228
1897 (waarbij 3 deskundigen tot schifting der Roermondsehe archieven
werden benoemd) (bladz. 802821).
Verslag omtrent de ordening en inventari
satie van oude gemeente- en waterschapsar
chieven in Noord-Brabant over 1899, uitgebracht
aan Gedeputeerde Staten dier provincie (bladz. 822—829); reeds
besproken in het Archievenblad, 1899/1900 bladz. 104—106.
Verslagen van de ordening en beschrijving
der oude gemeente- en waterschapsarchieven
in Zuid-Holland over 1899, uitgebracht aan Gedeputeerde
Staten dier provincie (bladz. 830836). Voltooid werd de inventa
risatie der 7 waterschapsarchieven: 1. Oude Oostdijk2. Oud- en
Nieuw-Westerlo en de Nieuwe Oostdijk; 3. Rooklaasplaat; 4. Zui
derpolder (Groote Zuiderpolder, Ooster Nieuwland); 5. Kleine Zui
derpolder; 6. Bokkepolder; 7. Generale Dijkagie van Stellendam
(door Mr. van Meurs). Voortgezet werd de regeling van het ge
meente-archief van Nieuwpoort; aangevangen die van de archieven
van Bleskensgraaf en Heukelum (door Mr. Telting).
Mittheilungen der K. preussischen Archivverwaltung. Leipzig,
S. Hirzel, 1900.
Tot nu toe verschenen:
Heft 1. Dr. R. Koser. Ueber den gegenwartigen Stand der
archivalischen Forschung in Preussen (zie Boekbespreking);
Heft 2. Dr. M. BaR. Geschichte des këniglichen Staats-
archivs zu Hannover (a. das Colenbergische Archiv bis 1775, b. das
Cellische Archiv bis 1775, c. das kurfürstliche und königliche Archiv,
bezw. das preussische Staatsarchiv);
Heft 3. Dr. M. BaR. Uebersicht über die Bestande des
K. Staatsarchivs zu Hannover (na een verklarend woord volgt in
eene inleiding een historisch-geographisch overzicht der betrokken
landen en een overzicht „über die Gliederung der Behörden";
daarna wordt gegeven het toegezegde overzicht der Urkunden-und
Actenbestande weder verdeeld in Urkunden-Archiv en Acten-
Archiv en Handschriften, CopialbücherKarten und Deposita;
terwijl ten slotte volgt een systematisch overzicht van het aanwezige).
Heft 4. Dr. G. Hille. Uebersicht über die Bestande des
K. Staatsarchivs zu Schleswig (inleiding; overzicht van het aanwezige
oorkonden, verordeningen, handschriften, kaarten, acta syste
matisch overzicht van het aanwezige).
Prof. Dr. Eduard Heydenreich. Die Bedeutung der Stadtarchive,
229
ihre Einrichtung und Yerwaltung. (Yortrag gehalten auf Anregung des
Thüringer Archivtages auf der Hauptversammlung des Thüringer Stadte-
verbandes in Weimar am 30 Juni 1900). Erfurt, Keyser'sche Buchhand-
lung, 1901.
Dit boekje dankt zijn ontstaan aan het besluit van den Thü
ringer Archivtagdoor een deskundige op de bovengenoemde ver
gadering de belangen der stedelijke archieven te doen bespreken
opdat verbetering in den toestand dier archieven zou volgen. Inlich
tingen werden daartoe gevraagd over Duitschland en Oostenrijk.
De zorg voor de stedelijke archieven is over 't algemeen
nog van jongen datum; ergerlijke staaltjes van vroeger wanbeheer
worden medegedeeld. Zelfs het in archivalisch opzicht zoo rijke
Thüringen maakte 't niet beter dan andere staten. En toch konden
de archieven zooveel nut geven, wanneer de besturen slechts er
ruim uit putten. Langzamerhand gaat men het inzienvan hoe
groot practisch belang zij zijn. Dan wordt besproken de eisch
voor de archieven een daarvoor geschikt verblijf in te richten.
Daarom moeten sedert 6 Maart 1900 de plannen der gemeenten
van hooger hand worden goedgekeurd in overleg met de Archivver
waltung. Men rekene daarbij hierop, dat het archief mettertijd
door aanwas grooter wordt. En verder de ordening. Bij gebreke
aan de noodige zorg wordt „der Beifall gewonnen nur bei den
„Massen, die der Bildung so fern sind wie dem Nachruhm". Men
kan niet volstaan met eene regeling tenzij door een deskundige.
En zal de zaak bij voortduring blijven goedgaandan moet een
goed honorarium worden gegeven, omdat aan een archivaris hooge
eischen worden gesteld en zijn ambt niet gezond is. Scheiding
tusschen oud en loopend archief is dringend noodig; doch voordat
het laatste bij het oud-archief wordt geborgenis schifting door den
archivaris noodig. Daarnaast trachtte de archivaris andere archieven
(van kloosters enz.) in zijn depot op te nemen. Ook wissele men
de elders behoorende stukken uit. Volgen aanwijzingen voor de
ordening„man lasse die Bestande zusammen wie sie erwachsen
„sindSo muss die Ordnung des Archivs lediglich die
„Abbildung der Verwaltungsorganisation geben". Verder: „die Seele
„eines Archivs ist das Repertorium." „Sehr niitzliche Dinge sind
„Zettelkataloge so wie Orts-und Personenregister". Ook materieele
zorgen zijn te nemen. Gedrukte of anders geschreven „Dienst-
anweisungen" zijn noodig. Uitstekend wordt genoemd 9 der
Kölner Dienstanweisung„Der Archival' wird die besten Erfah-
„rungen verwerthenwelche in dem Këniglichen Geheimen Staats-
„archiv in Berlin, in den grosseren wissenschaftlichen Stadtarchiven
