178
rische allgemeine Reichsarchiv in Miinchen. Neue Folge, 17er Band.
Miinchen. 1910.
Dr. Mummenhoff geeft een korte geschiedenis der raadsboeken en
„manuale" der Rijksstad Neurenberg. A. Gümbel vervolgt de uitgave van
de berichten, door Dr. E. Toppler, proost van St. Sebaldus in Neurenberg,
over het keizerlijke hof gegeven, terwijl Dr. J. Scherg, ook als vervolg van
het voorgaande deel, iets mededeelt over Frankische berichten uit de jaren
14641492, in het Vatikaan gevonden.
Archivum Franciscanum Historicum. Periodica publicatio
trimestris. Annus 111, Fase. IV; Annus IV, Fase. I. Typographia ad Claras
Aquas prope Florentiam.
In de twee afleveringen, vol stukken over de Franciskaner-orde, trekt
het artikel van P. Beda Kleinschmidt over de afbeeldingen der canonisatie
van St. Franciscus en de eerste kunstenaars, aan de orde der Franciscaners
verbonden, zeer de aandacht.
Mr. L. G. N. BOURICIUS.
Koninklijke Vlaamsche Academie. Verslagen en Mede-
deelingen, AprilDecember 1910. Gent. A. Siffer. 1910.
Behalve de gewone verslagen van de maandelijksche vergaderingen
en van de plechtige Junivergadering en de lijkreden voor de afgestorven
medeleden Edw. Coremans en H. Claeys, bevatten deze nummers een tal
van bijdragen voor de rubriek „kleine verscheidenheden" van Edw. Gail-
liard en Jan Broeckaert. De archivaris van het aartsbisdom Mechelen,
Dr. J. Laenen, deelt een oud liedje mede over den Mechelschen toren
brand van 1687, terwijl Edw. Gailliard van een allergrappigst proces
vertelt, dat gevoerd werd voor de „Redenaers van den Proossche" te
Brugge in het jaar 1471 en daarbij de geproduceerde stukken in hoofd
zaak doet afdrukken.
Op bl. 737 vlg. bevindt zich de lijst der uitgeschreven prijsvragen
voor 1911 en volgende jaren. Als nr. 22 voor 1914 wordt verlangd een
„Repertorium der werken, verhandelingen en bijdragen betreffende de
Geschiedenis des Vaderlands, hetzij afzonderlijk, hetzij in tijdschriften,
mengelwerken en uitgaven van geleerde genootschappen, verschenen tot en
met 1912", terwijl voor 1917 door het J. SALSMANS-fonds gevraagd wordt
een beschrijving van de „Inrichting en verspreiding der Middelneder-
landsche Getijden- en Gebedenboeken".
Antwerpsch Archievenblad, uitgegeven op last van het
Gemeentebestuur, door F. Jos. van den Branden. Deel XXVI. Afl. 1.
Antwerpen. Drukkerij F. Wauters.
179
De Antwerpsche archivaris zet in deze aflevering zijn uitgave van het
Clementynboeck 12881414 voort. Het eerste hier afgedrukte stuk is
van 22 December 1406, het laatste van 30 November 1411.
Archiv f r Urkundenforschung. Zweiter Band, zweites
Heft. Leipzig. Verlag von Veit und Comp. 1909.
In de tweede aflevering van den tweeden jaargang van dit tijdschrift
heeft M. Tanol een uitvoerig opstel over zijne onderzoekingen betreffende
Karolinger diplomata, die hij hiermede, wat Karei den Groote en Lodewijk
den Vrome betreft, voor goed als geëindigd beschouwt. Voor den tijd
van Lotharius I echter moet hij nog een reeks diplomata aan een nauw
keuriger onderzoek onderwerpen, waarom hij den lezers dadelijk op een
vervolg van zijne studie voorbereidt. Hij verdeelt zijn stof in twee hoofd
stukken I. Tironiana en concept-diplomata en II. De Osnabrücker ver-
valschingen, welk laatste weer in vijf onderafdeelingen wordt gesplitst.
Wat de concepten betreft, komt hij tot de conclusie, dat ook bij de oudere
Karolinger diplomata het concept in den vorm van losse aanteekeningen
aan den bovenrand werd geschreven en deze rand later eenvoudig werd
afgesneden.
In aansluiting bij het opstel van Hermann Thimme over het woord
„forestis" en de geschiedenis der „Forsten" en van het houtvestersrecht
van de 6e tot de 12e eeuw (zie bl. 101 vlg.), geeft F. Philippi eenige
opmerkingen over „Forst" en tienden. Daarop volgt eene belangrijke
studie van Andreas Walther over de kanselarijordening onder Maximi-
laan I, Karei V en Ferdinand I, terwijl Erich Kleeberg de stadsschrijvers
en de stedelijke registers in Mühlhausen i. Th. 14e16e eeuw behandelt
en een overzicht geeft van de verschillende soorten van middeleeuwsche
stadboeken. Als bijlage voegt hij er een beschrijving van de besproken
Mühlhausensche stadboeken aan toe. Dan komt Ernst Müller met een
opstel over de lijst van koningsoorkonden van het bisdom Hildesheim,
terwijl L. SchmitzKallenberg de aflevering sluit met de beschrijving van
het omhulsel eener pauselijke breve van 1453. Afbeeldingen van deze
eigenaardige verpakking verduidelijken het artikel.
L'ordinamento delle carte degli archivi di Stato
11 a 1 i a n i. Manuale storico archivistico. Roma, Tipografia della man-
tellate, 1910.
Dit boek is uitgegeven van wege het Ministerie van Binnenlandsche
Zaken, afdeeling Burgerlijke Administratie. De directeur-generaal van deze
afdeeling, de heer Pironti, drukt voorin den brief af, dien hij in Augustus
1910 over de uitgave aan den Minister heeft geschreven. Daarin zet hij
uiteen, hoe reeds langen tijd de behoefte aan een dergelijk handboek