Agenda en platforms
Eerste middel is dat we samen met de sector de Kennis- en
Innovatieagenda hebben opgesteld. Met veertien punten
waarop meer kennis en innovatie nodig is, bijvoorbeeld op het
vlak van e-depots, waardering en selectie, open data, big data
en preservering. Het Nationaal Archief zoekt nu partners binnen
en buiten de archiefsector voor de uitvoering van de agenda. De
agenda moet dynamisch worden, met het liefst een jaarlijkse
herziening. Maar het moet vooral de basis gaan vormen voor
een continu gesprek binnen de sector.
Kennismakelaar
'Kennismanagement binnen instellingen verdient bijvoorbeeld
meer aandacht: hoe sturen we intern op de aanwezigheid van
bepaalde kennis? Geven we medewerkers de ruimte om
nieuwe kennis te ontwikkelen? Stellen we prioriteiten in
kennisontwikkeling? Daar gaan we mee aan de slag. Ook krijgt
het Nationaal Archief een makelaarsfunctie.'
Natasja Pels is de eerste kennismakelaar van het Nationaal
Archief. Wat haar opviel tijdens de gesprekken in het land?
Pels: 'Dat er zo ontzettend veel gebeurt binnen de sector.
De toegevoegde waarde van het kennisnetwerk is dat te
verbinden met elkaar. Grote stadsarchieven bijvoorbeeld,
hebben veel kennis in huis en dat geldt ook voor de middel
grote instellingen. Terwijl kleinere archieven - die met dezelfde
digitale omslag kampen - vaker aangaven dat ze te weinig
capaciteit hebben om te kunnen bijdragen, maar wel graag
willen meedoen in kennisdeling. Daar is dus dat netwerk voor.'
Praktische hulpmiddelen
'We staan allemaal voor
dezelfde uitdaging' (Anne
Reitsma Fotografie).
en de verbindende werking die uitgaat van cofinanciering. Die
kennis en ervaring nemen we mee in de nieuwe kennisfunctie.
Bedoeling is niet zozeer dat het Nationaal Archief zelf een soort
kenniscentrum wordt. Het gaat erom dat alle archiefinstellingen
deel uitmaken van een landelijk kennisnetwerk, met het
Nationaal Archief in een verbindende rol. Je zou het motto van
de Nationale Politie ook voor het Nationaal Archief kunnen
gebruiken: waakzaam en dienstbaar, voor de hele archiefsector.'
Die kennisfunctie vervullen, hoe gaat het Nationaal Archief dat
doen? Van der Kuijl: 'Belangrijk is dat er concrete middelen zijn
waarmee niet alleen de aanwezige kennis, maar ook de
kennisbehoeften in kaart kunnen worden gebracht. Zodat je
vervolgens samen kennis kunt (door)ontwikkelen en toepassen.
Die middelen, daar zijn wij de aanjager van.
Tweede middel waar we aan werken, is een kennisnetwerk.
Samen met Archief 2020 werken we daarom aan de inrichting
van verschillende online kennisplatforms. Op thema, zodat
mensen kennis en best practices kunnen uitwisselen en de
samenwerking kunnen zoeken. Begin 2016 moeten de eerste
platforms klaar zijn. Van de Rijksdienst voor het Cultureel
Erfgoed hebben we overigens geleerd dat alleen online niet
genoeg is. Daarom verbinden we aan de platforms ook sessies
waarbij kenniswerkers elkaar kunnen ontmoeten. In het
kennisnetwerk zoeken we verbinding met de wetenschap en
met gespecialiseerde instituten, zoals als het NIOD en Beeld en
Geluid. En mogelijk ook met marktpartijen.'
Ook de kennisfunctie binnen het veld én van het Nationaal
Archief zelf wordt versterkt, aldus Van der Kuijl.
Pels: 'Het maakt archiefvormers en -beheerders niet uit waar
de kennis zit, zolang ze er maar over kunnen beschikken.
Als makelaar bemiddel ik tussen kennisvraag en -aanbod.
Dit betekent dat ik kijk waar de gevraagde kennis zit, mensen
met elkaar in contact breng en samenwerking faciliteer.
Het Nationaal Archief richt zich daarnaast op zijn rol om
generieke middelen ter beschikking te stellen. Een voorbeeld
is de handreiking Belangen in Balans, over waardering en
selectie in de digitale wereld. Instellingen kunnen ons ook
direct bereiken via een online kennisloket dat dit najaar
operationeel wordt. Sowieso gaan we onze kennis actiever
online beschikbaar stellen. Nieuwe ontwikkelingen en vooral
praktische hulpmiddelen, want dat is waar vooral de decentrale
instellingen om vragen. Maar ook de vraag om aandacht voor
klassieke kennisgebieden nemen we serieus, zoals bijvoorbeeld
conservering. We staan allemaal voor dezelfde uitdaging.
Laten we die dus vooral samen oppakken.'
Wilt u meer informatie? Neem gerust contact op met Arjen van
der Kuijl (arjen.van.der.kuijl@nationaalarchief.nl) of Natasja Pels
(natasja.pels@nationaalarchief.nl).
Archief 2020
nummer 8 201 5 27
