18
er in gelezen heb, dat de bedoeling was te weten, welke boeken
zijn verschenen, die handelen over onderzoekingen in buitenlandsche
archieven naar archivalia, de, in mijn geval, Nederlandsche geschie
denis interesseerende. Intusschen de Duitsche redactie der vraag was
duidelijker. Men wilde weten, welke archieven, die men in het eigen
land zoeken zou, in het buitenland berusten. Voorzichtigheidshalve
beperkte men zich alleen tot de gedrukte gegevens. Zoo geformuleerd,
heeft de beantwoording der vraag haar nut, ook voor vreemdelingen.
Wie b.v. eene onderzoeking in Spaansche archieven wil instellen, moet
weten, dat een gedeelte van de archieven van Simancas te Parijs is
opgeborgen. Wie de onderhandelingen tusschen Nederland en den
Heiligen Stoel wil bestudeeren, heeft er belang bij te weten, dat een
deel van het archief van de Nederlandsche legatie te Rome terecht
is gekomen- in de bibliotheca Vittorio Emanuele aldaar.
Ook zal een overzicht worden gegeven van de openbaarheid der
archieven in de verschillende landen en dergelijke meer. Het werk
dezer commissie heeft zich echter te beperken tot die vraagstukken,
waarin de archieven als verzamelplaatsen van voor den geschied
schrijver belangrijke historische documenten betrokken zijn met uit
sluiting van de zuiver technische quaesties, die den historicus niets
aangaan. De commissie heeft dus b.v. wel te constateeren, dat een
gedeelte van het archief van Simancas zich in de Archives nationales
te Parijs bevindt, maar of het al of niet wenschelijk is, dat die stukken
te Parijs blijven of dat zij weder naar Simancas terug moeten, dat is
eene zaak, waarover wel de door het Institut de cooperation in het
leven geroepen Parijsche commissie, maar niet de door het Institut
des sciences historiques gecreëerde archiefcommissie te oordeelen
heeft. Deze laatste commissie heeft dit jaar op het Algemeen Rijks
archief te 's-Gravenhage vergaderd. Het volgend jaar is als plaats
van bijeenkomst Warschau aangewezen. Het zal dan echter een al
gemeen historisch congres zijn, waaraan ieder, die er zich geroepen
toe gevoelt, kan deel nemen, zooals indertijd te Oslo ook vergaderd
is. Er zal eene afzonderlijke sectie voor de z.g. hulpwetenschappen,
waartoe ook de archivistiek gerekend wordt, worden ingericht. Zij,
die aan het congres wenschen deel te nemen, hebben zioh aan te
melden bij dr. Tenhaeff te 's-Gravenhage.
En nu de crisismaatregelen. Op het oogenblik, dat ik dit verslag
opstel, kan ik er nog weinig van mededeelen. Dat zij ingrijpend zullen
zijn, zult gij hebben kunnen opmaken uit het feit, dat de besparingen,
die de Regeering voorstelt, zullen bedragen f 65.862. Daarvan zal
zeer zeker een gedeelte op het materieel gevonden worden. De
19
bedragen, in 1932 voor de Rijksarchieven bestemd, zijn bij ministerieele
aanschrijving slechts voor de helft toegestaan, onder toezegging, dat
omstreeks 1 Juli de definitieve som van ons crediet zou worden vast
gesteld. Dat is echter nog niet geschied; en als daarin niet wordt
voorzien, dan zou de tijd kunnen komen, dat in Nederland moest
gebeuren, wat reeds in Nederlandsch-Indië is geschied, waar de
archiefdienst tijdelijk is stopgezet. Ik denk intusschen niet, dat het
zoover zal komen.
Het grootste gedeelte der bezuiniging zal op het personeel ge
vonden worden. Niet alleen door korting op de tractementen, maar
ook door opheffing van alle posten, die maar eenigszins kunnen
worden gemist. Men zal wel doen rekening te houden met de mogelijk
heid, dat de ambten aan de afdeelingen van het Algemeen Rijksarchief
en aan de Rijksarchieven in de provincies, welker vervulling niet strikt
is voorgeschreven, zullen worden opgeheven. Welke ambtenaren daar-
daardoor getroffen zullen worden, is nog niet bekend. Alleen de heer
Mulder te Middelburg heeft reeds ontslag ontvangen. Gelukkig wacht
hem eene nieuwe loopbaan, waarin wij hem alle voldoening toewenschen.
Ongetwijfeld zullen ook betrekkingen verdwijnen, die nu in het
Koninklijk Besluit op den dienst der Rijksarchieven zijn voorgeschreven.
Eene herziening van dat besluit is dan ook aan de orde gesteld.
Dit alles is zeer hard, niet alleen voor de er onmiddellijk door
getroffenen, maar ook voor ieder, die het Nederlandsche archiefwezen
liefheeft, ook voor mijzelf aan het einde van mijne archivalische loopbaan
Gij zult mijne weinige opgewektheid begrijpen en deelen. Maar ieder,
die hart heeft voor het Nederlandsche archiefwezen en die de solide
basis kent, waarop het is opgebouwd, zal vertrouwen blijven stellen
in de toekomst en van den tegenwoordigen onspoed zeggen: nubicula
est, peribit.
R. FRUIN.
Afdeeling van Rijksarchiefambtenaren.
Verslag van de vijftiende afdeelingsvergadering op 24 Sep
tember 1932 in het Rijksarchief te Utrecht
Aanwezig zijn 15 leden. De voorzitter herinnert in zijn openings
woord aan de reeds ingegane salariskorting voor alle ambtenaren, waar
tegen het bestuur niet ook van zijn kant actie meende te moeten
voeren. Die korting is er ondanks verschillende protesten der groote
organisaties gekomen. Veel erger is echter, wat thans te wachten staat.
Niet alleen, dat een nieuwe korting over de geheele linie voor de