zijn spijt moeten constateren, dat ar
chiefstukken e.d., welke voor kortere of langere tijd aan andere gemeente
diensten worden uitgeleend, voor een groot deel nimmer terugkeren en bij na-
vrage verloren of althans onvindbaar zijn". De archivaris vraagt zich af of
niet ware te overwegen deze ambtenaren persoonlijk verantwoordelijk te stel
len, al dan niet met storting van een niet te lage cautie.
T.a.v. de inventarisatie berichten beide verslagen dat de bewerking van het
archief 1811-18502) is „opgezet om met de vroegere plaatselijke problemen
bekend te worden, er verdwaalde oudere stukken uit te ziften en uit de lot
gevallen der met dorsale en andere notities rijk voorziene documenten de werk
wijzen van latere beheerders (vooral Eekhoff) te leren kennen", wat bij het
zeer fragmentarisch bewaarde en bovendien nog al dooreengehaalde oud-archief
niet zo goed is te bespeuren. Aan dit en aan het latere gedeelte van het tot
1941 lopende nieuwere archief werden voorbereidende werkzaamheden ver
richt. Ook de archieven van jongere armeninstellingen werden bewerkt. Te-
werkgestelden klapperden een deel der trouwboeken en wijkregisters; de lid-
matenregisters der Herv. gemeente werden gecopieerd over de perioden 1581-
1760 en 1805-zomer 1853. Van de aanwinsten worde genoemd het archief je
van de schaakclub Philidor 1847-1921.
Leiden. Tot archivaris (vac.-mr. Van Royen) is benoemd mej. mr. A.
Versprille (I), thans hoofdcommies.
Maastricht. Het verslag over de jaren 1954 en 1955 laat pessimistische
klanken horen over de stagnatie in de plannen voor een nieuw modern inge
richt gebouw voor stadsarchief en -bibliotheek. Maar de moeilijkheden zijn zo
toegenomen dat naar het oordeel van de archivaris „aan een noodoplossing
voor de eerstkomende jaren niet te ontkomen is." Min of meer kostbare voor
zieningen voor beveiliging tegen brandgevaar en de bescherming der archi
valia tegen directe inwerking van het zonlicht zijn niet te vermijden. T.a.v. het
laatste zijn door het aanbrengen van dubbele ramen reeds maatregelen genomen.
Als belangrijke aanwinsten mogen worden genoemd het in bewaring ont
vangen van het archief van het R.K. Weeshuis, 1669-c. 1920; verder enige
belangrijke hss. en enige 15e eeuwse tekeningen op perkament, waarin naar
Is te Leeuwarden dan geen gevolg gegeven aan het voorschrift betreffende
de vaststelling van de grens van oud- en nieuw archief? CN. v. d. R.).
2) Wat is de ratio van dit laatste jaar? (alsv.).
