Aantrekkingskracht
Terugkomend op het imago van de archivaris: natuurlijk is er een wisselwerking
met de reputatie van archieven. Die manifesteert zich al bij het besluit om te
solliciteren bij een archiefinstelling en mogelijk al eerder, bij de keuze van een
opleiding. Het imago van een instelling is onderdeel van de aantrekkingskracht
die een organisatie uitoefent op een sollicitant. Anderzijds heeft een werknemer
enige invloed op de uitstraling van de instelling waar hij werkt. De archivaris
bevestigt de verwachting die klanten en relaties van archieven hebben, of
ontkracht die juist.
Anekdotisch
Hoe staat het nu met het imago van archiefinstellingen? Bij het Gelders Archief
merkt de directie dat lokale en provinciale bestuurders, politici en ambtenaren
hun beeld bijstellen na een rondleiding met inzet van moderne media. "Jullie zijn
veel verder dan we ons realiseerden", is vaak de reactie. Een soortgelijke respons
krijgt Het Utrechts Archief dagelijks sinds het op 27 juni 2008 zijn nieuwe bezoe
kerscentrum opende. Een interactieve presentatie vol experiences is gericht op een
publiek van alle leeftijden. Voor hen is het bezoek vaak de eerste kennismaking
met een archief. Reacties in het gastenboek zijn samen te vatten als: 'we wisten
niet dat een archief zo leuk kon zijn'. De bezoekerscijfers stijgen, ook die van de
website.
Kunnen we een helderder beeld krijgen van het imago van archieven dan alleen
uit deze anekdotische praktijkervaringen? Eigenlijk niet. Er is er weinig systema
tisch onderzoek gedaan naar de reputatie van archieven. De schaarse resultaten
die voorhanden zijn, zijn vaak lokaal van aard en op verschillende wijze verza
meld. Onderlinge vergelijking van uitkomsten is daarom lastig. Dat archiefinstel
lingen onderling verschillen in werkgebied, organisatievorm, naamgeving,
samenwerking met derden en zelfs doelstellingen maakt het er niet gemakkelijker
op. Scherp gesteld: archiefmedewerkers die praten over het imago van hun instel
ling weten geen van allen precies hoe het zit.
Onderzoek
Britse archieven zijn ver weg
In de SCP-publicatie 'Snuffelen graven' (2006) halen de auteurs Brits
onderzoek aan naar het imago van archieven. "Archieven worden door
mensen die nog nooit een archief bezocht of gebruikt hebben, gezien als
ontoegankelijk, zowel in geografisch als psychologisch opzicht. Zij weten niet
waar archieven gevestigd zijn en verwachten er niet zomaar naar binnen te
kunnen, daarvoor zou een afspraak nodig zijn", zo blijkt uit dit onderzoek.
Enkele conclusies: "Termen die niet-gebruikers associëren met archieven zijn
vooral: stoffig, officieel, ver weg en besloten" en: "Musea hebben bij de
respondenten een beter imago" (Wubs en Huysmans p. 40-41).
PROFESSIE
72