het uitvoeren van een aantal records management cursussen in Finland, IJsland,
Frankrijk en Nederland. De bevindingen werden verwerkt in het model en vast
gelegd in een handboek.
De digitale leeromgeving: Moodle
Voor de ontwikkeling had ook de ICA-werkgroep al gewerkt met software voor
samenwerking. Daarvoor had de Archiefschool haar eigen Microsoft Sharepoint
omgeving ter beschikking gesteld. De Archiefschool had al ervaring met
Sharepoint als digitale leeromgeving, vooral voor de cursussen Digitaal Depot.
Een echte leeromgeving is Sharepoint echter niet, al laat het zich goed koppelen
met Blackboard. Blackboard zelf was geen reële optie vanwege de hoge kosten.
Een alternatief werd gevonden in Moodle, een open source software, meertalig en
speciaal voor en door het onderwijs ontwikkeld, met wereldwijd een groot aantal
actieve, professionele gebruikers. Omdat Moodle web-based is, hoeft het niet
noodzakelijk op een eigen server geïnstalleerd te worden. Dankzij het netwerk
van de Archiefschool kon een bedrijf gevonden worden dat de software al had
geïnstalleerd en bereid was een testsite voor het project in te richten waarmee de
werkgroep kon experimenteren. Deze experimenten leidden weer tot nieuwe
inzichten. Zo kent Moodle drie cursus formats. Het eerste is de traditionele chro
nologische ordening van de leseenheden; Moodle noemt dat het weekly format,
elke week een les, een opzet die de meeste onderwijsinstellingen hanteren. Dit
format is zeer geschikt voor cursussen die volgens een tevoren bepaalde agenda
verlopen. Het tweede format organiseert de module naar de onderwerpen die aan
de orde komen, het topic format. De student of groep kan daarin het eigen tempo,
agenda en volgorde bepalen. Dit format lijkt onder andere heel geschikt voor
gerichte probleemoplossing: de analyse leidt tot eerst tot de identificatie van de te
onderzoeken aspecten of deelonderwerpen, die achtereenvolgens of parallel onder
handen genomen kunnen worden.
Het derde format noemt Moodle het social format. In feite gaat het daarin vooral
om uitwisseling van ideeën rond een bepaald thema of probleem. Het social
format goed inzetbaar als middel om samenwerking te bevorderen, maar dat geldt
zeker ook voor het topic format.
Moodle biedt echter meer dan cursusstructuren. De software omvat een aantal
faciliteiten voor actief leren zoals wikis, blogs en terminologieën. In veel gevallen
zijn deze instrumenten ook goede middelen om embedding vorm te geven en het
actief leren te bevorderen. Zo voegde Moodle nieuwe didactische vormen aan het
model toe. Bijvoorbeeld kunnen deelnemers rond een tekst of een casus een wiki
ontwikkelen. Met behulp van blogs kunnen ze leerervaringen delen; het actief
opzetten van een terminologie is een goed middel om zich een begrippenapparaat
eigen te maken.
Verdieping en verbreding
In 2007-2008 nam de Archiefschool het onderdeel training in het MATRA project
voor haar rekening.9 Een enquête naar opleidingsbehoeften en beschikbare exper
tise, die de directie van de Kroatische rijksarchiefdienst had laten uitvoeren,
vormde het uitgangspunt voor een onderzoek naar de manier waarop een oplei-
PROFESSIONAL
172
