2009 konden ook instellingen, zoals publieke archiefdiensten en instellingen met
een historisch archief, lid worden. In de nieuwe statuten kunnen deze laatstge
noemde rechtspersonen als supporters nog binding hebben met de vereniging.
Daarmee is de vereniging meer een beroepsvereniging geworden.
Om als privaat persoon lid te kunnen worden dien je in het bezit te zijn van een
diploma van één van de archiefopleidingen en dien je in actieve dienst te zijn.
Gepensioneerde archivarissen en stafpersoneel, die niet direct werkzaam zijn in
het archief maar dat voorheen wel zijn geweest, kunnen lid blijven of worden.
Daarnaast kunnen docenten en wetenschappelijk onderzoekers, die werkzaam
zijn op het archief wetenschappelijk terrein lid worden. Scholieren en studenten,
bezig aan een archiefopleiding, kunnen na toestemming van het bestuur lid
zonder stemrecht worden. Tot slot kent de vereniging nog de benoeming tot
ere-lid of ere-president3. In 2009 is een referendum gehouden om de vereniging
wat opener te maken in verband met aangepaste wetgeving waarin er sprake is
van liberalisering van de archiefmarkt4. In deze statutenwijziging is ook opgeno
men dat de vereniging zich bezig zal gaan houden met certificering van het
beroep. Om lid te zijn dient ook de beroepscode te worden ondertekend.
Hoofdorgaan van de vereniging is de Nationale Assemblea (algemene ledenverga
dering). Het dagelijks bestuur (consiglio direttivo nazionale) bestaat uit een
gekozen president en 6 leden. Verder bestaat er op nationaal niveau een rekening
commissie en een college van arbiters, die uitspraak doet in geschillen tussen
leden. ANAI heeft naast deze landelijke structuur ook een regionale structuur.
De indeling van de regio's is gelijk aan de landelijke bestuurlijke indeling. Vooraf
aan de algemene ledenvergadering vergaderen, ter voorbereiding ervan, de regio
nale voorzitters.
Archiefwezen
De belangrijkste instellingen zijn de staatsarchieven (Archivi di Statowaarvan er
maar liefst 103 zijn5. De organisatie is geregeld in een decreet van de President uit
19636. Naast deze archieven is er ook nog het archief van het Vaticaan in Rome
en zijn er nog enkele gemeentearchieven en particuliere archiefdiensten. Er is
onlangs wel een breuk gekomen in het monopolie van de staatsarchieven. In de
staatsarchieven worden niet, zoals in Nederland, alle (landelijke) overheidsar
chieven bewaard. Zo hebben het Ministerie van Defensie, het Ministerie van
Buitenlandse Zaken, de volksvertegenwoordiging, de President en het constitutio
nele hof een zelfstandige archiefverantwoordelijkheid. Sinds 2005 is er aan dit
lijstje ook het Ministerie van de Eerste Minister toegevoegd.
De regie en supervisie over de staatsarchieven wordt gevoerd door de Direzione
Generale per gli Archivi (directoraat generaal voor archieven) van het Ministero per
i Beni e la Attivita Culturali (Ministerie van Cultureel Erfgoed).
BENNIE BLOM DE ITALIAANSE ARCHIVARIS EN ZIJN BEROEPSPROFIEL
4 http://www.ilmondodegliarchivi.org/detail/articleid/933/parentchannel/134/title/Il_referendum_Anai_
sullo_Statuto.html (geraadpleegd 25 oktober 2009).
5 http://it.wikipedia.org/wiki/Archivio_di_stato (geraadpleegd 25 oktober 2009).
6 Decreto del Presidente della Repubblica nr. 1409, dd.30-9-1963.
123
