dat een mogelijke verzwaring van de informatiedruk in verticaal toezicht naar ver wachting wordt vermeden door het in gezamenlijkheid ontwikkelen van de sector specifieke beleidskaders.31 Dat de KPI's in ieder geval bij verschillende hoofden DIV tot moeizame beoordelingen leiden, ondersteunt wel het aandachtspunt van zowel de KVAN en BRAIN als de VNG voor het aanstellen van voldoende deskundig personeel, of dit nu een archivaris of archiefinspecteur is (zoals de KVAN en BRAIN propageren), of een recordsmanager.32 Dossier 33 095: wijziging van onder meer de Archiefwet 1995 Met het voorstel van wet voor de wijziging van (hoofdzakelijk) de Archiefwet beoogt de staatssecretaris van OCW kort gezegd de volgende punten te bereiken: het plaatsen van de overgebrachte archieven van provinciale organen onder het zorgdragerschap van de provincies zelf; het bieden van een wettelijke basis voor de benoeming van een provinciearchi varis; het opheffen van de directe adviesfunctie van de Raad voor Cultuur bij de vaststelling van selectielijsten; het verplaatsen van de adviesfunctie voor openbaarheidsbeperkingen van archief ouder dan 75 jaar naar de Algemeen Rijksarchivaris.33 Vanwege de afbakening van het onderwerp van dit artikel komt de nadruk te liggen op de behandeling van de eerste twee punten.34 Voor het beheer van de provinciale archiefbewaarplaats wordt een provinciearchivaris aangesteld, die ook toeziet op het archiefbeheer in de niet-overgebrachte fase; een taak die voor de wetswijziging bij de provinciaal archiefinspecteur berust. De benoeming van de provinciearchivaris is echter, net als voor gemeenten en waterschappen (en in tegenstelling tot de provin ciaal archiefinspecteur)niet verplicht: dit wordt al bij de vorming van de Archiefwet niet gezien als "een zodanig essentiële voorwaarde voor de kwaliteit van de zorg dat dit als norm zou moeten worden voorgeschreven.35 De afweging tot het benoe men van een archivaris wordt hiermee ook op provinciaal niveau aan het overheids orgaan zelf overgelaten. Aangezien de functie archiefinspecteur met de vervanging van artikelen 28 en 29 van de Archiefwet ook komt te vervallen, geldt in de nieuwe situatie geen wettelijke verplichting meer voor het aanstellen van een gediplomeerd archivaris bij provincies, noch voor het beheer, noch voor het toezicht.36 Aan latere oproepen vanuit het veld wordt hieromtrent ook geen gevolg gegeven.37 Daarbij wordt in relatie tot de archiefinspecteurs de opmerking gemaakt dat men in de Archiefvisie voor hen een nieuwe rol ziet weggelegd als kennisverspreiders en advi seurs bij de uitvoering van de innovatieagenda;38 een rol die voor een aantal inspec teurs aanvankelijk moeilijk te rijmen zal zijn met de functie van toezichthouder.39 Een vergelijking van het voorgaande is te maken met de opmerkingen van minister Donner tijdens de behandeling van de Wrgt in de Tweede Kamer, dat de KPI's moeten volstaan om een doelmatige rapportage van en toezicht op het archiefbeheer en de archiefzorg van overheidsorganen te bewerkstelligen.40 Een archivaris in een benoemde functie wordt door de centrale overheid blijkbaar niet als voorwaarde voor kwalitatief voldoende archiefbeheer gezien. Wijziging Archiefwet, ontwikkeling en reacties Tijdens de publieke consultatieronde worden enkele opmerkingen geplaatst bij het wetsvoorstel.41 De consultaties en de opmerkingen van de VNG en directeuren van de RHC's hebben voornamelijk geleid tot aanpassing van de MvT, met een enkele wijziging in artikel 15, waardoor de beslissing voor de openbaarheidsbeperking van provinciale archieven komt te liggen bij het eerst hogere overheidsorgaan: het minis terie.42 De Raad van State heeft geen inhoudelij ke opmerkingen geplaatst bij het wets voorstel.43 Anders geldt dat voor de Raad voor Cultuur (RvC) die in twee brieven afwijzend op het wetsvoorstel