134
van oud-, nieuw- en nieuwst-archief kon nog geen bevredigend resultaat wor
den bereikt.
Nijmegen. Tot adjunct-commies op a.o. is m.i.v. 16 Juni benoemd de heer
J. A. Schimmel (II).
Rijsbergen. Tot ambtenaar, belast met de zorg voor het archief, werd
m.i.v. 1 April 1953 op a.o. benoemd drs F. A. Brekelmans (II). Begin 1954
werd een nieuwe archiefbewaarplaats ingericht, welke echter niet brandvrij is.
Schiedam.. In het verslag over 1953 maakt de archivaris met voldoening
melding van de zekerheid, dat een nieuw stadhuis zal worden gebouwd en
het gemeente-archief t.z.t. daarin, voldoende aan alle te stellen eisen, zal
worden gehuisvest. Dat dit niet overbodig is blijkt uit de daarop volgende
mededeling dat in het bestaande gebouw ondanks de centrale verwarming op
de begane grond nog steeds vochtverschijnselen zijn te bespeuren. De inven
tarisatie van de door Schiedam geannexeerde gemeenten werd voltooid, even
als die van de archiefbestanddelen dei secretarie en gemeentediensten van na
1813, voorzover zij naar het gemeente-archief waren overgebracht. De indice-
ring van de notariële protocollen der 17e eeuw werd voortgezet. Begonnen
werd met het aanleggen van een kaartsysteem van alle niet-publiekrechterlijke
lichamen te Schiedam verenigingen, stichtingen, bedrijven en daarin
zoveel mogelijk gegevens omtrent hun archieven te verwerken1).
Steenbergen. M.i.v. 8 Aug. 1953 werd benoemd tot ambtenaar, belast met
de zorg voor het archief, drs F. A. Brekelmans (II). Deze wijdde zich aan
de verdere beschrijving van het oud-archief, welke in 1927 was aangevangen
door de Eerw. Heer L. Merkelbach van Enkhuizen.
De gemeente verwierf in 1953 door aankoop een aantal papieren, afkomstig
van Joh. de Vree te Kruisland.
Zevenbergen. Drs F. A. Brekelmans (II), die in 1952 de ordening van
het gemeente-archief had aangevangen, werd met ingang van 1 April 1953 be
noemd tot ambtenaar, belast met de zorg van het archief op a. o. De beschrij
ving van het nieuw-archief werd inmiddels vrijwel voltooid.
Zundert. In 1949 werd drs F. A. Brekelmans (II) belast met de ordening
van het archief. M.i.v. 1 Jan. 1953 werd hem op a. o. permanent de zorg
voor het gemeente-archief opgedragen. In 1953 verwierf het archief een
aantal stukken van het St. Joris- en het St. Willibrordusgilde te Groot-Zundert
en een aantal papieren betreffende Het Leenhof ten Broek te Klein-Zundert.
KERKELIJKE ARCHIEVEN
Bisdom Haarlem. Tot archivaris is benoemd de Eerw. Heer P. M. Ver-
hoofstad (II), thans adjunct-archivaris.
Gereformeerde Kerken in Nederland. Tot archivaris is m.i.v. 1 Juli be
noemd de heer H. Hoekstra, theol. cand. (I). Het archief van dit kerkgenoot
schap bevindt zich in een kluis in de Westduinkerk te 's-Gravenhage.
ANDERE ARCHIEVEN
Ned. Econ.~Historisch Archief. Aan het jaarverslag over 1953 ontlenen wij
de mededeling dat op voorstel van dr W. S. Unger de directeur tot de Kamers
van Koophandel (behalve die te Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage)
i) Het wil ons voorkomen dat dit initiatief navolging verdient (N. v. d. R.).
135
het verzoek heeft gericht om opgaaf van de bedrijven, die beschikken over
archivalia van vóór 1920. Wel werd niet een volledig beeld van de in aan
merking komende bedrijfsarchieven verkregen, doch de enquête leidde wel
tot waardevolle aanwijzingen; de grondslag voor een inventarisatie van de
oude bedrijfsarchieven hier te lande is gelegd. Ten gevolge hiervan zegde de
textielfirma E. ter Kuile en Zn. te Enschede toe haar oud-archief aan de
Vereniging te zullen overdragen. Verworven werden in 1953 o.a. het volledig
archief der Ned.-Indische Spoorwegmaatschappij (1863—1940), thans in li
quidatie, de grootboeken van 1822.1921 en de kasboeken 191L1921 der
opgeheven Associatie-Cassa te Amsterdam, en het archief der Ontginnings
maatschappij Hoenderloo 1848 1910).
De Zeepfabriek De Vergulde Hand te Amsterdam herdacht 6 Juli 1954
haar 400-jarig bestaan. Het archief is goed bewaard, inclusief dat van het
Zeepziederscollege. Het gemeentebestuur van Amsterdam heeft besloten dit
te doen mikrofilmen ten behoeve van het gemeente-archief.
Militaire archieven. Na een intermezzo van 12 jaar, waarin vele veran
deringen plaats grepen, publiceerde wat thans Krijgsgeschiedkundige Afdeling
van de Generale Staf (voorheen; Krijgsgeschiedkundig Archief) heet het
47e jaarverslag betreffende „Nasporingen en studiën op het gebied der Krijgs
geschiedenis". Het beschrijft het verloop van bovengenoemde veranderingen
en bevat vele wetenswaardigheden over ondernomen publicaties o.a. de veld
tocht van 1710, bij de documentering waarvan op kasteel Twickel het ont
brekende gedeelte van de Mémoires relatifs a la guérre de succession 1706—
1711 van Sicco van Goslinga te voorschijn kwam. Inzake het archiefwezen
in engere zin ontlenen wij hieraan dat onder de Afdeling o.a. ressorteren
(afd. c: Archief Kon. Landmacht) alle militaire archieven van 1 Jan. 1844
tot heden en (afd. f) het archief van het v.m. Militair Gezag in afwikkeling.
Van het eerste werden een aantal onderdelen bewerkt.
BUITENLANDSE ARCHIEVEN
België. Op 29 Mei 1.1. is te Bergen (Henegouwen) in aanwezigheid van
H.M. Koningin Elisabeth en vele autoriteiten het nieuwe Staatsarchief ge
opend. Het Nederlandse archiefwezen was vertegenwoordigd door de Alge
mene Rijksarchivaris mr H. Hardenberg. In zijn toespraak herinnerde deze
aan de van ouds bestaande goede verstandhouding tussen de Belgische en
Nederlandse archiefdiensten, die haar uitdrukking heeft gevonden in de onlangs
tot stand gekomen ruil. Hij ging vervolgens in op het belang, dat particuliere;
archieven kunnen hebben voor het historisch onderzoek en zette uiteen, dat
in de bewaring en inventarisatie van dergelijke archieven, vooral voor een
depót dat zo grote verliezen heeft geleden als dat te Bergen, een uiterst dank
bare taak is weggelegd.
PERSONALIA
Jhr dr D. P. M. Graswinckel, oud-algemeen rijksarchivaris, is door Z.M.
de Koning der Belgen begiftigd met het grootkruis in de Kroonorde van België.
Mr A. P. van Schilfgaarde, rijksarchivaris in Gelderland, is benoemd tot
officier in de Orde van Oranje-Nassau.
