186
betrekkelijk arm, behalve op het gebied der kerkgeschiedenis, wier be
oefenaars zich om licht te bevroeden redenen gaarne met de verschijnselen
van godsdienstigen aard uit dit tijdperk bezig hielden."
Sedert Prof. Blok deze klacht nederschreef, zijn 16 jaren verloopen.
Ik wil hier niet onderzoeken in hoeverre die heden nog gerechtvaardigd
is, alleen wensch ik er op te wijzen, dat wij vooruitgaan, vooral in
de beide laatste jaren. Immers Dr. J. S. Theissen schonk ons in 1907
zijn lijvig boekwerk over Friesland onder Karei V, en Dr. Kooperbero
verraste ons in 1908 met zijne zeer breedvoerige studie over Marga-
retha van Oostenrijk, landvoogdes der Nederlanden. Beide boeken zijn
grootendeels bewerkt naar onuitgegeven bronnen. Een blik is voldoende
om ons te overtuigen, dat de rijksarchieven te Brussel een niet gering
gedeelte van de bouwstoffen er voor leverden.
Het is voor den archivaris, maar nog meer voor den geschied-
vorscher een verheugend en niet genoeg te prijzen feit, dat de ambtenaren
van het Rijksarchief te Brussel al het mogelijke doen, om het den bezoekers
en ook den stillen geleerde in zijn studeerkamer zoo gemakkelijk mogelijk
te maken. Immers de heeren Laloire en Lefèvre schonken ons een
Tableau synoptique des archives.
Marneffe bewerkte den Inventaire sommaire des Papiers d' Etat et
de I'audience. 2) Verder:
Breyne Inventaire sommaire des archives de la chancellerie autri-
chienne des Pays Bas
en een Inventaire sommaire des archives du conseil du gouvernement,
Gaillard o.a. Inventaire des memoriaux du Grand Conseil de Malines in
2 deelen,
en in 1904 gaf Cuvelier zijn: Inventaires des archives de la Belgique,
een werk, waarop met recht de aandacht gevestigd werd door Prof.
1) Verschenen in de Revue des Bibliothèqaes et Archives 1903, p. 28 v.v.
2) Deze Inventarissen, benevens een aantal andere, zijn gezamenlijk uitgegeven in
Inventaires sommaires des archives des anciens gouvernements des Pays-Bas conservees
aux archives Générales du Royaume d Bruxelles, Tome. I. Bruxelles, 1906.
Dit deel behelst de Inventaires sommaires van:
Papiers d'Etat et audience.
Secrétairerie d'Etat et de Querre.
Chancellerie autrichienne des Pays Bas.
Conseil d'Etat.
Conseil privé.
Conseil des finances.
Conseil de gouvernement général.
Jointes des Monnaies.
Jointe des administrations et des affaires des subsides.
Commission royale des Etudes.
Etats-belgiques- Unis.
187
Bussemaker in zijn Verslag van een voorloopig onderzoek te Lissabon
en Brussel.
Prof. Bussemaker heeft in dit Verslag niet alleen de archivalia, maar
ook de Repertoria betreffende de Papiers d'Etat et de l'audience uitvoerig
en zoo afdoende behandeld, dat een woord van oprechten dank hier niet
mag achterwege blijven.
Door de goede zorgen van den Algemeenen Rijksarchivaris,, Jhr. Mr.
Th. Van Riemsdijk, werd verder reeds in 1890 een copie vervaardigd van
den Inventaris der processtukken van den Grooten Raad van Mechelen,
voor zoover die op Holland en Zeeland betrekking hebben, en deze in
het Algemeene Rijksarchief te 's-Gravenhage ter beschikking van belang
hebbenden gesteld. -)
Het zou mij te ver voeren, wanneer ik alles wilde opsommen, wat
van Zuid- en Noord-Nederlandschen kant is geschied, om de schatten van
het Brusselsche archief ter kennis en onder het bereik der Noord-Neder-
landsche historici te brengen. Slechts twee feiten kan ik niet onvermeld
laten, nl. dat de beste kenner van het Belgische archiefwezen ten onzent, de
heer Flament, Rijksarchivaris in Limburg, eene volledige lijst van alle op zijn
archief betrekking hebbende archivalia heeft vervaardigd en ze gaarne ter
dispositie van belanghebbenden stelt, en dat ook eene dusdanige lijst sedert
een aantal jaren berust in het Friesch Genootschap te Leeuwarden, ver
meldende archivalia, die op die provincie betrekking hebben.
Door de bijzondere welwillendheid van den heer Flament ben ik in
staat hier een beknopt overzicht te laten volgen van de Limburgensia, die
in het Rijksarchief te Brussel berusten. Hoewel onvolledig, geeft deze
lijst een goed beeld van den rijkdom van dit archief, en zonder eenigen
twijfel zullen belanghebbenden met mij den rijksarchivaris in Limburg
dankbaar zijn voor de bereidwilligheid, waarmede hij mij deze opgave
verstrekte.
I. In de allereerste plaats komt in aanmerking het groote archief der
proosdij Meerssen (eerst van de orde der Benedictijnen en later van die
der Augustijnen), waarover aanstonds meer.
II. Het archief der Abdis van Thorn, 't landsheerlijk archief en dat
van de Abdis als hoofd der kapittels. 1500—1802.
Merkwaardig is de correspondentie van de abdis en haar kanselarij
(na de opheffing van 't kapittel door de Franschen, toen dat nog in het
weeshuis te Steelen in Westphalen zijn bestaan rekte) met Van der Schoor,
raadsheer en hoogschout der abdis, die zich naar Den Haag had begeven
1) Bussemaker, Th. Verslag van een voorloopig onderzoek te Lissabon,
Sevilla, Madrid, Escorial, Simancas en Brussel naar archivalia belangrijk voor de
geschiedenis van Nederland. 's-Gravenhage, 1905.
2) Vergl. hierover de Verslagen omtrent 's Rijks oude archieven, 1891, blz. 12.