152
handeld, wanneer in enkele gevallen alleen de naam van de moeder vermeld
is, en later weder uit hetzelfde huwelijk kinderen ingeschreven werden.
In elk der voornoemde gevallen werden in den index ook steeds de
namen opgenomen volgens de spelling of de inschrijving, zooals zij in
het register voorkomen, met verwijzing naar de plaats, waar de gewijzigde
naam in den index voorkomthierdoor werd tegemoet gekomen aan mogelijke
bezwaren van hen, die op dit punt de strengste eischen van zekerheid stellen.
Bij voortdurend gebruik van patronymicum, zonder dat een familienaam
voorkwam of te ontdekken was, die wellicht niet bestond, werden die
namen vereenigd, waarvan door den naam der moeder of uit andere
gegevens was op te maken, dat zij aan denzelfden persoon behoorden.
Bij geheel ontbreken van den familienaam des vaders, maar met enkele
vermelding van zijn ambt of beroep, en woonplaats of naam van de
moeder, werden de akten onder de letter N geplaatst, maar daarvan toch
diegene in chronologische volgorde vereenigd, waarvan de aanwijzingen
geen twijfel overlieten, dat het hier kinderen van denzelfden vader betrof.2)
Van elke familie zijn de kinderen uit hetzelfde gezin in chrono
logische volgorde geplaatst en deze groep is door eene accolade ver
bonden waar hieromtrent geene besliste zekerheid te verkrijgen was,
is deze accolade door stippellijnen aangegeven.
Ten slotte is in den index een ruim gebruik gemaakt van het aanbrengen
van historische aanteekeningen tot opheldering van toestanden, constateering
van feiten of aanwijzing van fouten in de origineele registers. Om dit
duidelijk te maken volgen hier enkele voorbeelden. Van den schilder
Abraham van Cuylenburg werden in 1642 en 1643 kinderen ingeschreven,
waarbij alleen de naam van den vader genoemd wordt. In 1645 wordt
weder een kind van hem gedoopt met Grietje van Eewijck als moeder.
De aanteekening vermeldt nu, dat Abraham van Cuylenburg in 1641
huwde met Grietje van Eewijck; als zeker mag dus aangenomen worden,
dat ook van de kinderen, in 1642 en 1643 gedoopt, Grietje van Eewijck
de moeder is. In 1642 worden twee kinderen gedoopt „van den
Ondergriffier Specht". Deze inschrijving wordt duidelijk en aangevuld
door de aanteekening, die vermeldt dat Henrick Specht, „substituyt-griffier
van den Hove Provinciaal", in 1Ó39 huwde met Elisabeth van Nyenrode.
In 1667 komt eene doopakte voor, waarbij als vader wordt genoemd
„Breuw", als moeder Johanna van Eewijck. De aanteekening geeft hier
weder opheldering: zij vermeldt, dat in 1665 Adriaen de Brauw huwde
met Johanna van Eewijck. Van Justus van Ewijck en Anna de Wilde
9 Zie het op p. 149 medegedeelde over de familie Lagas.
9 Zoo komt b.v. verschillende malen in opvolgende jaren voor de doop van
een kind van „den bakker onder den Dom", „den mandemaeker buyten de Weert-
poort", „den pypemaecker buyten de Weert" enz. enz.
153
wordt in 1672 een kind gedoopt en in 1674 een kind van Justus van
Ewijck en Anna van der Mast. De aanteekening bewijst nu, dat bij den
eersten doop in het origineele register eene fout is ingeslopen door op
neming van den naam van de vrouws moeder als moeder van het kind.
Ik heb getracht, om, zoo duidelijk mij dit mogelijk was, het systeem
mede te deelen, ontworpen en in toepassing gebracht bij het samenstellen
van den door mij vervaardigden index. Indien die mededeeling moge
leiden tot den uitslag, dat wetenschappelijk ontwikkelden zich eenige oogen-
blikken willen nederzetten ter overdenking van dit onderwerp, m.i. niet
van belang ontbloot, en de punten aangeven, waar dit systeem verbetering
en aanvulling behoeft, dan is mijn doel bereikt.
CORN. L. DE LEUR.
De departementen van Algemeen Bestuur.
VIII.
Het Departement van buitenlandsche zaken.
1. 1798—1813.
Het Departement van buitenlandsche zaken werd
op den 12 Maart 1798 opgericht en gesteld onder beheer van een Agent.
Hij werd belast 2) met
de zorg voor de uitwendige belangen der Republiek en dat niets
werd verricht strijdig met de bestaande tractaten en conventiën
de zorg voor het behoud van den vrede met andere Staten
de zorg voor de totstandkoming van tractaten betreffende den koop
handel en
het toezicht op de diplomatieke en consulaire ambtenaren der Republiek.
Het agentschap van buitenlandsche betrekkingen werd op den 1 De
cember 1801 opgeheven en de Agent vervangen door een Secretaris
van Staat voor de buitenlandsche zaken.2)
Bij art. 27 der Constitutie van 1806 werd een Ministerie van
Benoemd 12 Maart 1798.
2) Instructie van 3 October 1798.
3) Art. 32 Staatsregeling 1801art. 4S Staatsregeling 1S05. Secretarissen van
Staat zijn benoemd bij besluiten van 1 December 1801, no. 68, en 30 April 1805,
no. 17. Instructiën zijn vastgesteld bij besluiten van 1 December 1801, no. 68, en
9 September 1805, no. 61.
