De Spaanse archivero
generalisme als basis voor
specialisatie
Inleiding
Wat is, in de ogen van de Spaanse beroepsgroep, een competente archivaris die
toegerust is op zijn taak? Hoe is die opvatting te verklaren vanuit de maatschappe
lijke context? En hoe verhoudt die opvatting zich tot het beroepsprofiel van de
competente archivaris in Nederland?
Om een antwoord te geven op deze vragen onderzoekt dit artikel allereerst de his-
torisch-maatschappelijke context die van invloed is geweest op (de verandering
in) de positie en het karakter van het archivarisberoep. Daarna plaatst het deze
ontwikkeling kort in een conceptueel kader.
Vervolgens wordt getoetst in hoeverre het aldus ontstane ideaaltypische beeld
correspondeert met de concrete bagage die een moderne archivaris volgens de
Spaanse beroepsgroep dient te bezitten. Hiertoe is een drietal relevante publika-
ties over taakdomeinen en competenties van de moderne archivaris onderzocht.
De uitkomst van dit onderzoek wordt tenslotte vergeleken met het Nederlandse
beroepsprofiel van de archivaris in een archiefbeherende instelling.
Archivero integralen historiador-archivero
De Spaanse beroepsgroep beschouwt de hedendaagse archivaris in zijn ideaal
typische verschijningsvorm als een polyvalente archivero integral.1 Generalistisch
en interdisciplinair gevormd, houdt deze integrale archivaris zich actief bezig met
papieren én digitale documenten vanaf hun ontstaan tot hun vernietiging, dan
wel overbrenging naar en bewaring in een archiefbewaarplaats.Hij richt zich
daarbij zowel op de Historie als op de Administratie.
De archivero integral bemoeit zich veel actiever met de (procesgebonden)
vorming en het beheer van archieven door de administratieve organisatie dan
zijn voorganger, de historiador-archivero. Deze veelal erudiete, tot eind vorige
eeuw dominante, historiador-achivero was exclusief historisch georiënteerd
en kende een sterke documentgerichtheid. Hij stelde zich op als een passief
ontvanger van archiefdocumenten en was weinig publieks- en gebruikersgericht.
De Administratie had bepaald niet zijn belangstelling.
KAREL RENDERS
1 Ook de benamingen archivero polivalente, archivero general(ista) en archivero total zijn in zwang.
127
