Eric Ketelaar heeft ons van een stappenplan voorzien om die gevolgen voor de
eigen dienst te kunnen bekijken.4
Andere wetgeving
Naast de al genoemde wetten zijn er talloze andere bepalingen betreffende
openbaarheid en de beperking daarvan in allerlei afzonderlijke wetten, zoals
de Wet op de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens
de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens
de Wet politiegegevens
de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002
Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek (ten aanzien van geneeskundige
behandelingsovereenkomst)
de Wet op de bijzondere opneming in psychiatrische ziekenhuizen
de Handelsregisterwet 1996
de Kadasterwet
artikel 8 Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens
en de fundamentele vrijheden (EVRM)5
In de meeste gevallen gaat het om persoonsregistraties, waardoor die wetten
onlangs allemaal weer zijn aangepast aan de WBP. Het systeem van al deze wetten
is echter niet sluitend; soms zijn ze tegenstrijdig aan elkaar. Kenmerk is verder dat
veel van deze wetten bepalingen kennen inzake het verwijderen van gegevens uit
een registratie of bestand. Zolang dit inderdaad wordt geïnterpreteerd als verwij
deren is er niets aan de hand. Maar soms houdt dit in vernietigen, en dat komt in
strijd met het cultureel en historisch belang. Dit geldt met name voor Boek 7 van
het Burgerlijk Wetboek ten aanzien van de geneeskundige behandelingsovereen
komst en de voorloper van de Wet politiegegevens, de Wet op de politieregisters.
De laatste leverde met name problemen op ten aanzien van de dag- en nacht
rapporten. Maar hiermee raken we inmiddels wat verwijderd van de openbaar
heid, hoewel dat wat vernietigd is natuurlijk nooit meer openbaar kan worden.
De jurisprudentie
In de Archiefwet en de uitwerking daarvan komen nogal wat vage begrippen voor
zoals persoonlijke levenssfeer, onevenredige bevoor- en benadeling, persoonlijk
versus algemeen belang, het belang van de gestelde beperking versus het belang
van degene die bepaalde documenten wil raadplegen en gebruiken. Deze termen
laten nogal wat ruimte in de toepassing van de regels. Om te voorkomen dat
iedere archiefdienst zijn eigen interpretatie geeft aan de regels is het nuttig om te
streven naar eenduidige kaders. Je zou haast denken dat dat goed gelukt is, want
het is opmerkelijk dat deze ruim te interpreteren regels niet tot veel rechtszaken
hebben geleid, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de regels van de WOB.
HET CONCEPT VAN OPENBAARHEID
4 F.C.J. Ketelaar, 'Elke handeling telt. Archiefdiensten en de Wet bescherming persoonsgegevens'
Archievenblad 104/3 (mei 2000) p. 18-23 en Archievenblad 104/4 (juni 2000) p. 26-29. Geactualiseerde
versie van 6 augustus 2001 op http://cf.hum.uva.nl/bai/home/eketelaar/archiefrecht.html
(geraadpleegd op 2 mei 2008).
5 Stand mei 2008. In het oorspronkelijke artikel zijn wetten genoemd die in de tussentijd zijn ingetrokken.
30