Van proefondervindelijk
naar gestuurd
Duurzaam preserveren bij het
Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid1
Misschien de belangrijkste les is die we van al deze praktijkverhalen kunnen mee
nemen is dat preservering veel meer is dan een technisch verhaal. De duurzame
toegankelijkheid heeft een flinke organisatorische component. Er moet bij de
ontwikkelen van een preserveringsstrategieën heel wat aandacht gaan naar het
menselijk aspect, de organisatorische kant van samenwerken, de kennisontwikke
ling en het behoud en het beheren van projectresultaten. Settelen is al lang niet meer
het uitproberen van technische oplossingen, maar steeds vaker het uitdenken van
beleid en organisatie, plannen en vooruitdenken.
inleiding
Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid in Hilversum heeft de wettelijke
opdracht tot het verzamelen, bewaren en ontsluiten van audiovisueel erfgoed van
nationaal belang: voor de creatieve (media)industrie, voor het erfgoed, het onder
wijs en de wetenschap en voor de samenleving als geheel. Uit deze opdracht volgt de
verplichting om het materiaal dat aan de organisatie wordt toevertrouwd duurzaam
in stand te houden, zodat alle gebruikersgroepen er blijvend toegang toe kunnen
hebben.
Al meer dan 12 jaar stromen er grote hoeveelheden digital born en gedigitaliseerd
materiaal het archief in. De belangrijkste depotgever van Beeld en Geluid, de
Nederlandse publieke omroep, startte in 2006 met het en masse digitaal produceren
van televisie- en radioprogramma's. In dezelfde periode vond de aftrap plaats van het
mega-digitaliseringsproject Beelden voor de Toekomst. In dit project is in zeven jaar
tijd meer dan 100.000 uuur aan legacy collecties gedigitaliseerd, een substantieel
deel van alle tussen 1955 en 2007 gemaakte omroepproducties. Inmiddels verzorgt
Beeld en Geluid ook al vele jaren digitale archiveringsdiensten voor partijen buiten
de publieke omroepomgeving, afkomstig uit het erfgoeddomein en de media.
Al deze materialen, omroep en niet-omroep, digital-born en gedigitaliseerd - worden
dagelijks ingenomen, beheerd en gepresenteerd vanuit het Digitaal Archief. De
gezamenlijke omvang van de audiovisuele files in dit Archief is intussen aangegroeid
tot 26 Petabyte. Binnen de technische infrastructuur van Beeld en Geluid zijn
geavanceerde interfaces ontwikkeld met de aanbieders van digitale producties
binnen en buiten het omroepdomein. De vele tienduizenden gebruikers per jaar,
afkomstig uit alle gelederen van de maatschappij, kunnen de audiovisuele collecties
online raadplegen en gebruiken, in de vorm en de kwaliteit die ze wensen. Er zijn
voor dit alles high performance opslag- en toegangsvoorzieningen ingericht.
hoofdstuk 2
76
annemieke de jong
1 Voor meer informatie over duurzaam preserveren bij het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
zie A. de Jong Digitale Preservering Beeld en Geluid: Beleid, Standaarden en Procedures (2016) via
http://publications.beeldengeluid.nl/pub/387 geraadpleegd 11 oktober 2018. Alle openbare publicaties
van Beeld en Geluid met betrekking tot beleid, acquisitie, preserveringsplanning, kwaliteitscriteria
Digitaal Archief, preserveringsmetadata, opslag en technische infrastructuur zijn te raadplegen via
http://publications.beeldengeluid.nl/orgZ6 sectie 'Governance'.
77