goede dingen ook kwade creativiteit op, zoals in geval van hacking, phishing, spam
e.d. Privacy tenslotte lijkt minder belangrijk met de komst van zaken als Hyves,
Facebook, Twitter, waarbij mensen en dan vooral jongeren onbekommerd foto's
en andere persoonlijke gegevens uitwisselen en delen. Het gemak en de openheid
waarmee mensen kunnen communiceren roept ook ethische vraagstukken op.
Ook de overheid doet driftig mee door bijvoorbeeld steeds meer gegevens over per
sonen en hun handel en wandel gedurende kortere of langere tijd te bewaren. De
mogelijkheid om dergelijke gegevensverzamelingen tamelijk gemakkelijk aan
elkaar te koppelen roept dan weer vragen op over 'big brother'.
Een en ander leidt ook tot het vervagen van de grenzen tussen het openbare leven
en privé zaken en dat maakt dat vaak niet duidelijk is vanuit welke rol of in welke
hoedanigheid men spreekt dan wel schrijft. Voor organisaties kunnen hier grote
risico's aan zitten. Dit vraagt om een ethische of gedragscode, waarvan er inmid
dels meerdere in omloop zijn. Medewerkers moeten zich hiervan bewust zijn en
geleerd worden wat wanneer wel of niet kan worden gezegd. In deze context pro
beren ook archiefdiensten hun positie in te nemen. Dit alles vraagt echter kennis
en inzicht en vooral bij- en omscholing.
Binnen het Nationaal Archief loopt ter voorbereiding op het realiseren van een
digitaal Nationaal Archief een aantal projecten. Het gaat onder andere om het
digitaal depot voor de bewaring van digitaal materiaal, NA4all de nieuwe,
meer interactieve website, een systeem voor digitale toegangen (DTNA), en een
digitaliseringsproject als 'Beelden voor de toekomst'. Medewerkers zullen met de
resultaten ervan worden geconfronteerd, zodra deze projecten na afronding
geïmplementeerd worden. Zij moeten dus worden voorbereid, weten hoe een en
ander samen hangt en kennis opdoen over wat het allemaal inhoudt en wat het
voor hen betekent.
Doelstellingen
Er is, kortom, veel veranderd in de afgelopen 10-20 jaar. Met dat in het achter
hoofd en de ambitie om ook in een digitale omgeving de rol en functie van
Nationaal Archief goed te kunnen vervullen, is door het management team (MT)
van het Nationaal Archief besloten om met externe ondersteuning een intern
trainingsprogramma voor alle medewerkers te ontwikkelen dat de overgang naar
een zogenaamd 'digitaal Nationaal Archief' (dNA) mede mogelijk moet maken.
Aanvankelijk was ingezet op een training gericht op de ingebruikname van het
digitaal depot. Dat bleek te beperkt in opzet. Daarnaast moet de kennis over
nieuwe externe ontwikkelingen worden bijgespijkerd. Er is immers, zoals hierbo
ven besproken, veel meer aan de hand. De hele operatie is in feite een inhaalslag
voor de gehele organisatie.
Met dat als uitgangspunt zijn er verschillende doelstellingen te onderscheiden:
1. iedereen uitgaande van het functieniveau zo goed mogelijk op eenzelfde ken
nisniveau brengen, zodat er een gedeelde basis is om de uitdaging aan te gaan.
HANS HOFMAN 'ONTDEK JE DNA* - EEN TRAININGSPROGRAMMA VOOR EEN NIEUWE, DIGITALE WERELD..
155
