IN MEMORIAM
Jhr Mr A. H. MARTENS VAN SEVENHOVEN
Jhr mr A. H. Martens van Sevenhoven
Cliché Gelre.
17
Op 8 Augustus 1952 overleed op het huis Velhorst nabij Almen de
oud-rijksarchivaris in Gelderland Jhr mr Anthony Henrik Martens van
Sevenhoven. Met hem is een grootmeester van ons vak uit de tweede gene
ratie heengegaan, die, hoewel zich deze roeping aanvankelijk niet bewust,
toch een geboren jurist en een geboren archivaris mag worden genoemd. De
oude strijd over de historische of juridische vooropleiding van de le-klassers
is sinds lang tot bedaren gekomen door aan beide richtingen de gewenste
kans te laten. Persoonlijke voorkeur kan thans de doorslag geven en bij
Martens was deze voorkeur sterk uitgesproken.
De overledene werd op 4 October 1880 te Zutphen geboren, waar zijn
vader rechter in de Arrondissementsrechtbank was. Hij was dus van ge
boorte een Geldersman en Gelderland, de mooie provincie, misschien wel
de mooiste in Nederland, met haar rijke verleden had zijn grote liefde, al
had zijn familie, die, naar hij in een lezenswaardige verhandeling in de
Nederlandsche Leeuw van 19.35 aantoonde, uit Antwerpen stamde en die na
de Reformatie gedurende meer dan twee eeuwen regeringsfuncties in het
Utrechtse had bekleed, eerst dooi de vererving van het huis Velhorst, onder
de Gelderse gemeente Laren niet ver van Almen gelegen, in 1890 blijvende
relaties met Gelderland verworven.
Martens is eerst langs een omweg tot de rechtenstudie gekomen en hij
promoveerde 5 Juli 1912. aan de Rijksuniversiteit te Utrecht op een
lijvige dissertatie tot doctor in de Rechtswetenschap. Aan de totstandkoming
van zijn proefschrift, om welks verdiensten de faculteit hem de graad cum
laude toekende, was een omvangrijk archiefonderzoek voorafgegaan. De
stof voor zijn verhandeling, getiteld: De justitieele colleges in de steden en
op het platteland van Holland 1795—1811, vond hij in het Algemeen Rijks
archief, en bij de samenstelling genoot hij de leiding van zijn promotor, de
Utrechtse hoogleraar Rengers Hora Siccama. Deze had, gelijk het voor
woord zegt, zijn lust tot zelfstandig werken niet alleen geëerbiedigd, maar
ook krachtig aangewakkerd. De tevens door de promovendus uitgesproken
hoop, dat de geest van zijn promotor in zijn werk zou worden opgemerkt,
is niet slechts hier, maar ook in andere publicaties1) verwezenlijkt, want
deze hoogleraar wist zijn leerlingen een wetenschappelijk stempel op te
drukken, dat niet meer verloren kon gaan.
Het werken op het Algemeen Rijksarchief had Martens met het archief
wezen in aanraking gebracht, maar hij is bij zijn plannen voor zijn verdere
toekomst aanvankelijk toch in het onzekere geweest. De langste tijd van
zijn verblijf te s-Gravenhage had hij met Van Riemsdijk verkeerd hij
kende hem persoonlijk goed en in het voorwoord zijner dissertatie heeft hij
enige vriendelijke woorden gewijd aan deze Algemene Rijksarchivaris, die
1j *->eze. betreffen in hoofdzaak Gelderse geschiedenis en recht en zij zijn meest
in de Bibliografie van Gelre vermeld.