48
licenten. 1) Deze Raad verving den Zeeraad als rechter en moest kennis
nemen van alle zaken, rakende den ophef der middelen te water, van
alle buiten en prijzen enz. Yan zijne vonnissen, in eerste ressort gewezen,
werd appèl toegelaten bij het Nationaal gerechtshof. 2)
Fraudes en contraventiën in zaken van middelen te lande werden
ter eerster instantie berecht door schepenen-commissarissen, plaatselijke
besturen of nedergerechten, in appèl door de departementale Raden van
financiën en in het hoogste ressort door den Raad van judicature over de
middelen te water en te lande. 3)
De raden der convoyen en licenten moesten den
Secretaris van Staat adviseeren en behulpzaam zijn in de gewone dage-
lijksche administratie der convoyen en licenten, in alles wat betrekking
had tot de rekeningen der Ontvangers en Commiezen-Collecteurs en in
het doen van rapporten en voorstellen aan den Raadpensionaris. Zij
waren bevoegd en verplicht om aan den Secretaris van Staat alle voor
stellen te doen, welke zij in gemeld vak dienstig en noodzakelijk oordeelden,
en verplicht om het bijzonder toezicht over eenig vak of departement op
zich te nemen of commissiën ten uitvoer te brengen, wanneer zij daartoe
door den Secretaris van Staat werden aangezocht. 4)
Ter uitvoering der bevelen van het gouvernement en tot het verkrijgen
van de noodige inlichtingen uit de departementen, werden departe
mentale Raden van financiën (ook voor Drenthe) ingesteld. s)
Zij vervingen de vroeger daarvoor aangewezen departementale en
gedeputeerde besturen, alsmede de rekenkamers, de drie collegiën van
financiën in de kwartieren Nijmegen, Zutphen en de Veluwe, de Commissie
van administratie der nationale domeinen in Gelderland, benevens den
Raad van financiën in het departement Groningen.
Die departementale Raden van financiën werden belast
met het „examineeren, opnemen en sluiten van alle rekeningen en verantwoor
dingen der nationale middelen en inkomsten, derzelver departement
concerneerende, die van de gewestelijke, later nationale domeinen daaronder
begrepen, voor zooverre door den Raadpensionaris bij speciaal besluit
geene andere collegiën of personen daartoe werden aangewezen."
Met de instelling van die collegiën werd alles wat betrekking had
Instructie van 5 Juli 1805.
2) Instructie van 12 Juli 1805; publicatie van 24 Februari 1806.
3) Publicatie van 4 Juni 1802; Algem. regl. van 19 Juli 1805. Volgens de
publicatie van 17 Januari 1806 behoorde de judicature in zake van middelen te
lande ter eerster instantie bij schepenen-commissarissen of bij de departementale
Raden van financiën en in het hoogste ressort bij den Raad van judicature over
de middelen te water en te lande.
4) Instructie van 14 Mei 1805.
5) Instructie van 17 Juni 1805.
49
tot het financieel beheer in de departementen, alsmede de judicature
in zake van belastingen, aan de departementale besturen ontnomen, terwijl
door de nationale kas werd voorzien in de departementale onkosten, over
eenkomstig de daarvan in overleg met het gouvernement opgemaakte
begrootingen. De macht der departementale besturen bleef overigens
dezelfde als die onder de vorige Staatsregeling.
Een algemeen belastingstelsel werd bij Staatsbesluit van 12 Juli 1805
vastgesteld en ingevoerd bij publicatie van 8 Januari 1806; alle daar
mede strijdige departementale belastingen vervielen.
Aangaande de administratie der nationale domeinen werd
bepaald, „dat de rekeningen der comptabelen ter auditiekamer van de
administratie dezer domeinen, opgenomen en geappostilleerd zijnde, door
de commissarissen van den Secretaris van Staat voor de financiën aan
den Raad van financiën zouden worden ingezonden en door dat collegie
worden opgenomen en gesloten". 2)
Aan den Koning werd in 1806 dezelfde macht toegekend, welke
in 1805 aan den Raadpensionaris was gegeven. 3)
De Secretaris van Staat voor de financiën werd bij Kon. decreet van
5 Juni 1806 benoemd tot Minister van financiën en belast
met de financieele opperadministratie. Hij moest het algemeen toezicht
over alle geldmiddelen van den Staat uitoefenen waken voor de nauw
keurige en spoedige vervolging van fraudes en contraventiën in zake van
belastingenjaarlijks aan den Koning verslag doen van de verrichtingen
van zijn ministerie en van den toestand der schatkistenz. Hij werd
in zijne werkzaamheden bijgestaan door een Secretaris-Generaal en zes
Raden van financiën. 4) Drio dezer raden waren belast met het vak der
convoyen en licenten, terwijl de drie overige werden „geëm-
ployeerd in de generale administratie en alle daartoe betrek
kelijke objecten 1°. zoolang deswege niet anders zou zijn beschikt, als
rekenmeesters voor de administratie der nationale domeinen herkomstig
van den Vorst van Nassau, en 2°. als commissarissen-reviseurs in cas
van doleantie over loquaturs en royementen van de Nationale Reken
kamer of Raden van financiën in de departementen, zoolang de compta
biliteit der oude financieele administratie aan deze laatsten zou zijn gede-
mandeerd."
De werkzaamheden bij het Departement van financiën waren verdeeld
over de navolgende bureaux
Algemeen reglement van 19 Juli 1805.
s) Instructie van 24 Mei 1805.
3) Const, wetten afd. Ill, art. 1Const. 1806 artt. 26, 41 en 42.
Kon. deer. van 17 Juli 1806.