226
d'urgence et envoya une protestation énergique au parlement. La presse
s'en mêla. Une adresse de professeurs, d'historiens et de savants se couvrit
rapidement de signatures. Tout le monde fut unanime pour protester
contre l'attribution de fonctions aussi élevées et importantes que celles
d'archiviste général (le chef, non seulement du dépöt central de La Haye,
mais aussi des dix dépots provinciaux) a un professeur, quelque éminent
qu'il fut, qui les exercerait ou ne les exercerait pas comme des
fonctions accessoires, puisqu'il devait conserver son professorat. II n'y
eut, en outre, qu'une voix pour regretter que le Gouvernement, évidemment
mal conseillé, essayat de ramener une affaire aussi capitale a une misé-
rable question de gros sous. Car il paraït, qu'en fin de compte, le débat
roulait sur une somme de 2000 florins dont il eüt fallu majorer les
crédits pour obtenir 1 acceptation du candidat tout désigné a la succession
de M. van Riemsdijk. C'est dans ces conditions que le projet de M. Ie
Ministre de ITntérieur est arrivé devant les sections de la Chambre oü il
a été accueilli, nous assure-t-on, avec une réprobation quasi unanime.
Autant dire qu'il est mort-né et qu'il ne subira probablement même pas le
feu de la discussion publique. 11 semble done que les Archives hollan-
daises seront sauvées et qu'elles demeureront dignes de leur glorieux passé.
Nous tiendrons nos lecteurs au courant de la solution qui interviendra
mais, dès a présent, je crois pouvoir, au nom de tous les amis des
Archives en Belgique, féliciter nos collègues hollandais de leur courageuse
campagne, marquée au coin de leur sincère attachement a la bonne admi
nistration des précieuses collections confiées a leur garde. M a c t e animo!
J. c.
Zwolsche archiefkwestie. In de op 27 Nov. 1911 gehouden
i aadsvergadering te Zwolle was van de heeren mr. J. C. Roosenburg en
mr. W. H. Roijer een brief ingekomen, dat zij hun benoeming tot lid
van de Commissie van onderzoek naar den toestand van het oud-archief
der gemeente niet konden aannemen, met het oog op de vele daaraan
verbonden werkzaamheden. Mr. J. Acquoy te Deventer daarentegen was
gaarne bereid in deze van dienst te zijn.
Kerkelijke archieven. De heer Dr. G. A. Hulsebos, heeft de
Alg. Syn. Commissie der Nederl. Hervormde Kerk opmerkzaam gemaakt
op eenige bezwaren, die er bestaan met betrekking tot de uitvoering van
het besluit der Synode, om de verslagen van den archivaris te herdrukken
en 250 ex. tegen den kostenden prijs verkrijgbaar te stellen. In de zitting
der Commissie van 24 Nov. 1911 werd besloten tot het herdrukken niet
over te gaan en de Synode daarvan in kennis te stellen.
N. R. C. 25 November 1911.
227
Ordening en beschrijving van een kerkelijk archief.
Het oude archief der Evangelisch Luthersche gemeente te 's-Gravenhage
werd sedert onheugelijke jaren zonder eenige ordening bewaard in de
moeilijk te bereiken zolderkasten van de consistoriekamer. De voornaamste
bron voor de in velerlei opzichten belangrijke geschiedenis der gemeente
was daardoor vrijwel ontoegankelijk. Zelfs een man als wijlen de Amster-
damsche hoogleeraar F. J. Domela Nieuwenhuis heeft er zich bij de
bewerking van zijn in 1854 verschenen geschiedenis der Evangelisch
Luthersche gemeente te 's-Gravenhage waarschijnlijk toe moeten bepalen,
hier en daar een greep te doen. De heer W. baron Snouckaert van
Schauburg heeft thans een zeer verdienstelijk werk gedaan door het
archief zorgvuldig te ordenen en te inventariseeren. Het resultaat van
zijn arbeid is opgenomen in het Jaarboek der Vereeniging voor Ned.
Luthersche Kerkgeschiedenis onder redactie van prof. dr. J. W. Pont.
Vermelden wij hierbij nog, dat de tegenwoordige kerkeraad heeft
besloten, een nieuwe en ruimschoots voldoende berging te geven aan
het archief.
N. R. C. 8 Januari 1912.
Weer een archief in een kelder. De Nieuwezijdskapel te
Amsterdam nadert met rassche schreden hare voltooiing en zoo hoopt de
Ned. Herv. Gemeente spoedig na Paschen de kapel weder in gebruik te
nemen. De kelders onder het kerkje worden bestemd voor berging van
het kerkelijk archief.
N. R. C. 18 Februari 1912.
Oeconomische archieven. Niet lang geleden is van de hand van
Dr, R. Wackernagel, leider van het staatsarchief van Bazel, een brochure
verschenen, waarin deze het ontstaan en de organisatie van het mede onder
zijn beheer staande Zwitsersche Wirtschafts-archiv" beschrijft. Daar de zaak
ons ook voor ons land van wetenschappelijk en practisch belang schijnt,
willen wij er het een en ander uit mededeelen.
Vooraf dienen evenwel eenige algemeene opmerkingen te gaan.
Een zgn. oeconomisch archief heeft ten doel al het materiaal, dat kan
dienen een beeld te geven van het oeconomische leven van een land,
systematisch te verzamelen, te ordenen en aan het gebruik door wetenschap
en practijk dienstbaar te maken. Duidelijk is hierdoor het verschil aangegeven
met een andere soort van archief, het bedrijfsarchief, dat ook aan hetzelfde
doel kan medewerkenmen zou kunnen zeggen, dat voor dat doel een
oeconomisch archief a priori wordt gevormd, een bedrijfsarchief daarentegen
a posteriori wordt aanvaard. Het laatste is nl. even zoo goed een archief
in wetenschappelijken zin als dat eener gemeente of andere publieke
