126
3 October 1902, die het belangrijke oude stadsarchief nagenoeg
geheel verwoestte, Zoo spoedig mogelijk werd de geheele massa
door vuur en water beschadigde papieren in kisten gepakt en naar
den Bosch vervoerd. Daar werd alles gedroogd en eenigszins bij
elkaar gezocht. Een goede regeling zal echter alleen mogelijk zijn
bij verkrijging van speciale hulp. Vermeld worden de weinige
stukkendie ten slotte in niet al te zeer beschadigden toestand
behouden bleken te zijn.
Naar aanleiding van deze ramp wijst de archivaris de ge
meenten nogmaals met klem op de gelegenheid die er bestaat om
hare archieven te deponeeren in de brandvrije archiefdepöts van
het Rijk. Hij herinnert waarschuwend er aan, hoe in 1824 het
geheele gemeentearchief van Waalwijk verbrandde, in 1839 dat van
Bokhoven, in 1858 dat van Vrijhoeven-Capelle en in 1892 dat
van Dussen Muil- en Munsterkerk. Hoe ook, naar het gerucht
wildehet archief van de gemeente Oudheusden Elshout en
Huiten verbrand zou zijn en dat van de gemeente JTerpt en Bern
was verloren gegaan. En verder, hoe het oud-archief van Wijk
geheel verkocht was en dat van Dieden Demen en Langel grooten-
deels was zoek geraakt.
Bij al deze rampen, enkel Noordbrabant betreffende, bleven
gelukkig de rechterlijke archievendie zich alle elders bevonden
gespaard. Ook met Grave was dit het geval. In 1812 was het
rechterlijk archief naar de rechtbank te Nijmegen overgebracht en
van daar in 1864 naar het archiefdepöt in den Bosch, Het nog
te Grave achtergebleven gedeelte, waarbij o.a. een aantal oude
notariëele protokollen en protokollen met akten van domeinverkoop
was in 1886 door den archivaris overgenomen. Maar bovendien
zijn nog een aantal der oudste en belangrijkste gemeentelijke be
scheiden bewaard geblevendie door een gelukkig toeval tijdelijk
in het Bossche archiefdepöt berustten. Deze stukken worden op
blz. 13 en 14 van het verslag meegedeeld.
Inventaris van het archief der gemeente Amersfoort.
Amersfoort, A. J. Michielsen, 1903.
In dezen inventaris worden de archiefstukken gerangschikt
onder de dertien volgende rubrieken I. Grondgebied en bevolking
II. Gemeentebestuur, III. Financiëel beheer, IV. Gemeente-eigen
dommen en werken, V. Gemeentepolitie, VI. Krijgszaken, VII.
OnderwijsVIII. Kerkelijke Zaken, IX. Armwezen, X. Rechts-
Het ontbreken van den naam des samenstellers op het titelblad is een
voorbeeld van archivarische bescheidenheid, dat geen navolging verdient.
127
zaken, Weeskamer, XI. Nijverheid en vervoermiddelen, XII. Pro
vinciale Staten, XIII. Generaliteit. Zooals men ziet, is dit niet
„het meest gewenschte systeem". Dit is echter niet de schuld van
den samensteller. In een korte inleiding zet hij uiteen hoe hij
gobonden was aan de wijze van werken van zijn voorgangeraan
diens „samenvoegen van vele stukken en het rangschikken der
deelen". Een index van zakenpersoons- en plaatsnamen besluit
het werk. In een noot bij Hoofdstuk II zegt de bewerker een
beschrijving toe van alle tot het archief behoorende charters.
O. W. Bruinvis. Archief der gemeente Alkmaar. Verbetering
en aanvulling van den Inventaris van Dr. P. Scheltema 1869. Alk
maar, A. Kusters, 1903.
De archivaris der gemeente Alkmaar heeft met dezen arbeid
niet bedoeld het vervaardigen van een nieuwen inventaris maar
het verbeteren en aanvullen van deu bestaanden. Hij moest zich
derhalve houden aan de indeeling en beschrijving van zijn voor
ganger. Vandaar de rangschikking der archiefstukken in twee
hoofdrubriekenI. Perkamenten en papierenII. Boeken en
banden. Beide zijn weer in zeven afdeelingen onderverdeeld
namelijk de eerste in: 1. Voorrecht- en gratiebrievenoctrooien,
vergunningen, resolutiën, sententiën enz. van VorstenStadhouders
Pre'aten, Regeeringslichamen en Gerechtshoven, 2. Stukken over
Alkmaars beleg en den afval der Nederlanden van Spanje3. Ver
volg van 1. na 1572, 4. Stukken van inwendig beheer en plaatselijk
belang5. Accoorden en contracten6. Stukken betreffende de
verwerving of vervreemding van vaste goederen door de Stad en 7.
Stukken van verschillenden aard, terwijl de tweede hoofdrubriek
gesplitst is in: 1. Landsregeering2. Stadsregeering3. Ordon
nantiën en keurenLijsten van regenten en officianten4. Finan
ciën en belastingen5. Doop-, trouw- en begrafenisboeken6.
Gilden en neringen en 7. Boeken en bandenniet vallende in de
vorige gedeelten.
In een voorbericht zet de samensteller uiteenhoe hij te werk
gegaan is met het opnemen van vroeger ter zijde gelaten of later
bijgekomen stukken. Eenige gedeelten zijn geheel opnieuw bewerkt
o.a. de zesde afdeeling van de eerste rubriek, die in den loop der
jaren van 86 eigendomsbewijzen tot omtrent 440 was uitgedijd.
Achterin bevinden zich aanvullingen en verbeteringen. Indices
ontbreken.
