132
Bijlage 6.
De plattegronden van Noord-Nederlandsche steden in Blaeu's
stedenatlas.
In het hiervolgende overzicht is alleen melding gemaakt van de
plattegronden van steden, waar het stratennet is geteekend. Terzijde
gelaten zijn dus „vestingplattegronden", afbeeldingen van belege
ringen en andere krijgsbedrijven, prospecten en andere afbeeldingen
van steden.
Ik raadpleegde het exemplaar met Nederlandsche tekst in het
bezit van Dr. j. A. Carp te Helmond en zag ter vergelijking door
het exemplaar in het Gemeentearchief te Zwolle, eveneens met Neder
landsche tekst, en het exemplaar met latijnsche tekst in de Athe-
naeum-Bibliotheek te Deventer.
Bij de plattegronden is steeds de oriëntatie opgegeven.
Gelderland.
Holland.
133
Nij
megen.
Zutphen.
Arnhem.
Harderwijk.
Tie
Zalt-Bommel.
Kuilenborg (Culemborg).
Dordrecht.
Haarlem.
Zuid boven.') Op volgende bladzijde een prospect van
N. gezien van de overzijde van de Waal. Beide na
volgingen van Pontanus (1639).
Noord-oost boven.1) Navolging van PONTANUS, waar
boven de pl. een pr. is afgedrukt, waar Z- van de
overzijde van den IJssel, dus met dezelfde oriëntatie
is gezien.
Noord-oost boven. Navolging van PONTANUS, waar
boven de pl. een pr. is afgedrukt, waar A. van de
overzijde van den Rijn dus met dezelfde oriëntatie,
is afgebeeld. 5)
Zuid-oost boven.1) Navolging van PONTANUS, waar
boven de pl. een pr. is afgedrukt, waar H. vanuit de
Zuiderzee, dus in dezelfde richting is gezien.
N. boven. Op een volgende bladzijde prospectus van
Tiel gezien naar N. en van Zalt-Bommel, gezien naar
Z. (dus als de plattegronden).
Zuid boven. Misschien vergroot naar de afbeelding
van de krijgsbedrijven rondom Zalt-Bommel in 1599,
die op een volgende bladzijde wordt gegeven. 3 Juni
1599 kreeg FLORIS BALTHASAR een privilege van de
Staten-Generaal voor een kaart van het beleg van
Zalt-Bommel.
Noord-west boven.1)
Noord-west boven. Ie vergelijken met de pl. in de
uitgaven van GUICCIARDINI, BRAUN - HOGENBERG en
Boxhorn.
Oost boven. „Dimensa a PETRO WlLS Geometra 1646".
I) Verkleinde reproducties in het verzamelwerk Gelderland (Arnhem 1926), blz
Verkleinde reproductie in Arnhem 700 jaar stad.
382 - 393.
Delft.
Leiden.
Amsterdam.
Amsterdam bis.
Gouda.
Rotterdam.
Gorinchem.
Schiedam.
Schoonhove
Brielle.
Alkmaar.
Hoorn.
Enkhuizen,
Edam.
Oost boven. Als Dordrecht.
Noord-oost boven.
Zuid-west boven. Uitvoerig beschreven door D'AlLLY,
blz. 37, no 133, die mededeelt, dat de afbeelding
een navolging is van de gravure van „HENDERIC
HONDIUS" van vóór 1636 (D'AlLLY, no. 123), maar
bijgewerkt tot circa 1647.
Alleen in het ex. met Nederlandsche tekst in het
Gemeente-archief te Zwolle trof ik een tweede pl.
van Amsterdam aan met dezelfde oriëntatie, waarop
de stadsuitbreiding (de drie grachten tot de Leidsche
gracht en de lordaan) is volgebouwd en bovendien
de verdere uitbreidirgen tusschen Leidsche gracht,
Amstel en I] als ontworpen aanleg is gegraveerd.
Links onder: „Geteekent ende op 't papier gebracht
door DANIEL STALPAERT Stadts Architect." Rechts
boven ,,'t Amsteldam gedruckt bij NlCOLAES VlS-
SCHER". Deze gravure wordt uitvoerig beschreven
door D'AlLLY, no. 164, die vermeldt, dat gebouwen
van 1660 en 1661 op deze pl. voorkomen. Het ex.
van het Gemeentearchief te Zwolle werd dus na 1660
verkocht. Een titelblad vermeldt het jaartal 1663.
Noord boven. Te vergelijken met de pl. in de laatste
uitgaven van GUICCIARDINI.
Noord-noord-west boven. I e vergelijken met de groote
kaart van BALTHASAR FLORISZ. VAN BERCKENRODE
(1626).
Noord boven. Te vergelijken met de pl in in de folio
uitgaven van GUICCIARDINI van 1609 en later.
Noord-oost boven, vult alleen de bovenzijde van het
dubbel-folio-blad. Te vergelijken met de pl. van VAN
DEN GHEYN en BOXHORN met bijvoeging van het
„Nieuwe werk".
Noord boven. „I. MlLHEUSSER fec(it)." De secretaris
van Schoonhoven, D. VAN STRALEN, schreef 27 Augus
tus 1648 aan |OAN BLAEU (copie in het Gemeente
archief van Schoonhoven) over fouten in de pl. door
BLAEU aan het stadsbestuur toegezonden.
Zuid-west boven. I e vergelijken met de pl. bij BOXHORN.
Noord boven. Te vergelijken met de kleine pl. bij
BOXHORN. BLAEU geeft een juistere afteekening van
de Groote kerk, die aan DREBBELS kaart kan zijn
ontleend.
Zuid-zuid-west boven. Kan een vergroote navolging
zijn van BOXHORN.
Noord boven. „Topographia Enchusae delineata a
CORNELIO BlENS, senatore Enchusano."
Noord boven. Van dezelfde koperplaat als BOXHORN
(1632) blz. 376 en (1634), blz. 366.
Zie hierboven, blz. 117.
