Oplossingen Het voordeel van digitale bestanden is dat je deze kunt kopiëren zonder dat er verlies optreedt waardoor het origineel niet gewijzigd wordt en alle handelingen terug te draaien zijn. We besloten om het bestand opnieuw te "renderen." We lieten de com puter het 3D object frame voor frame opbouwen, rekening houdend met lichtval, kleur en structuur. Voor de oorspronkelijke meetdata hebben we het jongste bestand van de demo genomen omdat dit naar alle waarschijnlijkheid de meest volledige versie was. Bij het scannen is een camera gebruikt met een bepaalde resolutie. In principe is het mogelijk om het bestand in een hogere resolutie te "renderen", maar dan blijf je niet meer trouw aan het origineel. Gebruik je een verkeerde pixel-verhouding, dan gaat de software er pixels bij verzinnen. De oorspronkelijke resolutie van de camera was overigens 768 x 576 pixels. Omdat we niet precies wisten hoe het bestand is opgebouwd lieten we het bestand zo volledig mogelijk "renderen", zonder compressie. De laptop waarop 3D StudioMax stond geïnstalleerd deed er 8 uur over om alle berekeningen uit te voeren en het beeld in zijn totaliteit te "renderen." Daarna controleerden we of het 3D beeld er inderdaad 30 seconden over doet om 360° rond te draaien. En inderdaad Erasmus bleek betrouwbaar als altijd. Zwarte gaten Erasmus draaide op volle toeren, maar bleek niet compleet. In het 3D beeld ontbreken stukken pixels/opvulling, er zitten gaten in. Zijn dit gaten die zijn ontstaan doordat het bestand beschadigd is of is er iets anders dan dat aan de hand? In 3D Studio Max kun je de bestandsgegevens (dus eigenlijk technische metadata) opvragen. Hierin kun je zien waaruit het bestand is opgebouwd (materialen, belich ting enzovoort), welke plug-inns er zijn gebruikt en welke "external dependencies" er binnen het bestand voorkomen. Het bestand bleek opgebouwd uit 13 andere bestanden die terug te vinden zijn op de cd-roms. Na onderzoek bleek dat ook deze bestanden weer opgebouwd zijn uit meerdere bestanden. In totaal zijn er vier stappen genomen om het animatie bestand op te bouwen. Het is heel aannemelijk dat de gaten in Erasmus zijn ontstaan doordat of de bestanden die van elkaar afhankelijk zijn niet goed op de cd-roms zijn gekopieerd, of de link die tussen de bestanden gemaakt moest worden niet goed is meegekomen tijdens het "renderen", of beide. Detailonderzoek leverde foutmeldingen op die duidelijk maakten dat dit laatste het geval was. Eén van de foutmeldingen betrof de vermelding dat het pad c:\taco niet gevonden kon worden en daarom de berekening werd afgebroken. Door een toeval ben ik erachter gekomen wie de 'Taco' is waar naar verwezen wordt in de foutmelding. Het bleek te gaan om een collega die nog steeds bij Gemeentewerken werkt en indertijd de 3D animatie van Erasmus heeft gemaakt. Helaas kon ook hij het gatenprobleem niet meer verhelpen. Oudere Software-programma's slaan aanpassingen en eventuele tussenfasen vaak op in een map binnen het programma zelf (dus op de schijf waar de software is geïnstal leerd), waardoor de aanpassingen niet meekomen wanneer het bestand op een ander medium wordt gezet. Conclusies Software verouderd snel. Het Erasmus 3D bestand is nog maar 10 jaar oud en het is al bijna onmogelijk om aan de software te komen waarin het oorspronkelijk is gemaakt. Er kunnen problemen ontstaan wanneer we bestanden ontvangen die gecomprimeerd zijn met eigen geschreven algoritmen en/of gemaakt zijn in eigen geschreven pro gramma's. Het is dus van belang dat we deze algoritmen en programma's bij de data bewaren. Bij de meetdata van Erasmus weten we dat de data zijn gecomprimeerd, maar door de minimale documentatie hierover is het moeilijk de data uit te pakken en weer leesbaar te maken. Tevens blijkt dat als je data op een andere drager zet het risico van informatieverlies groot is met name bij oudere software-programma's. Je kunt digitale bestanden zonder verlies kopiëren, maar als je dit niet volledig doet kun je belangrijke context verliezen. Dit toont aan dat voor het over zetten van bestanden naar een andere drager grondige kennis nodig is van het programma waarin het bestand gemaakt is. Die kennisover dracht is al een uitdaging op zich. De toekomstbe stendigheid van digitaal erfgoed vergt nog heel wat extra aandacht. archiefschoolschrift 2 het e-depot als avontuur erasmus op een schijfje, een poging tot preservering van cultureel erfgoed

Periodiekviewer Koninklijke Vereniging van Archivarissen

Archiefschoolschrift | 2010 | | pagina 41