18
ven archiefstukken trachten op te sporen. De substituut-secretaris M.
ersteeg kreeg eerst een vriendschappelijke uitnoodiging, daarna een
aanmaning en ten slotte een aanschrijving om te doen overbrengen ter
secretarie van Schieland „alle papieren, charters, boeken of wat het ook
wezen mocht de zaken van het Hoogheemraadschap betreffende die
Z.E. nog onoer zich mogt hebben". Mocht hij zich hieraan niet storen
dan zouden strengere maatregelen genomen worden.
Wat de ordening en beschrijving van het archief betreft, werd zooals
wij gezien hebben, bij het aftreden of overlijden van een secretaris vrij
regelmatig een lijst gemaakt van alle handvesten, charters, munimenten
enz. die m zijn kantoor in het woonhuis werden aangetroffen, maar van
een beschrijving der andere bescheiden: resolutiën, rekeningen enz hoort
men mets.
In de 19e eeuw werd dit beter. In 1854 kreeg G.H.M. Delprat van den
Dijkgraaf een bedankje voor de zorg en moeite aan het archief besteed.
Wat deze echter in het belang van het archief precies gedaan heeft
blijkt met.
Eerst in 'het laatste kwartaal dier eeuw werd de ordening en beschrij
ving van het archief beter aangepakt. In 1880 wendden Dijkgraaf en
Hoogheemraden zich tot Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland met het
verzoek hun iemand aan te wijzen, die bereid en in staat zou zijn, hun
archief op dege ijke wijze te ordenen en beschrijven. Gedeputeerde Staten
wezen als zoodanig aan den heer J. H. Hingman, ambtenaar aan het
Rijksarchief te s-Gravenhage, die in het begin van het volgend jaar met
zijn werk aanving. In Januari reeds werden hem uit Rotterdam registers
en papieren toegezonden en in zijn verslag aan Gedeputeerde Staten
klv^i 2 Verr'C te werkzaamheden kon hij al spoedig rapporteeren, dat
behalve het vervaardigen van inhoudsopgaven op de belangrijkste regis
ters ook een groot deel der losse stukken gerangschikt en geïnventari-
seerd was.
Ook in de verslagen over de volgende jaren geeft Hingman meermalen
rekenschap van de vordering der inventariseering, totdat hij in 1890 kon
meedeelen, dat de regeling van het archief van het Hoogheemraadschap
van bchieland ten einde gebracht was. io
Het resultaat van zijn ahbeid is een geschreven bij het Hoogheemraad
schap berustende inventaris, die hoewel niet ingericht.volgens de moderne
archiefbegrippen, toch nog zeer bruikbaar is en voor de raadpleging van
het archief uitstekende diensten bewijst.
Door ondergeteekende is hij hier en daar gewijzigd en aangevuld.
Een beknopt overzicht van den inhoud is afgedrukt in het Jaarverslag
Van f€n Dijkgraaf, Register van uitgaande brieven blz. 40, 28 April 1854
1884 blz. llOiTsSbk. Ten 1882 b'2'
19
aan Gedeputeerde Staten over 1890, alsmede in den Gids voor de archie
ven van Gemeenten en Waterschappen in Nederland, waarin ook een
lijst voorkomt van de bij het Hoogheemraadschap gedeponeerde en door
ondergeteekende geïnventariseerde polderarchieven. 11
In Schielandshuis op den Schiedamschedijk was een afzonderlijke
archiefkamer op de eerste verdieping, in het huis aan de Korte Hoogstraat
werd een ondergrondsche brandvrije kluis gebouwd, in het tegenwoordige
Gem eenelandshuis aan den Eendrachtsweg is eveneens een brandvrije
kluis, zoodat thans Schielands archief wel tamelijk veilig mag geacht
worden. Als er althans in deze troebele tijden nog van veiligheid sprake
kan zijn.
Rotterdam, Januari 1944. E. WIERSUM.
BIJLAGE. 32)
Declaratie ende specificatie vant gene Jan Dircxsoon
Versyden, Secretaris van mijn E. heeren en hooge
heemraden van Schielant, verschooten ende betaelt
mitsgaders verdient heeft aant gemeenlant van Schie
lant voorschreven in den jare sestienhondert, soo
volcht.
Den voornoemden secretaris heeft doen maecken twee groote ende
dicke boucken, gebonden elx in een hoorne copercule, een tot een con-
sentbouck ende een tot een rechtbouck van de E. hooge heemraden van
Schielandt, daervoor tesamen betaeltVI X St.
Noch een groot register, om alle contracten, bestecken, voorwaerden
ende anders 't heemrecht concernerende in te registreren, daervoor
betaeltIll XII St.
Noch een voor de rechtdagen van den Dijckgraeff van Schielandt,
daervoor betaelt gelijckeIll XII St.
Noch doen maecken een cleyn register, om de groote van de morgen-
talen van de respective ambachten ende polders van Schielandt in te
registreren, daervoor betaeltXX St.
Daeraen verdient van alle tselve pertinent te registreren ende
schryven IIT
Noch geschreven ende gemaeckt twee groote registers van alle de
privilegiën, handvesten, contracten, vonnissen ende andere brieven vant
heemraetschap van Schielant, te weten het eene voor den E. heere van
Opmeer ende t andere voor Aemilius van Rosendael, hoogeheemraden
van Schielant, daeraen verdient vant selve pertinent te maeken van elx
XX samen XL
Drukkerij N.V. Erven B. van der Kamp, Groningen 1942, blz. 50.
1~) Archief van Schieland M 9. Rekening 1600 fol. 48 met de documenten,
