De archiefervaring van
RoelLensen
Mijn archiefervaring kan ik moeilijk tot één
moment, één archief of één archiefstuk terug
brengen. Het is namelijk de sensatie van enkele
jaren iedere keer wat nieuws ervaren. En niets
was toen zo leuk als weer eens een kast, doos
of envelop opentrekken om te zien wat erin zat.
Foto: Herrie de Vries.
Mijn werkgever is de gemeente Steenwijkerland in Noordwest
Overijssel, bekend van oude Zuiderzeestadjes als Vollenhove,
Blokzijl en de vestingstad Steenwijk, maar zeker ook vanwege
Giethoorn en het Nationaal Park Weerribben-Wieden.
Toen ik ruim 10 jaar geleden bij deze herindelingsgemeente in
dienst trad, kreeg ik een dubbelfunctie: naast leidinggevende
aan een team van DIV-medewerkers, kreeg ik ook de rol van
gemeentearchivaris. In die laatste functie moest ik er op de
eerste plaats voor zorgen dat het gemeentearchief op orde
kwam. Een mooie, gevarieerde en uitdagende taak.
Foto: Toon Lankhorst
Bij geen van de voorgangers van de gemeente was er een
gemeentearchivaris geweest en de aandacht voor historische
archieven was beperkt. Veel was nog niet beschreven en door
verhuizingen na de herindeling was het overzicht wat zoek
geraakt. Kortom, genoeg te doen en het archief was voor mij
nog helemaal onbekend. Die twee dingen maakten het werk
erg leuk.
Steenwijkerland heeft namelijk een rijk archief en het was voor
mij natuurlijk een heel bijzondere ervaring om de klassiekers uit
onze collectie - zoals de stadsrechten van Vollenhove uit 1354 en
de 16e-eeuwse charters van Karel V en Willem van Oranje - voor
de eerste keer te zien.
Ook een bijzondere ervaring was de kennismaking met het
16e-eeuwse keurboek van Steenwijk, waar tussen de in fraai
handschrift geschreven tekst allemaal poppetjes waren
getekend. Een andere bijzondere kennismaking was dat een
deel van het 17e- en 18e-eeuws archief van de Stad Steenwijk
in sigarenkistjes was opgeborgen. Goed beschreven en met
keurige stickers op de sigarenkistjes, dat dan weer wel.
Niets was in deze periode zo leuk dan weer eens een kast,
doos of envelop te openen. Juist omdat een goed overzicht nog
ontbrak, kwam ik vaak voor aangename verrassingen te staan.
Zo zag ik ergens een houten kistje dat me nieuwsgierig maakte.
Het bleek om een mooie verzameling vooroorlogse glasplaat
positieven te gaan, met onder meer prachtige foto's van de
vooroorlogse Zuiderzeevisserij uit Vollenhove.
Ook zag ik ergens een kartonnen doosje staan met enveloppen.
In de enveloppen bleken tot mijn verrassing oude zegelstempels
te zitten, waarvan de oudste nog stamde uit de middeleeuwen.
Een tekeningkast bevatte zowel 20e-eeuwse tekeningen als
16e- en 17e-eeuwse charters. Enkele charterdozen zonder
opschrift bleken vol te zitten met fraaie 19e-eeuwse bouw
tekeningen.
Zo waren er de eerste jaren vele grote en kleine ontdekkingen.
Ik kan ook niet zeggen welke ervaring of ontdekking uit die
tijd op mij nu het meeste indruk heeft gemaakt. Het is juist de
herinnering aan een aantal jaren waarin er steeds weer wat
nieuws te ontdekken viel, die het voor mij bijzonder maakte.
In die tijd was ik nog relatief onervaren met historische
archieven en dat maakte het voor mij extra interessant.
Die pioniersjaren zijn achter de rug. Het archief is grotendeels
op orde en kent voor ons geen grote verassingen meer. De
sensatie van steeds weer nieuwe ontdekkingen is daarom wat
minder. Het werk is duidelijk anders geworden, maar daarom
zeker niet minder leuk. Het is een plezier om bezoekers te
helpen nu onze collectie ook goed toegankelijk is. Ook zijn we
volop bezig met onder meer leuke digitaliseringsprojecten en
de promotie van het gemeentearchief. Kortom: nog steeds veel
te doen en nog steeds heel interessant, alleen andere sensaties.
Roel Lensen senior medewerker gemeentearchief, Gemeente
Steenwijkerland.
Foto: Toon Lankhorst.
nummer 4 201 5 5
