'Waakzaam en dienstbaar
voor de hele archiefsector,
dat is wat het Nationaal
Archief wil zijn'
MM
r\
TZ/T-P
Digitalisering vraagt om gezamenlijke kennisontwikkeling binnen de archiefsector, aldus de
Archiefvisie 2011. Aan het Nationaal Archief de opdracht om samen met de sector kennisvragen in
kaart te brengen en een verbindende rol te spelen in kennisontwikkeling. De resultaten tot nu toe?
Een heldere Kennis- en Innovatieagenda met veertien concrete kennisvragen uit de sector.
En in de steigers een aantal kennisplatforms en een kennisloket. Pioniers Arjen van der Kuijl
en Natasja Pels van het Nationaal Archief zijn superenthousiast.
Afwachten kan niet
Van der Kuijl: 'Vroeger konden archiefinstellingen twintig jaar
wachten totdat het papieren materiaal werd overgebracht. Het
papieren proces was na 200 jaar behoorlijk 'uitontwikkeld'. Met
digitaal materiaal ligt alles anders. Afwachten kan niet - zonder
voorzorg vervliegt digitaal materiaal - en het vraagt om andere
kennis en technieken. Maar het vraagt vooral om tijdige
betrokkenheid van de archivaris, al bij de opzet van de
informatiehuishouding bij overheden. Het is de grote verdienste
van Martin Berendse - de vorige algemeen rijksarchivaris -
dat hij rond 2010 het Nationaal Archief flink wakker schudde.
Grondslag van onze opdracht om de kennisfunctie van de
archiefsector te versterken en samen een innovatieagenda te
maken en uit te voeren, is dan ook de netwerkgedachte:
alleen als de sector als geheel samenwerkt in kennisdeling en
Landelijk kennisnetwerk
Van der Kuijl vervolgt: 'In de gesprekken met instellingen en
een aantal archiefvormers vroegen we: wat verwachten jullie
van het Nationaal Archief? Het Nationaal Archief is van oudsher
gericht op het Rijk. Maar de kennisfunctie richt zich ook op de
archieven op andere overheidsniveaus. In de gesprekken
merkte ik dat het Nationaal Archief dichter bij instellingen staat
dan vroeger. Wat wij nu al doen, bleek gelukkig aardig te
matchen met de behoeften die zij hebben. Instellingen haalden
voortdurend Archief 2020 aan als een goed initiatief. Zowel de
projecten als de mate waarin wordt geluisterd naar behoeften
'Er zit enorm veel kennis in de archiefsector. Ook groeit de
openheid en bereidheid om samen kennis te ontwikkelen',
begint Arjen van der Kuijl, kwartiermaker Kennisfunctie van het
Nationaal Archief en historicus van huis uit. 'Dat bleek wel uit
de ruim veertig gesprekken met archiefinstellingen die wij
voerden om de nieuwe rol van het Nationaal Archief te kunnen
vormgeven. Het bleek ook uit de gezamenlijke reactie van
BRAIN en KVAN op onze plannen. Die bereidheid om samen te
werken en te delen is niet alleen heel mooi, maar ook hard
nodig. En niet alleen omdat het in de Archiefvisie 2011 staat.
De diepere drijfveer ligt in de erkenning dat archiefinstellingen
op zichzelf niet groot genoeg zijn, niet voldoende kracht kunnen
ontwikkelen, om de enorme digitale uitdaging aan te kunnen.'
Arjen van der Kuijl (Anne Reitsma
Fotografie).
Natasja Pels (Anne Reitsma
Fotografie).
-ontwikkeling, kunnen we de digitale uitdaging aan. Overigens
richten we ons niet alleen op archiefinstellingen, maar ook op
archiefvormers.'
26 2015 nummer 8
