58
trekking hebbend, archief te hebben nagegaan, geeft schrijver den
inventaris, dus den tegenwoordig en toestand.
A. C. Bondam. Verslag omtrent de Oude Gemeente- en Burgerlijke
Stands-Archieven in Noord-Brabant, uitgebracht aan Heeren Gedeputeerde
Staten dier provincie. 's-IIertogenboschLutkie Cranenburg, 1892
(8°); 18 bldzz.
Over 1891.
H. Bezemer. Oude rechtsbronnen der stad Breda. Uitgegeven door
[Werken der Vereeniging tot uitgave der bronnen van het
oude vaderlandsche rechtgevestigd te Utrecht. (Eerste reeks, No. 14)
's-GravenhageNijhoff, 1892. (8°); XIII, 184 bldzz.
De editor ontleende deze keuren en ordonnantiën aan twee
bronnen. De eerste is het z.g. „Houten Boecxken", een keurboek,
uit verschillende eeuwen dagteekenende, welks tekst hij vergeleek
met het z g. „Perkamenten-Boek", geschreven vermoedelijk in het
begin der 17de eeuw. In de tweede plaats heeft hij gebruikt het
eveneens uit verschillende tijden dateerende „Oud Keurboek",
waaruit hij ontleende onderscheidene ordonnantiën vau 14541534
en eenige „ambachtsbrieven" van 13881589. In zijn „voor
woord" spreekt Bezemer nog met een enkel woord over „de heeren
van Breda" (1039—1584).
J. II. Hoeman. Bescheiden uit het laatst der 15de en begin der 16de
eeuw. Bijdragen voor de geschiedenis van het bisdom van Haarlem.
Achttiende deel, bldz. 294320).
Onuitgegeven documenten uit het Rijksarchief in Utrecht, „ge
schikt om de geschiedenis van het bisdom Haarlem op verschil
lende punten toe te lichten" en dateerende van 14661506.
C. H. Bruinvis. Vicarij van Jacob Mathijszoon op het St. Nicolaas-
altaar in de parochiekerk te Alkmaar Bijdragen voor de geschiedenis van
het bisdom van Haarlem. Achttiende deel; bldz. 175192).
Regesten van Alkmaarsche archivalia over de jaren 14521566.
J. II. Hingman. Verslag aangaande de oude gemeente- en waterschaps
archieven in Zuid-Holland, over 1891, uitgebracht aan Gedeputeerde
Staten dier provincie. (Afzonderlijke herdruk van bijlage PP2 van het
Provinciaal Verslag). (8°); 12 bldz.
AVarmond, Bodegraven, Delfland.
R. Fruin Th. Azn. De middeleeuwsclie rechtsbronnen der kleine
steden van het Nedersticht van Utrecht. Uitgegeven door
Eerste deel. Werken der Vereeniging tot uitgave der bronnen van het
oude vaderlandsche rechtgevestigd te Utrecht. Eerste reeks. No. 13).
's-Gravenhage, Nijhoff, 1892. (8°) 6, 423 bldzz.
In dit deel zijn Amersfoort en Renen aan de beurt. Van
59
eerstgenoemde stad worden in chronologische volgorde de volgende
rechtsbronnen gepubliceerd. Primo: nog onuitgegeven „excerpten
uit de Raadsnotulen" van 1436 1523, welke notulen een be
langrijke bron zijn voor het middeleeuwsche recht dezer stad en in
vele opzichten verband houden met het Keurboek. Secundo: het
„Keur- en rechtsboek" van 1523. Er bestaan van dit boek twee
handschriften, één te Amersfoort, één te Utrecht, die, bij veel
verschil, veel overeenkomst hebben en die beide reeds vroeger
het licht zagen. Het een kan niet uit het ander zijn ontstaan;
beide moeten zijn ontleend aan een nu verdwenen redactie van
1504. Het Amersfoortsche handschrift, dat aan deze uitgave ten
grondslag ligt, zonder onvoorwaardelijk gevolgd te zijn, dateert
van 1523. Tertio: bovengenoemde excerpten van 15231544,
mede onuitgegeven. Quarto: de reeds vroeger gepubliceerde „Or
donnantie op de administratie der justicie en policie" van 1544,
die „de middeleeuwsche rechtsontwikkeling afsluit." Quinto: de
„costumen en usantiën"waarvan in 1570 „op last van Alva een
opgave door den magistraat werd ingeleverd" en die reeds eens
zijn gepubliceerd.
De in 1544 aan Amersfoort verleende ordonnantie is in 1546
grootendeels overgenomen voor Renen, waar geen keurboek schijnt
te hebben bestaandat tot basis voor de ordonnantie kon dienen.
Fruin geeft dan ook alleen de afwijkingen op, naar het reeds
vroeger uitgegeven origineel in 't archief der stad. Tevens publiceert
hij de „aanteekeningen van de burgerij op de concept-ordonnantie
op de Admininistratie der justicie en policie", waarvan hier sprake is.
"W. F. N. van Rootselaar. Amersfoort. Godsdienst en onderwijs,
15S01680. Archief voor de geschiedenis van het Aartsbisdom Utrecht.
Twintigste deel (1892); bldz. 64113).
Publicatie van Amersfoortsche archivalia.
Archivalische Zeitschrift. Herausgegeben durch das Bayerische allge-
meine Reiehsarchiv in München. Neue Folge. Dritter Band. Miin-
chen, Ackermann. 1892 (8°); IV, 310 Ss.
Deze aflevering bevat
I. Eduard Geib Siegel deutscher Könige und Kaiser
II. Lüdwig von Rockinger. Ueber eine bayerische Samm-
lung von Schlüsseln zu Geheimschriften des sechzehnten
Jahrhunderts
III. Franz Falk Die Oertlichkeiten des Pagus Rhenensis
IV. IJ. Simonsfeld Ein Freisinger Formelbuch der Miinchener
Hof- und Staatsbibliothek
V. Karl Primbs: Nachlese zu den Siegeln des Hauses Wit-
telsbach im allgemeinen Reichsarchive