rJErjTT'- eS heidmms °iet beg*
164
dat de Synode bevreesd is, dat de kerkelijke archieven een en ander
y k Zi0h ,e "cl""""n heeft. Inderdaad, een ver-
dachtmaking zoo al geen insinuatie.
^TntWeede per800IlhJke aanmerking is, dat ik u en den heer Muller
ik scnreet met, dat gij m ij met wilt begrijpen maar rW mi u
kwestie der kerkelijk, archieven weinig begrijp, óf wil, begrjpen Dit
maak nog a verschil. Met de .kwestie der kerkelijke archieven-
belang der Kerk"" 'b bedoe,OT de ™">S. bet al of niet in het
oeiang der Kerk is haar archieven aan het Rijk af te staan - want m
over liep de polemiek tnssclien den heer W. en u met den 'heer M En
7 r„m h°t' dat M de herhaald». betoogen van den heer
UW an woord moest geteekend worden met een .„ie, begrijpen of
met willen begrijpen." Evenwel, neemt gij aan die woorden aanstoot
dan wil o gaarne versoeken se als niet geschreven te beschouwen
,k uw verklaringdat alleen belangstelling in onze
kerkelijke archieven dreef to, nw optreden in deze zaak natnnrii k
gaarne aan. Maar ik vind het wel opmerkelijk, da, de Vervan
Archivarissen, waarin ook Roomsche leden zijn en van wip p-pliike K 1
stelling ten aanzien van hun Kerkgenootschap mag verondersteld worden"
nooit moeite heeft gedaan om de archieven dier Kerk^naar de rLT
over te brengen. De Grenswachter vroeg eensDen11 3
Roomschen hunne kerkelijke archieven bij de Rijksarchieven?" En v 6
dm vraag hebt gij u afgemaakt met een „ik weet het niet" Wat mij
betreft ik geef hun volkomen gelijk, als zij het niet doen," en ikZ
alle leden en Besturen der Herv. Kerk, die iets over haar archieven te
ggen hebben, ernstig waarschuwen: geeft uw archieven niet uit han-
den. Caveant consules Met u ben ik het geheel eens dat I if i
Ten" Dat Z°rgeD heeft voor de bewaring harer archTe-
van 'iqm Z1J belangen behartigt, kunnen de Hand. der Synode
meer doen^iem d*
Met hoogachting heb ik de eer te zijn,
Yan Uw WelEdelGestrenge
de dienstv. dienaar
ïrv «-f G. J. tan dee Flier
Den Haag, 24 Februari 1902.
Op dit schrijven antwoordde de heer Fptttm in i
opgenomen in de Kerkelijke courant van 21 Maart, aldusT""
Hoogeerwaarde Heer.
Uw antwoord op mijn .Open brief", opgenomen in de Kerkelp,
165
courant van 28 Februari, stemt mij dankbaar en voldaanwant al komen
er in dat antwoord tal van punten voor, waartegen ik bezwaar zou kun
nen maken, omtrent de hoofdzaak geeft Uw antwoord de meest gewenschte
inlichting.
Gij voert tegen de inbruikleengeving der kerkelijke archieven aan
het Rijk aan
1°. De kerk kan haar wettig eigendom nooit
terugkrijgen. Dat is onjuist: het kerkelijk archief van Arnemuiden
is b.v. voor 20 jaren in bruikleen afgestaan.
2°. De kerk mag haar archieven inzien onder
toezicht. Dat is onjuistde kerk kan hare archieven tijdelijk terug
ontvangen (zie Ned. Archievenblad jaarg. 1901/1902 blz. 32).
4°. De kerk kan niet verhinderen, dat anderen,
zonder haar toestemming, die archieven openbaar
maken. Dat is onjuist: de kerk kan wel degelijk bedingen, dat voor
openbaarmaking van stukken hare machtiging noodig is. Dat recht heeft
zich o.a. ook de Bisschoppelijke Klerezy bij de inbruikleengeving harer
archieven aan het rijksdepót te Utrecht voorbehouden.
5°. De kerk staat bloot aandemogelijkheid, dat
de stukken worden vervalscht of vernietigd. Dat is
geen gevolg van de inbruikleengeving. Ook een koster kan zich laten
omkoopenook een kerkeraadslid kan stukken vervalschen (zie een voor
beeld van zulk eene vervalsching Ned. Archievenblad Jaarg. 1901/1902
blz. 33)alleen maar onder fatsoenlijke lieden onderstelt men zoo iets
niet zonder eenig bewijs.
Er blijft dus alleen oyer Uw derde bezwaar: de kerk kan niet belet
ten, dat anderen inzage nemen van haar archief. Dat is juist datgene,
wat ik vermoedde, dat de oorzaak van Uw verzet en van dat Uwer mede
standers was. Dank zij Uw antwoord, is dat vermoeden zekerheid ge
worden. De vrees voor openbaarheid der archieven weegt bij U zwaarder
dan het gevaar van hunne verwaarloozing.
Met hoogachting heb ik de eer te zijn
Hoogeerwaarde Heer,
Middelburg, Uw dw. dnr:
7 Maart 1902. R- Feuin.
In de Amsterdammer, weekblad voor Nederland, van 16 en 23 Maart
vindt men een overzicht van de geheele polemiek onder den titel D e
strijd over het bewaren der archieven van de N.
H. kerk in de Rijksarchiefdepöts der provinciën.
