zijn om over 25 jaar te bekijken hoe de realiteit van dan overeenkomt met of -
meer waarschijnlijk - afwijkt van de verwachtingen die in dit jaarboek op de toe
komst worden geprojecteerd. Het jaarboek toont ons beroep en onze beroepsgroep
in een continue beweging, verstilt die beweging voor een moment en geeft beroep
en beroepsgroep dan weer de bewegingsvrijheid.
Verandering in een beroep als het onze is een constant gegeven omdat we midden
in de samenleving staan. Het is een continuüm dat we met dit jaarboek te pakken
willen krijgen door het vanuit vier invalshoeken te presenteren. De constante
hierbij is dat leven-lang-leren en professionele ontwikkeling hand in hand gingen
en gaan. Hans Scheurkogel2 heeft hiervoor de mooie term learning continuum
bedacht.
Vier kijkrichtingen
Dit jaarboek belicht "de archivaris" vanuit vier invalshoeken. Dat levert een
mooi allitererend rijtje op: professie - professional - professionaliteit -
professionalisering.
Bij "professie" in hoofdstuk 1 gaat het over het beroep als collectief begrip, de ver
zameling beroepsbeoefenaars, maar ook over het beroepenveld. In dit hoofdstuk
vindt u artikelen over het ontstaan van het beroep (met onderliggend een span
nende vraag "is er wel sprake van een beroep?") in Nederland en het Verenigd
Koninkrijk in de 19e en 20e eeuw. U leest verder twee bijdragen over de uitdagin
gen die de 21e eeuw het beroep biedt. En tot slot twee stukken die ingaan op het
imago van de archivaris: het ene over het imago van de werkelijk bestaande archi
varis en het tweede over het beeld van de archivaris in roman en film.
Hoofdstuk 2 is gewijd aan de "professional" - de beroepsbeoefenaar. Wat is het
profiel van de professional en hoe weerspiegelt dit de nationale cultuur? Deze
vragen komen aan de orde in de eerste vijf artikelen, die het onderwerp presente
ren vanuit internationaal perspectief. De volgende vier bijdragen bespreken voor
beeldprojecten rond initiatieven die de professional kunnen ondersteunen om
zich als zodanig te (blijven) ontwikkelen binnen een professionele organisatie.
Als hier één ding duidelijk wordt, dan is dit wel dat de invulling van wat we onder
"professional" verstaan niet alleen tijds- maar ook plaatsafhankelijk is.
In hoofdstuk 3 vindt u een reeks artikelen over het thema "professionaliteit" -
dat wat kenmerkend is voor een beroep. Hier staan stukken die het thema van
verschillende kanten bekijken. Onder meer een bijdrage uit 2005 van Hans
Scheurkogel over master-programma's archivistiek. Behalve opleidingsprogram
ma's die inhoud geven aan "wat kenmerkend is voor het beroep", komen ook
erkenningsregelingen (in binnen- en buitenland) en het vakblad en - veel jonger
- het manifest Archief 2.0 aan bod.
2 Bij het Forum for Archives and Records Management Education and Research, Aberystwyth (Wales), juni 2006.
9