Overheids- en archiefinstellingen streven naar laagdrempelige en duurzame toegankelijkheid van
hun informatie. Wat kan open toegang hieraan bijdragen? Een initiatief om gezamenlijk daarover te
brainstormen en beleid te maken kwam van Archief 2020. Samen met BRAIN, Nationaal Archief, DEN
en NCDD belegde zij dit thema in de werkconferentie Archiefcollecties Open! Bijna 120 informatie- en
archiefprofessionals kwamen hiervoor op 25 maart 2015 naar de Rijksdienst Cultureel Erfgoed (RCE)
in Amersfoort.
Dialoog met de zaal
Samen open!
Margriet Noordman I
Paul Suijkerbuijk, keynote speaker 'Open Data,
Open Innoveren' (foto Anne Reitsma).
Paul Suijkerbuijk (Expertisepunt Open Overheid) definieerde in
zijn lezing 'Open Data, Open Innoveren' open data als openbare
overheidsinformatie zonder beperkingen van hergebruik. Aan
de hand van voorbeelden liet Suijkerbuijk zien hoe open over
heidsinformatie een gunstig effect kan hebben op politiek,
sociaal en economisch terrein. De beschikbaarheid van
gegevens heeft effect op het gedrag van mensen: 'Omarm als
overheid de 'oplossers' om verschillende vraagstukken met
behulp van open data aan te pakken. De oplossingen die daaruit
voortkomen leveren in het begin misschien weinig voordeel,
maar zullen in tweede instantie een veel groter effect hebben.'
Er zit veel waarde in open data; het loslaten van de data heeft
een grote economische en maatschappelijke waarde en zal de
overheid zelf veel efficiencyvoordeel opleveren.
Marieke Schenk (Expertisepunt Open Overheid) leidde de dialoog
met de panelleden Puck Huitsing (NIOD), Marens Engelhard
(Nationaal Archief), Marcel Ras (NCCD), Karin van der Heiden
(adviseur en onderzoeker), Ariela Netiv (Erfgoed Leiden), Lex
Slaghuis (Open State Foundation) en de zaal.
In de paneldiscussie kwamen verschillende onderwerpen en
vragen aan de orde. In het digitale tijdperk is het uitgangspunt
de gebruiker en niet zoals vroeger de collectie. Wil je als archief-
Het doel van de werkconferentie was bijdragen aan een
gemeenschappelijk beeld over open toegang en over de meer
waarde ervan voor organisaties en eindgebruikers. Centraal
hierbij stond de dialoog met elkaar: de archiefsector, de
stakeholders van Archief 2020 en de leveranciers. De verzamelde
inzichten en aanbevelingen voor een strategie van vernieuwing
legden we vast in een Open Brief met aanbevelingen voor de
archiefsector. Deze Open Brief vormt de basis voor de agenda
later dit jaar van de Managementconferentie die BRAIN en
Archief 2020 samen beleggen voor de bestuurders in de archief
sector. Met de bestuurders zullen zij onderzoeken hoe open
toegang in strategie en beleid kunnen worden ingebed en
welke stappen nu al gezet kunnen worden.
Chantal Keijsper (voorzitter van BRAIN) en Marens Engelhard
(algemeen rijksarchivaris) gaven samen de start aan de dialoog over
open toegang: 'Het gaat vandaag niet over opslag of juridische
drempels; vandaag gaan we dromen en verkennen welke kansen er
zijn voor de archiefsector. Oplossingen komen daarna. Stel jezelf de
volgende vragen: wat kan ik in mijn organisatie doen om open
toegang te regelen, wat kunnen de archiefinstellingen gezamenlijk
oppakken en wat kan het beste erfgoedbreed opgepakt worden,
samen met de bibliotheken en musea?'
