110
te fotografeeren documenten. Bij den hoogsten stand kan een stuk
gefotografeerd worden van 50 bij 60 c.M. Rechts en links van het
bord is een metalen, verstelbare arm aangebracht, waarin een 300-
kaars lamp brandt. Een reflectorkap aan den bovenkant der lampen dient
om het toestel tegen direct invallend licht te beschutten. Deze twee
lampen dienen om het document een goede en vooral gelijkmatige
verlichting te geven. Het gebruik van daglicht is geheel uitgeschakeld,
hetgeen al dadelijk het voordeel geeft, dat men, onafhankelijk van de
weersgesteldheid zelfs bij avond en in slecht verlichte kamers kan werken.
Een belichting van slechts twee seconden is voldoende om op
de film een afbeelding van het document te verkrijgen van 4'/2 bij
3 c.M. Onmiddellijk na de belichting wordt de film 5 c.M. verder
gedraaid in het toestel, hetgeen geschiedt met een kleine handbe
weging. Het toestel is thans weer gereed het volgende stuk te foto
grafeeren. Zijn de volgende stukken van ongeveer gelijke grootte, dan
kunnen deze dus in den snelst mogelijken tijd worden gefotografeerd
(gemiddeld 300 opnamen per dag). Na 100 opnamen is de vijfmeter-
film vol en moet deze in de donkere kamer door een nieuwe worden
vervangen. Het ontwikkelen der films geschiedt op vrij eenvoudige
wijze. Men heeft daarvoor noodig een speciaal passend gemaakte
tank. In volgende tanks wordt de film gefixeerd en gewasschen. Ten
slotte wordt de film op een raam gedroogd. Thans is de film gereed
om gecontroleerd te worden d. w. z. de film wordt vergeleken met
het origineele stuk. Dit kan gebeuren door eenvoudig beide naast
elkaar te leggenscherper controle is evenwel mogelijk door een
klein projectietoestel, waarmee men het document op een wit vlak
kan projecteeren. Eventueele fouten in het filmbeeld (b.v. gemis aan
scherpte) kunnen gemakkelijk hersteld wordenmen knipt eenvoudig
de ondeugdelijke 'uit en vervangt ze door nieuwe. Men beschadigt
daarmee de filmrol niet, daar de nieuwe zonder meer tusschen de
andere kan worden ingeplakt.
Op deze wijze is dus een copie verkregen van de documenten,
die daarvoor in aanmerking kwamen. Nu kan men met deze verkleinde
copie twee dingen doenmen kan ze óf eenvoudig film laten en dus
eventueel projecteeren voor den onderzoeker óf vergrooten d. w. z.
een fotografie maken van het oorspronkelijke stuk in origineele grootte
Dit laatste heeft vooral plaats bij documenten van beteekenis of bij
die, waarnaar veel vraag is.
Voordat de stukken kunnen gefilmd worden, dienen ze te worden
onderzocht en geschift. Een onderzoek vindt plaats om het karakter
der documenten te bepalen; een schifting, om uit de bundels datgene
te elimineeren, wat niet voor opname in aanmerking komt. Vaak zijn
lil
n.l. een groot aantal geschreven of gedrukte stukken als bijlagen in
gevoegd, welke voor het gestelde doel waardeloos zijn. Immers docu
menten, die, hetzij als origineel hetzij als copie, reeds in Amerika
voorhanden zijn en voor gebruik toegankelijk, komen voor opname
niet in aanmerking. Als voorbeelden noem ikofficieele correspon
dentie der Amerikaansche regeering; voorts officieele Amerikaansche
documenten, zooals Jaarboodschappen van den President, teksten van
gesloten verdragen enz. Vanzelfsprekend mogen ook duplicaten niet
in de film voorkomen.
Van onderzoek en schifting wordt verantwoording gedaan in
een z.g. Introductie of Inleiding. Deze getypte introductie gaat aan
elke honderd filmopnamen als bladzij I vooraf. Ze vermeldt in 't kort:
plaats van herkomst, titel en archiefnummer van de stukken; voorts
een karakteristiek van de documenten, waarbij gegeven worden bij
zonderheden omtrent den auteur, den tijd van vervaardiging en inhouds
opgave; verder een met redenen omkleede vermelding van omissies
en tenslotte een aanduiding omtrent de pagineering der opnamen.
Dit laatste kan n.l. op tweeërlei manier geschieden: van gepagineerde
stukken wordt de oorspronkelijke pagineering behoudenniet-gepagi-
neerde stukken worden kunstmatig gepagineerd naar de volgorde,
waarin de stukken zich bevinden. In 't algemeen worden de stukken
vooraf in chronologische volgorde gelegd, tenzij bepaalde redenen,
in de inleiding te noemen, afwijking gebieden. De datum van de op
name en de onderteeking besluiten de inleiding. Boven elke opname
vindt men plaats van herkomst en titel, benevens een centimeterschaal,
om bij eventueelen afdruk de ware grootte van het origineele stuk te
kunnen bepalen.
De verzending der opnamen naar Amerika geschiedt in ronde
blikken doosjes waarin de vijfmeterfilm precies past. Aan de buiten
zijde van het doosje wordt een papier met inhoudsopgave geplakt
en een groot aantal tezamen gaat via het Gezantschap der Vereenigde
Staten in den Haag naar Washington. Bij de doozen worden inven
tarislijsten gevoegd, alsmede een exemplaar van de introductie.
Tenslotte eenige algemeene opmerkingen over het nieuwe systeem,
Vergelijken wij het met het vigeerende fotografeersysteem van onze
eigen archieven, dan springen de voordeelen van het eerste al dadelijk
in het oog. Naar mij van terzake kundige zijde werd medegedeeld,
kunnen volgens de huidige methode honderd negatiefopnamen van
documenten gemaakt worden in ongeveer zes dagen. Daartegenover
kunnen volgens de nieuwe methode honderd positiefopnamen van
documenten geleverd worden in twee dagen. De kosten van beide
