Een nieuwe ontsluitingssystematiek: het metadatamodel
Al deze wensen en doelen vormden tevens aanleiding om de bestaande ontslui
tingssystematiek te herzien. Bruikbare inzichten uit de bibliotheekwereld (IFLA-
model), omroep (EBU P/Meta) en internet (Dublin-Core) werden verenigd in
een metadatamodel dat de basis vormt van het iMMix-systeem.
Van het IFLA-model werd de gelaagde indeling in entiteiten overgenomen. Dat
betekent onder meer dat er in het ontsluitingssysteem onderscheid wordt
gemaakt tussen het programma- of expressieniveau (het gerealiseerde product),
het manifestatieniveau (de uitzending of publicatie) en het dragerniveau (de
fysieke drager of file). Er zijn ook programma-overstijgende lagen zoals het reeks
niveau of werkniveau. Op het werkniveau bijvoorbeeld kunnen gegevens worden
vastgelegd die betrekking hebben op een bepaald programmaconcept zoals het
NOS-journaal. Deze hoeven dan niet opnieuw op een van de lagere niveaus te
ingevoerd te worden. Hetzelfde geldt voor de ontsluiting van onderdelen van
programma's, zoals items of shots. De gelaagdheid van het IFLA-model maakt
dus een efficiënte gegevensopslag en -verwerking mogelijk. Bij het zoeken in het
systeem biedt het model voordelen omdat eenvoudig tussen de verschillende
niveaus kan worden genavigeerd: van 'shot' naar 'programma' naar 'werk' en
vice-versa.
Afbeelding i. Indeling in niveaus metadatamodel
Voor de definitie van attributen is gebruik gemaakt van uitwisselingstandaarden
die in de internationale omroepwereld zijn ontwikkeld, waarbij met name de
door de EBU ontwikkelde standaard P/Meta bruikbaar is gebleken. De metadata
in het model zijn eenvoudig te exporteren naar standaarden voor internetpubli
catie zoals de Dublin Core. Het model is voorbereid op uitbreidingen voor onder
andere het vastleggen van rechteninformatie, doelgroepspecifieke metadata en
contextinformatie.
134
Rondom iMMix
iMMix is de centrale multimediacatalogus in een digitaal archiveerproces. Het is
het centrale Media Asset Management systeem dat digitale content importeert,
de content met behulp van 'meegeleverde' metadata indexeert en deze content
en metadata vervolgens beheert. De content kan uit verschillende bronnen
afkomstig zijn: de dagelijkse aanwas van radio en televisie zal vanaf 2005 afkom
stig zijn uit de systemen Digitale Voorziening (TV), PowerStation (metadata) en
Cursor (radio), maar ook het importeren van gedigitaliseerd materiaal uit het
eigen archief is mogelijk.
content
(import)
content
(encoding)
metadata
(import)
metadata
iVMut (conver
sies)
Broadcast Public Web Education Medialounge
Professional Acces
Afbeelding 2. Contextdiagram iMMix
Het importeren van de content, procesbewaking en het verrichten van kwaliteits
controles zijn taken van de mediamanager, een nieuwe functie binnen Beeld en
Geluid die door de ingebruikname van iMMix gaat ontstaan. Zaten voorheen het
archief en zijn documentalisten voor de ontsluiting van het materiaal aan het
einde van de omroepproductieketen, in het digitale tijdperk is het noodzakelijk
de aanvoer van mediafiles en vooral van de bijbehorende metadata al vanaf het
begin en verder door het gehele proces heen goed te begeleiden. De av-documen-
talist is degene die de metadata vervolgens controleert en redigeert. Ondanks dat
de documentalist gebruik maakt van reeds 'meegeleverde' metadata en het docu-
mentatieproces niet vanaf 'nul' begint, blijven er daarnaast nog belangrijke aan
vullende taken te verrichten. Zo zal de documentalist moeten beoordelen of
diepere, inhoudelijke ontsluiting is vereist, en of wellicht bepaalde onderdelen
van het programma (items, shots) apart moeten worden ontsloten. De applicatie
135
CATALOGUS
EB ESSENCE
jf P^B^'UTni^Mni ESSEhKZE
BH FinwiI3*-jr.4fYi £SïïÊh«_
F-iq-n-frtrjipr-tfii bZZtNZt
fgj ESSENCE
LU;(filing £Ktie^tfi5
Dïj;C i *}<-.■« r-(
E3 P-wi'irrrf^^ïMnï
ARJO VAN LOO IMMIX: MULTIMEDIACATALOGUS