158
Gemeente Deil en Enspijk.
Deil en Enspijk: D. 1754—1771 (51).
Deil: T. 1772-1811. (110).
Enspijk: T. 1698—1811. (158).
Gemeente Est.
Op het gemeentehuis te Opijnen zijn doop- en trouw
boeken van Est, Opijnen en Heesselt sedert 1667.
D: en T. 1665-1772.
Gemeente Geldermalsen.
T. 1719-1772. (203).
D. 1625-1772. (2481).
T. 1627-1811. (878).
Gemeente Herwijnen.
D. en T. 1607-1681. jj'
Gemeente Ophemert en Zennewijnen.
Ophemert: T. 1772-1811. (228).
Gemeente Renooi en Gellikum.
Renooi: D. 1756-1771. (21).
T. 1691-1714. (9).
Gellikum: D. 1739-1771. (67).
T. 1756-1771. (40).
Gemeente Tuil.
D. 1639-1772. (678).
T. 1639-1811. (380).
Gemeente Varik.
T. 1669-1760. (239).
T, 1619-1747. (591).
159
Het Archief van het Gereformeerd Burgerweeshuis te Haarlem.
Eenigen tijd geleden werd door Regenten van bovengenoemd
Weeshuis aan den klerk ten mijnen archieve onder mijn onmiddellijk
toezicht opgedragen het archief der stichting te regelen. Daarbij
kwam een questie van archiefwetenschappelijken aard aan de orde,
die naar het mij voorkomt wel in het Archievenblad verdient mede
gedeeld te worden, temeer omdat mijn Rijksarchiefverslag zich daartoe
minder leent. Hetzij mij veroorloofd ter toelichting van mijn betoog
een eenigszins uitvoerige geschiedkundige inleiding te laten voorafgaan.
Het Weeshuis in zijn huidigen bestaansvorm, zou men kunnen
zeggen, dateert van 1765. Toen toch werd door de Haarlemsche
Vroedschap „goedgevonden en verstaan, dat het Weeshuis deezer
stad met het Kinderhuys zal worden gecombineert en ten dien einde
alle de kinderen, in het Weeshuis zijnde, in het Kinderhuis zullen
worden overgebrachtvoorts dat aan het Kinderhuys, alsnu met het
Weeshuis gecombineert zijnde, zal worden gegeeven de naam van
het Weeshuis en gelijkluidende inscriptie voor hetzelve huis zal
worden gesteld". Practisch werd - naar het archief uitwijst het
beheer van het (Arme)kinderhuis gewoonweg voortgezet en daarin
die van het Weeshuis opgenomen; drie jaar later reeds werd het
oude Weeshuis afgebroken, de grond bestemd voor het Hofje van
Oorschot en het provenu daarvan voor het Weeshuis gecapitaliseerd.
Beide stichtingen hadden vroeger reeds zelf andere geabsorbeerd.
Aan het Armekinderhuis nl. had de Vroedschap bij zijn stichting in
1653 toegewezen de inkomsten van het Leprooshuis, welke voor de
eigenlijke lazarye niet noodig waren; het Weeshuis t- waartoe het uit
het einde der 14e eeuw dateerende Heilige-Geesthuis langzamerhand
was verworden had in 1715 bij den afstand van het St.-Jacobs-
gasthuis aan de Roomsch Catholieken de effecten en goederen
daarvan in vruchtgebruik bekomen, zoolang het St.-Jacobsgasthuis
aan de Catholieken zou gelaten worden.
De geschiedenis dier stichtingen vóór 1765 maar ook daarna
vertoont één doorloopende overheidsbemoeiing, die zich o.a. nog zeer
sterk openbaarde in het in 1790 door de Vroedschap gearresteerde
reglement op het bestuur van het Weeshuis. Of men daarom
zooals -men later niet geschroomd heeft recht heeft de stichting
als een stadseigendom te beschouwen, lijkt mij voor ernstige be
strijding vatbaar: men is trouwens den laatsten tijd dunkt mij met
dergelijke al te gemakkelijke gevolgtrekkingen voorzichtiger geworden,
maar deze lastige questie kan hier, zooals aanstonds blijken zal,
worden terzijde gelaten. In het opperbestuur over het Weeshuis is een
N.B. Te Arnhem berusten van Deil: D. 1649-1811, I. 1650—1671, 167/ -
1771, Enspijk: D. 1698 1753, 1772—1811.
N.B. Te Arnhem berusten van Geldermalsen: D. 1719—1811, T, 1772 1810.
Gemeente Haaften.
N.B. Te Arnhem berust van Haaften: D. 1772 1811.
N.B. Te Arnhem berusten van HerwijnenD. 1681-1811, T. 1681 —1724,
1727-1811.
N'B Te Arnhem berusten van Ophemert en Zennewijnen: D. 1727-1770,
1772-1811, T. 1662-1769, B. 1748-1808.
N.B. Te Arnhem berusten van Renooi: D. 1714—1811, I. 1714 1811,
B. 1759-1785, Gellikum: D. 1657-1752, 1772-1810, T. 1657-1752,
1772-1810.
N.B. Te Arnhem berust van Tuil: D. 1772—1811.
N.B. Te Arnhem berusten van Varik: D. 1681—1811. T. 1772— 1811
Gemeente Waardenburg (Hiern) en Neerijnen.
NB. Te Arnhem berusten van Waardenburg (Hiern) en Neerijnen: D. 1727— 1811
T. 1747-1811.
Dit trouwboek (duplicaat) is door de kerkelijke gemeente na ingewonnen advies
bij Dr. LASONDER welwillend voor het Rijksarchief in Gelderland afgestaan.
