Colofon
Van de redactie
Majesteitsschennis
Citaat van de maand
Het begrip 'majesteitsschennis' stamt uit het Romeins recht.
Wanneer iemand zich minachtend uitliet over de Romeinse republiek
en haar instellingen werd de majesteit of majestas geschonden.
Feestvieren na een nederlaag van het Romeinse leger of spotten
met religieuze ceremoniën van de staat werden - vermoedelijk net
als pissen in een Romeinse fontein - gezien als majesteitsschennis.
Met de alleenheerschappij van de keizer werd majesteitsschennis
synoniem voor belediging van het staatshoofd. Zo wordt het begrip
- helaas - ook in ons land in beperkte zin uitgelegd. Daarbij zwakt de
rechter de laatste jaren de zaak nog verder af door het grondwettelijk
recht op vrije meningsuiting zwaarder te laten wegen dan de belediging.
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens bepaalde bovendien in
1992 dat 'de grens van toegestane kritiek ruimer is als het gaat om de
regering dan bij een gewone burger'. Daar zijn Willy (Willem) en
Maxima mooi klaar mee!
Hoe zit het met het beledigen van onze majesteit? Ferdinand Domela
Nieuwenhuis kreeg in 1887 een half jaar gevangenisstraf voor het
beledigen van koning Willem III (koning Gorilla). In 1896 blies iemand
op een fluit op het moment dat koningin Wilhelmina langsreed: drie
maanden cel! In 1954 schreef Jan Fabius kritisch over de Greet
Hofmans-affaire, waarna hij tien dagen celstraf kreeg. Tekenaar
Bernard Willem Holtrop moest in 1969 een boete betalen van 200
gulden omdat hij een spotprent had gemaakt van koningin Juliana als
prostituee. In diezelfde tijd kreeg iemand drie weken cel die in een
studentenblad prinses Beatrix als Playboy-model had afgebeeld. Nog in
juli 2007 kreeg een 47-jarige man een boete van 400 euro wegens
majesteitsschennis, omdat hij tijdens een conflict met enkele agenten
riep dat koningin Beatrix een hoer was. Tevens beschreef hij welke
seksuele handelingen hij met haar wilde verrichten, gevolgd door de
bewering: 'Dat vindt ze lekker.' Recent in het geheugen staat Erwin L.,
veroordeeld tot vijf maanden cel wegens majesteitsschennis, nadat hij
op Prinsjesdag 2010 een waxinelichthouder naar de Gouden Koets had
gegooid.
Zelf bepleit ik een ruimere uitleg - dichter bij de oorspronkelijke
bedoeling - van het begrip 'majesteitsschennis'. Niet alleen belediging
van de hardwerkende majesteit, ook belediging van instellingen,
bedrijven en organisaties met het predicaat 'koninklijke' mag wat mij
betreft hard worden bestraft. Na afloop van een diner tijdens de
KVAN-dagen dronken de straat op en bij elke lantaarnpaal 'fuck the
KVAN' roepen, is dan niet zonder risico. Ach, enige fatsoensnormen ten
aanzien van een eerbiedwaardige bijna 125 jaar oude vereniging
mogen toch wel worden gehanteerd, desnoods op straffe van...
René Spork hoofdredacteur@archievenblad.nl
'Zo voorkomen we dat iemand: in zijn wiek geschoten is,
op zijn pik getrapt, in zijn kruis getast of in zijn kuif gepikt.'
René Spork
Het Archievenblad is een uitgave van de Koninklijke
Vereniging van Archivarissen In Nederland (KVAN).
Het Archievenblad verschijnt tienmaal per jaar. Alle
leden van de KVAN ontvangen het Archievenblad.
Redactie
Matthijs Andreas, Dick Deuzeman, Joris van Dieren-
donck (eindredacteur), Femke Dijkhuis, Ton Dijksterhuis,
Tessa Free, Caroline Leistra, May Scheepers, Fransien
Smeets, René Spork (hoofdredacteur), Floortje Tuinstra,
Dick Veldhuizen, Nico Vriend, Ruud Yap.
Vaste medewerkers
Roland Bisscheroux, Marcel Duijghuisen, Marieke
de Haan, Charles Jeurgens, Hannie Kool-Blokland,
Erik Kraai, Sandy Marijnissen, Noor Schreuder, Theo
Thomassen, Peter Vlot.
Redactieadres
Archievenblad
Westervoortsedijk 67-D, 6827 AT Arnhem
Telefoon: (026) 352 16 05
E-mail: redactie@archievenblad.nl
E-mail persberichten: nieuws@archievenblad.nl
Website: www.archievenblad.nl
Abonnementen en ledenadministratie
Wie geen lid is van de KVAN kan het Archievenblad
bestellen bij het KVAN-bureau. Ook voor adres
wijzigingen kunt u daar terecht.
KVAN-bureau
Westervoortsedijk 67-D, 6827 AT Arnhem
Telefoon: (026) 352 16 05
E-mail: bureau@kvan.nl
Website: www.kvan.nl
Jaarabonnement
Nederland 76,50
Buitenland 88,50
Losse nummers 7,80
Product- en personeelsadvertenties
Sales Services geeft inlichtingen over
tarieven en plaatsing van alle advertenties.
Postbus 2317, 1620 EH Hoorn
Telefoon: (0229) 21 12 11
Fax: (0229) 27 04 04
E-mail: administratie@salesandservices.nl
Ontwerp
Infour, marketing en communicatie, Heerlen
Opmaak en druk
Schrijen-Lippertz MediaNova B.V.
Coverfoto
Sjoerd Knibbeler
ISSN 1385-4186
Het volgende nummer van het Archievenblad
verschijnt begin september 2015.
4 2015 nummer 6