reageert, onder meer omdat dit niet in lijn is met de historische opvattingen over het beheer van provinciale archieven na overbrenging. In de vorige archiefwetten werden de provincies stelselmatig gezien als niet voldoen de geoutilleerd voor de zorg voor de eigen archieven. Vanuit dit standpunt werd deze zorg aan het Rijk toevertrouwd. De RvC ziet het wetsvoorstel als een onvoldoende onderbouwde breuk met die traditie.44 Naast het gebrek aan historische reflectie ziet de RvC het ook als een tekortkoming dat in het voorstel enkel wordt verwezen naar het regeerakkoord en niet naar bijvoorbeeld de Archiefvisie, dat die Archiefvisie in zijn geheel ook niet valt terug te lezen en dat het voorstel ook komt op een voor het archiefveld inopportuun moment. De RvC adviseert dan ook om de eerste jaren de overdracht van de zorg op titel van delegatie te arrangeren, alvorens tot een wetswijzi ging over te gaan.45 De staatssecretaris neemt het advies van de RvC niet over met als onderbouwing dat de RHC's deze overgang moeten kunnen opvangen. Hij houdt vast aan het uitgangspunt dat elk overheidsorgaan zorg moet dragen voor de eigen archieven, met de (enigszins droge) toevoeging dat de delegatie zoals de RvC die voor zich ziet, binnen de huidige kaders van de Archiefwet überhaupt niet mogelijk is.46 HET BESTEL 31 Beide opmerkingen zijn gemaakt door de minister tijdens de behandeling van de Wrgt op 14 september 2011, Handelingen II, 2010/11, 32 389, nr. 106, p. 60. De opmerkingen werden gemaakt naar aanleiding van de vraag van kamerlid Koopmans van het CDA, gemeld op dezelfde pagina. 32 Verslag Dvl,p. 11-12. 33 Gepubliceerde concept consultatie van wet van 24 februari 2011 (hierna: Cc Wijziging Aw), p. 1-4, evenals de MvT op de Wijziging van onder meer de Archiefwet, Kamerstukken II2011/12, 33095, nr. 3 (hierna: MvT Wijziging Aw), p. 1. 34 De adviesfunctie bij het stellen van nadere openbaarheidsbeperkingen na 75 jaar is ook relevant voor de beroepspraktijk van de rijksarchivarissen, maar slechts in uitzonderingsgevallen voor de verhouding tussen beroepsbeoefenaren bij onderscheidenlijk provincies en gemeenten. 35 MvT Wijziging Aw, p. 5-6. 36 Idem, p. 6-7. 37 Idem, p. 12-13. 38 Idem, p. 7. 39 En mogelijk zelfs met de toekomstige functie, als zij worden aangesteld voor de uitvoering van het generiek toezicht op basis van artikel 124e Gemeentewet. Het ligt in de lijn der verwachting (of althans, in de lijn der hoop) dat de persoon die de rol van toezichthouder toebedeeld krijgt, niet tevens de adviseursrol zal dragen. 124 JOOST VAN KOUTRIK OUDE WIJN IN 'NIEUWE SCHOENEN'? 40 Zie noot 31. 41 De opmerkingen zelf zijn beschikbaar op de website voor openbare consultaties. Daarnaast is een consul- tatieverslag gepubliceerd van de inhoudelijke opmerkingen. Blijkens het consultatieverslag richten de consultaties zich (verspreid) op de hoofdpunten van het voorstel, waarbij ook vraagtekens worden gezet bij de gevolgen voor de overdracht van het zorgdragerschap van de provinciale archieven naar de provincies zelf, nadat deze archieven zijn overgebracht. Zie het dossier van 7 maart 2011 op de website van de overheid voor internetconsultatie, www.internetconsultatie.nl, betreffende de Wet tot wijziging van de Archiefwet 1995. 42 MvT Wijziging Aw, p. 11-13 43 Zoals aangegeven in het nader rapport van het ministerie van OCW aan het staatshoofd van 14 november, nummer WJZ-344777, en het gelijkluidende bericht van de Raad van State zelf van 2 november 2011, nummer W05.11.0398/1. 44 Advies RvCvan 7 juli 2011, kenmerk aca-2011.06148/5, p. 5-7. Vanwege de afbakening van het onderwerp van dit artikel, wordt alleen het eerste advies van de RvC behandeld. 45 Idem, p. 9-13. 46 MvT Wijziging Aw, p. 14-15. 125

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Jaarboeken Stichting Archiefpublicaties | 2013 | | pagina 64