74
vreugde over dit resultaat. De thans ontvangene charters schijnen in de
Hollandsche charterkamer niet te best bewaard geworden te zijn: althans
zij verkeeren in een treurigen toestand, nog verergerd door onhandige
reparatiën in het begin dezer eeuw. Wellicht zal het echter mogelijk zijn,
daarin eenige verbetering te brengen.
Een naspel op de openingsrede „Pro domo."
Het kan niet worden gezegddat de openingsrede onzer jaarvergade
ring niet de aandacht heeft getrokken en geen indruk gemaakt. 450
exemplaren zijn er van verspreid geworden. De meeste groote bladen
en enkele kleinere namen haar in haar geheel of uitgebreide fragmenten
er van opterwijl in sommige niet onwelwillende opmerkingen naar aan
leiding daarvan werden gemaakt. In dit opzicht kan de Spr. over den
uitslag tevreden zijn.
Niet in die mate over den loopdien de zaken te Zwolle genomen
hebben. Het eind-resultaat der in den gemeenteraad gevoerde beraadsla
gingen waarbij ook de voorstanders eener goede regeling van het archief
zich niet onbetuigd lieten, werd medegedeeld.
Wij kunnen niet nalaten daaruit ten behoeve der lezers van dit blad over
te nemen een gedeelte der redevoering van mr. van Diggelen ter ken
schetsing van de wijze, waarop deze zich naar aanleiding van het door
onzen Voorzitter gesprokene meende te mogen uitlaten. Na een korte
inleiding luidde zij, blijkens het officiëel verslag, als volgt:
„Spr. moet er echter op wijzendat ten aanzien der archivarissen een
kleine stoot is gegeven aan het vertrouwen op die heeren en hun werk
zaamheden. Iedereen zal zich herinneren, dat bij de indertijd hier gevoerde
discussie zelfs door de meest besliste tegenstanders met veel waardeering
is gesproken over de nu vertrokken archivarissenmet allen ernst over
het archïvariaat in verband met de belangen der gemeente. Wat is er
echter eenigen tijd daarna gebeurd? Men heeft tegenwoordig allerlei
bondendie deze of gene hun ter harte gaande zaak verder zoeken te
brengen. Zoo is er ook eene van archivarissen en in een algemeene
vergadering dier heeren, onder voorzitterschap van mr. S. Muller Fz.,
archivaris te Utrecht, heeft de president zich veroorloofd van de hier
gevoerde discussiën discussiën waarbij waardeering en ernst voor
zaten een caricatuur te leveren. Hij heeft dit gedaan door een
geheel verkeerde voorstelling te geven van het gesprokene en door het
uit het verband rukken van hetgeen is gezegd door middel van citaten
hier en daar uit het debat gegrepen, 't Was een oratio Pro Domo. De
eerste eisch daarbij is zorg voor het eigen belang. Nu wil spr. gaarne
75
het cJiacun prêche pour sa paroissa^ toelatenen hij zou zelfs geneigd
zijn er over te zwijgenal mocht er ook eens iets van zoo een vergade
ring uitlekkenwijl men tegenover dergelijke boutades niet te streng mag
zijn. Hij zou zich daarbij gaarne laten leiden door de les, neergelegd in
de woorden
On pleure injustement des pertes domestiques,
Quand on en voit sortir der victoires publiques,
't geen met andere woorden weergegeven beteekentde openbare zaak
gaat boven de particuliere belangen, maar dat gaat hier niet. t Is hier
geen zaak, die gebleven is binnen de muren. Neen, de heeren archiva
rissen vonden de speech door mr. S. Muller Fz. gehouden zoo mooi, dat
zij op voorstel van den archivaris te Assen besloten er in wijderen kling
publiciteit aan te geven. Aan dit besluit is uitvoering gegeven. Er is
een afzonderlijke brochure van verspreid.
In verschillende bladen heeft men het gevonden, meer of minder uit
gebreid en ook het hier verschijnend dagblad heeft den inhoud door breede
excerpten gepropageerd. Zoo bereikte spr. de rede in Marieubad, in de
stille en vreedzame plaatswaar hij rust genoot en krachten hoopte te
verzamelen om weder hier te verschijnen en te kunnen strijden voor de
belangen der gemeente. Spr. werd er door in zijn vredigen rust gestooid.
Nu er die opzettelijke publiciteit aan is gegeven, staat men niet langer
voor een boutadedie men kan ignoreeren, neen, men staat tegenover
een aanval op een vergadering als deze minder gepast, 't Komt ook
tegenover onze zusterstad Kampen niet te pas te zeggen: t Gebeurde
niet te Kampenmaar dan toch in een stad die er dicht bij lag. Spr.
erkent de juistheid van den eersten regel van het motto, 't welk hij in
de Pr. Ov. en Ziv. Ct. boven het stuk geschreven vond „Cet animal est
très-méchant", maar met de daarop volgende regel „Quand on l'attaque
il se défend", stemt hij allerminst in. Yan een attaque was hier geen
sprake. Neenals hier een motto had moeten worden geplaatstzou er
geen beter geweest zijn dan Cave Canem! het waarschuwend voorschrift
tegen kwaadaardige honden.
Het is hier de plaats niet alle beschuldigingen en onjuiste voorstellin
gen speciaal te weerleggen. Het is spr. voldoende om te doen uitkomen,
dat de heeren archivarissen door dezen weg te volgen hun eigen zaak
enorm hebben benadeeld. Sprekers vertrouwen is geschokt en de vrees
gewettigd, dat de heeren de stukken in het archief zullen behandelen,
zooals zij met de redevoeringen der raadsleden hebben omgesprongendat
ze de stukken namelijk uiteen zullen scheuren en daaruit nemen wat hun
past.
De discussies, in deze vergadering gehouden, hebben altijd ook bij
de meest besliste tegenstanders ten aanzien èn van den persoon, èn
van de zaakèn ten aanzien van het belang der gemeenteèn ten opzichte
