Voorbereiden
op volgende stappen
Inleiding
Pionieren, ontdekken, settelen en plannen. Deze fasen zijn door velen doorlopen in
de afgelopen jaren. Sommigen zijn nu pas in de fase van pionieren en sommigen zijn
voorzichtig aan het settelen. Andere organisaties breiden al stevig uit of zijn toe aan
hun derde generatie e-depot. In dit derde hoofdstuk wordt er nog kort teruggekeken
naar de ontdekkingsreizigers en settelaars van het eerste uur. Ook de nieuwe pioniers
worden belicht, want pioniers zullen er altijd nodig zijn in de wereld van digitale
preservering.
Zoals de praktijkverhalen uit het tweede hoofdstuk van dit jaarboek hebben laten
zien, is preserveren veel meer dan het oplossen van technische problemen. De orga
nisatorische uitdagingen zijn minsten zo belangrijk als de technische, evenals de
menselijke component. Omdat geen enkele erfgoedinstellingen de uitdagingen van
de digitale samenleving in zijn eentje kan oplossen, is samenwerking noodzakelijk.
De uitdagingen waar we voor staan zijn immers te groot en de oplossingen die we
nodig hebben te kostbaar en te kennisintensief voor één enkele instelling.
Samenwerking brengt echter weer vele nieuwe organisatorische uitdagingen met
zich mee.
Om samenwerking op een nationale schaal effectief tot stand te laten komen zijn
er in de afgelopen jaren zowel in Vlaanderen als in Nederland initiatieven gestart die
hier vorm aan geven. Bijna tien jaar geleden deed de toen net opgerichte Nationale
Coalitie Digitale Duurzaamheid (nu Netwerk Digitaal Erfgoed) een onderzoek naar
de stand van zaken met betrekking tot digitale preservering in Nederland. De uit
komst was dat de grote instellingen een aardig eind op weg waren, maar dat er een
groot gapend gat was bij de middelgrote en kleinere instellingen wat betreft kennis,
ervaring en benodigde infrastructuur en financiële middelen. Een landelijke aanpak
waarin pioniers, settelaars en planners meer met elkaar zouden optrekken was hard
nodig. Dit is gebeurd. Nederlandse organisaties hebben de handen in elkaar gestoken
en zijn steeds meer gaan samenwerken met een stip aan de horizon, een netwerk van
preserveringsvoorzieningen die met elkaar gedeeld kunnen worden. Dit is niet een
voudig en heeft tijd nodig. Het netwerk is er nog niet, maar er wordt hard gewerkt
TOWN
PLAN
nPrs
hoofdstuk
133