10 berustende retroacta van de Burgerlijke Stand, ondernomen door de Mor monen, tot een goed einde gebracht. Op 31 Juli waren niet minder dan 3.343 delen met 607.188 bladzijden op totaal 477 filmrollen gereproduceerd.7) Met enige plechtigheid zijn de eerste 200 filmrollen door de heer Bennet, secre taris van de Genealogical Society of Utah, die onlangs ons land bezocht, overgedragen aan de Algemene Rijksarchivaris. Het is een rustig gevoel, dat van deze meest geraadpleegde delen nu een film in het bezit van het Rijk is gekomen, terwijl men bovendien in het nieuwe Sion, Salt Lake City, alle aantekeningen in onze doop-, trouw- en begraafboeken, wie weet alfabetisch geficheerd, kan gaan raadplegen. Ondertussen zullen de proefnemingen van dr Dippel, waarvan onze leden op de voorjaarsvergadering op de hoogte zijn gesteld,8) naar wij hopen, binnenkort tot voor ons praktische resultaten komen. Waar in onze tijd zoveel intellect verbruikt wordt aan uitvindingen, die vernietiging beogen, doet het weldadig aan, dat hier de techniek dienst baar wordt gemaakt aan het behoud van ons dierbare cultuurgoederen. Naast de mechanische reproductie van archiefstukken gaat het critisch gebruik ons ter harte, zoals dit bevorderd wordt door degelijke bronnen uitgaven. Onze gedachten gaan hierbij dadelijk uit naar de licht-groene delen van 's Rijks Geschiedkundige Publicatiën. Het is bekend, dat de Commissie voor 's Rijks Geschiedkundige Publicatiën in 1937 door de Minister werd ontbonden,9) maar dat het Bureau, gevestigd in het Alge meen Rijksarchief, bleef bestaan, zodat wij toch nog telkens met een groen deel verblijd werden. Het stemt tot voldoening, dat de Regering nu toch het herleven van de commissie, zij het in iets andere gedaante, heeft mogelijk gemaakt. Op voordracht van de Minister van Onderwijs is nl. een voorlopige Rijkscommissie voor Vaderlandse Geschiedenis benoemd,10) welke tot taak heeft ,,de Minister van advies te dienen bij het voortzetten van reeds aan gevangen en het ondernemen van nieuwe bronnen-publicaties, benevens in het algemeen van de bevordering en coördinatie van de geschiedvorsing en de geschiedschrijving betreffende het vaderland". Van deze commissie, wier taak dus ruimer is dan die van de vroegere, is prof. Geyl voorzitter en dr H. J. Smit, de waarnemende directeur van het Bureau, secretaris, terwijl naast vele hooggeleerden onze Algemene Rijksarchivaris er zitting in heeft. Het jaar 1948 was een jaar van herdenkingen. Talrijk waren de histori sche tentoonstellingen, waarbij wij archivarissen betrokken waren en waarbij archiefstukken onder de ogen van het grote publiek werden gebracht. In Amsterdam werd het 100-jarig bestaan van het gemeente-archief herdacht met een interessante tentoonstelling in het oude Waaggebouw, dat in vroeger jaren ook een tijdlang het archief herbergde. De zeer fraaie en leerzame nationale tentoonstelling in Delft was aan de tachtigjarige oorlog gewijd en hier heeft men o.a. het oorspronkelijke vredestractaat van Münster, een van de grootste schatten van het Algemeen Rijksarchief, kunnen bewonderen. 7) De Ster van de Heiligen der Laatste Dagen, 48ste jaargang (1948), p. 230— 234 en N.A.B. 52 (1947—1948), p. 13—14. 8) N.A.B. 51 (1946—1947), p. 6, 52 (1947—1948), p. 14—15 en 115 vlg. 9) N.A.B. 44 (1936—1937), p. 74—80. 10) K. B. van 9 Augustus 1948, no. 18. Zie ook: N.A.B. 52 (1947—1948), p. 157. 11 Den Haag vierde zijn 700-jarig bestaan met een historische tentoonstelling in het gemeente-museum. In Voorburg, Rijswijk, Leidschendam. Alphen aan den Rijn, Geervliet en Den Briel om mij tot Zuid-Holland te beperken waren historische tentoonstellingen, waaruit duidelijk bleek hoezeer in ruime kring belangstelling voor onze nationale, gewestelijke en plaatselijke ge schiedenis bestaat. De mutaties in ons archiefwezen zijn gelukkig mag ik wel zeggen, omdat hieruit een grotere stabiliteit blijkt niet zo talrijk als in de vorige jaren. De heer Baart de la Faille moest helaas om gezondheidsredenen aftreden als rijksarchivaris in Noord-Holland. Hij is opgevolgd door mr Groesbeek. die reeds sinds enige jaren zijn functies had waargenomen. Na het over lijden van de heer Van Es is de heer N. M. Japikse als hoofdcommies aan het Rijksarchief in Noord-Holland verbonden. Slechts korte tijd is dr Slicher van Bath slotvoogd van de Sassenpoort in Zwolle geweest. Hem is nu de eervolle benoeming tot hoogleraar in de sociale en economische geschiedenis aan de Rijksuniversiteit te Groningen ten deel gevallen. Wij hopen, dat hij met zijn studenten vele studies in onze archieven zal ter hand nemen en dat aldus de banden met de Universiteiten versterkt zullen worden. Met ingang van 1 Januari j.l. werd de heer Bloemen benoemd tot archi varis van de Staatsmijnen met standplaats Heerlen. Als secretaris van het Algemeen Rijksarchief is hij opgevolgd door de heer J. L. van der Gouw. wiens plaats aan de derde afdeling van het Algemeen Rijksarchief is inge nomen door de heer C. Postma. Aan het Rijksarchief in Friesland is de heer J. Visser, aan dat te Middelburg de heer H. P. H. Camps als commies chartermeester benoemd. In Maastricht is na het vertrek van dr Nuvens de heer H. Wouters met de waarneming van het gemeente-archivariaat belast. Aan het Haagse gemeente archief is de heer L. ten Cate Hoedemaker als commies aangesteld. In Vlaardingen is het archivarisambt, dat in 1933 tot een halve betrekking was teruggebracht, weer als volle betrekking herleefd. Het archief is met ingang van 1 Januari j.l. overgebracht naar het voormalig gemeentehuis van de geannexeerde gemeente Vlaardinger-ambacht. Ook in Schiedam is het salaris van de archivaris belangrijk verhoogd in aansluiting met een verrui ming van het aantal bureau-uren. V/ij zien hierin een uiting van meer waar dering voor onze archieven en het werk van de archivarissen. De gemeente-archivaris van Dordrecht, mr Beyerman, heeft zich voor drie jaren als officier in 's lands dienst in Indië verbonden, waar hij onge twijfeld, zij het niet op archiefterrein, de Nederlandse naam hoog zal houden. In Batavia is prof. dr W. Ph. Coolhaas als wnd Landsarchivaris opgetreden en is mejuffrouw Hoogendijk, hist. doet.a, hem als assistente toegevoegd. Wij spreken de hoop uit, dat zij als beheerders van het Landsarchief, dat een zo belangrijke taak heeft om het aandeel van Nederland in de culturele en economische ontwikkeling van de overzeese gewesten in het licht te stellen, met vrucht vele jaren zullen werkzaam zijn.

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Nederlandsch Archievenblad | 1949 | | pagina 9