110
De verslaggever der Geschichtsblatter daarentegen, Dr. Armin Tille(?),
blijkt met het „Provenienzprinzip" niet zoo ingenomen te zijn. Zijn bezwaar
is, „das (es) doch wohl ganz spezifische Entwicklungsverhaltnisse, wie sie
eben in Danemark gegeben sind, voraussetzt". Met andere woorden, voor
Denemarken met „ferneliegende Verhaltnisse" moge het bruikbaar zijn, in
Duitschland zal het geen opgang maken.
Waar dit gevoelen ook in Duitschland zelf verre van algemeen gedeeld
wordt, ware het m. i. wenschelijk geweest, dat de verslaggever öf zijne
persoonlijke meening verzwegen had, öf, nog beter, die uitvoerig had toe
gelicht. Nu kan het niet anders, of deze als terloops uitgesproken banvloek
over het „Provenienzprinzip" moet een zonderlingen indruk maken.
E. W.
De gemeentearchieven in 1905.
(Vervolg).
N.B. Hetgeen hier volgt is ontleend aan de verslagen van den toestand
der betrokken gemeenten over 1905, tenzij eene andere bron is aan
gegeven.
Amersfoort. Het verslag over 1905 zwijgt over het archief.
Breda. Archief en boekerij. I. Oud-archief. De catalogi
seering der bibliotheek werd voortgezet. Evenzoo het maken van
regestenlijsten op de registers met ingekomen stukken van 1552-—1786.
Gaandeweg worden gegevens verzameld omtrent onderwerpen, waar
van de kennis voor de gemeente van belang kan zijn. Het aantal
verzoeken om inlichtingen van genealogischen aard „groeit wanhopig
„aan". In verband daarmede wordt een uittreksel medegedeeld uit
de notulen van den magistraat d.d. 29 Januari 1770, waaruit blijkt,
dat de nalatenschap van den gouverneur Werbnom door den heer
van Breda indertijd is „aengeslage geworden".
(Verslag van den archivaris in Verslag Breda bladz. 9496).
„II. Nieuw-archief. Het nieuw-archief, waarvoor speciaal de
„dagelijksche zorg is opgedragen aan den commies ter secretarie,
„den heer L. C. A. Smeulders, verkeert in goed geordenden en
„onderhouden toestand".
(Verslag Breda, bladz. 96).
Dordrecht. Archieven. „De bewerking van den inventaris
„van het archief van den grafelijken tijd werd geregeld voortgezet".
Mededeelingen daaromtrent worden gegeven, waaruit o.a. blijkt, dat
eenige niet aan v. d. Bergh bekende privilegiën aanwezig zijn dat
vroegere verzamelaars stukken uit 't archief zich toeeigendenen dat
111
tal van stukken, die afgedwaald en daardoor verborgen waren, weder
te voorschijn zijn gebracht. Ook aan de regeling van 't archief over
1581 1795 werd gearbeid; terwijl een groot aantal stukken van
't raadhuis zijn overgebracht naar 't archief over 1813 1851. Met
't maken van klappers op de meest geraadpleegd wordende registers
werd geregeld voortgegaan. Het plan om stukken uit 't archief der
gemeene Maashandelaars te publiceeren in 's Rijks geschiedkundige
Publicatiën kwam weder een stap verder. Het rijkscrediet voor de
herstelling der rechterlijke archieven is uitgeput, doch nog niet alles
opgeknapt. De toestand der localen is (behalve eenige salpeter
vorming aan den buitenkant van muren) bevredigend. De toestand
der verzamelingen gaat vooruit. Opgave van rapporten, gegeven
inlichtingen en bezoeken. Opgave der aanwinsten (o.a. een verza
meling resolutiën der Staten van Holland (1586 2de helft 17de eeuw
en 19de eeuw) en der Staten-Generaal (19de eeuw), notitie-boek van
'tSt. Lucas-gilde (1666—1795), fragment van een index op de reso
lutiën van den oud-raad van Dordt (162217 en tal van drukwerken).
(Verslag van (den archivaris?) in Verslag Dordrecht, bladz.
24—49).
Gouda. Archieven. Het gebouw bevindt zich in bevre
digenden staat, doch de sterkere salpeterafscheiding wijst op toe
neming van vocht; bovendien had men hinder van lekken. Voortgezet
werd de aanvulling en verbetering van den bestaanden inventaris en
de ordening en beschrijving van de archieven van 't Wees- en
Aelemoeseniershuis. Het aantal schriftelijke verzoeken om inlichtingen
was ook dit jaar bizonder groot.
(Verslag Gouda, bladz. 41, 42).
Groningen. Gemeente-archiefMet de samenstelling van
„een nieuw alphabetisch register werd voortgegaan. In den loop van
„het jaar 1906 zal de voltooiing kunnen worden tegemoet gezien".
Deze mededeeling wil blijkbaar zeggen, dat op de notulen van
den raad, B. en W en den burgemeester zulk een register wordt
voorbereidhet oud-archief berust in het depót van 's rijksarchieven te
Groningen.
(Verslag Groningen, bladz. 44).
Den Helder. „Archief. Met verwijzing naar hetgeen reeds
„herhaaldelijk in de vorige verslagen omtrent de ongeschiktheid van
„de plaats is gezegd, wordt medegedeeld, dat, zoover dit mogelijk is,
„het archief op orde en regel wordt gehouden".
(Verslag den Helder, bladz. 22).
