Colofon
Van de redactie
Gekkepraat
Citaat van de maand
KfSL
'Schrijven met de pen is leven van de pen', orakelde dichter Johnny
van Doorn ooit, 'en even zwaaien met je nieuwe boek'. De inktpen is
vervangen door de balpen, de balpen door de schrijfmachine en de
schrijfmachine door de computer. Hebben vorm, inhoud en productie
wijze iets met elkaar te maken? Een archivaris kan bijvoorbeeld stukken
dateren aan de hand van papier, inkt, gebruikte hard- en software.
En schrijven met de pen gaat (bij mij) sneller dan met de pc.
Een handgeschreven tekst oogt in elk geval meer 'origineel' dan een
getypte of geprinte tekst. Hoe beter te wijzigen en te dupliceren, hoe
onbetrouwbaarder. Zo meende in elk geval een personeelsfunctionaris
in mijn werkkring in de begindagen van de automatisering, midden
jaren tachtig. Wanneer hij een vertrouwelijke brief moest typen, dan
liet hij de computer staan en ging aan de slag op zijn typemachine.
Dat geluid reikte ver en maakte veel collega's nieuwsgierig: hoor,
daar wordt gewerkt aan een vertrouwelijk document.
Het opstellen van een digitale tekst gaat tamelijk geruisloos, maar de
oorspronkelijkheid en betrouwbaarheid ervan bezorgt heel wat juristen
hoofdbrekens. Een rechter zal meer bewijskracht toekennen als hij van
de betrouwbaarheid van een bewijsmiddel overtuigd is. De Kamer van
Koophandel werkt om die reden met digitaal gewaarmerkte documenten.
Schrijven met de pen is een kwestie van voorkeur en romantiek
en wordt nog steeds gedaan. Schrijven met de typemachine is een
zeldzaamheid geworden. Een groot liefhebber en kenner van de
typemachine was de twintig jaar geleden overleden schrijver Willem
Frederik Hermans. Hermans beschikte over een grote verzameling
typemachines en bezong zijn liefde voor het apparaat onder meer in
de publicatie De schrijfmachine mijmert gekkepraat (1989), waarvan
de titel is ontleend aan een gedicht van Martinus Nijhoff. Na zijn dood
ging zijn verzameling typemachines naar het Scryption in Tilburg waar
zijn machines in 1996 werden tentoongesteld, begeleid door een fraaie
publicatie van Stef Jacobs: De liefste machine ooit uitgevonden. Willem
Frederik Hermans en de typemachine.
Het Scryption was een museum in het centrum van Tilburg met als
hoofdthema schriftelijke communicatie, van het ontstaan van het
Latijnse alfabet en andere schriften tot en met kantoor- en schrijfmid-
delen. Er was een omvangrijke bibliotheek op het gebied van schrift,
schrijven en kantoor. In januari 2011 werd het museum gesloten en
'ontzameld' door de Stichting Onterfd Goed. De overhead van deze
stichting werd gefinancierd door de verkoop van delen van de collectie.
De verzameling van Hermans is uiteindelijk terechtgekomen bij
boekhandel De Limerick in Gent, in een apart zaaltje achterin de
boekwinkel. Nou ja, Hermans leefde natuurlijk wel geruime tijd in
Brussel en had meer met België dan met zijn vaderland. Lucebert wist
het al: alles van waarde is weerloos.
René Spork hoofdredacteur@archievenblad.nl
'Zonder schrijfmachine zou ik nooit een roman
geschreven hebben.'
Willem Frederik Hermans (1921-1955)
Het Archievenblad is een uitgave van de Koninklijke
Vereniging van Archivarissen In Nederland (KVAN).
Het Archievenblad verschijnt tienmaal per jaar. Alle
leden van de KVAN ontvangen het Archievenblad.
Redactie
Matthijs Andreas, Dick Deuzeman, Joris van Dieren-
donck (eindredacteur), Femke Dijkhuis, Ton Dijksterhuis,
Tessa Free, Caroline Leistra, May Scheepers, Fransien
Smeets, René Spork (hoofdredacteur), Floortje Tuinstra,
Dick Veldhuizen, Nico Vriend, Aafke Weller, Ruud Yap.
Vaste medewerkers
Marcel Duijghuisen, Marieke de Haan, Charles
Jeurgens, Hannie Kool-Blokland, Sandy Marijnissen,
Theo Thomassen, Peter Vlot.
Redactieadres
Archievenblad
Westervoortsedijk 67-D, 6827 AT Arnhem
Telefoon: (026) 352 16 05
E-mail: redactie@archievenblad.nl
E-mail persberichten: nieuws@archievenblad.nl
Website: www.archievenblad.nl
Abonnementen en ledenadministratie
Wie geen lid is van de KVAN kan het Archievenblad
bestellen bij het KVAN-bureau. Ook voor adres
wijzigingen kunt u daar terecht.
KVAN-bureau
Westervoortsedijk 67-D, 6827 AT Arnhem
Telefoon: (026) 352 16 05
E-mail: bureau@kvan.nl
Website: www.kvan.nl
Jaarabonnement
Nederland 76,50
Buitenland 88,50
Losse nummers 7,80
Product- en personeelsadvertenties
Sales Services geeft inlichtingen over
tarieven en plaatsing van alle advertenties.
Postbus 2317, 1620 EH Hoorn
Telefoon: (0229) 21 12 11
Fax: (0229) 27 04 04
E-mail: administratie@salesandservices.nl
Ontwerp
Infour, marketing en communicatie, Heerlen
Opmaak en druk
Schrijen-Lippertz
Coverfoto
Sjoerd Knibbeler
ISSN 1385-4186
Het volgende nummer van het Archievenblad
verschijnt begin mei 2015.
4 2015
nummer 3
